Bayram çikolataları eski günlerini arıyor

ÖZKAN PEKÇALIŞKAN

Ramazan Bayramı yaklaşırken çarşı ve pazarlarda da hareketlilik yaşanmaya başlandı. İzmir’in en büyük açık hava çarşısı olan Kemeraltı’nda da bayram telaşı yaşanmaya başlandı. Bayramın vazgeçilmezi olan çikolata ve şekerlemeler ile ise her bayramda olduğu gibi bu bayramda da tezgahlardaki yerini aldı. 1943’ten bu yana Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda çikolata ve şekerleme satan Kemal Kutucu ile yaklaşan Ramazan Bayramı öncesinde çikolata ve şekerleme alışverişindeki son durumu konuştuk. Çikolata işinde ikinci nesil olduğunu söyleyen Kemal Kutucu eskiden daha taşra ya da gelir seviyesi düşük halka hitap ettiklerini belirterek, “1995’ten sonra yeni bir marka yarattık. Kalite olarak oldukça iddialı bir çikolatamız var. İzmir’in bütün üst düzey protokolüne biz hizmet veriyoruz. Valilik, Emniyet Müdürlüğü, Vergi Daireleri gibi resmi kurumlarla iş yapıyoruz” dedi.

ANANELERİMİZİ KAYBEDİYORUZ

‘Kaliteyi en ucuza satabilmeliyim’ düsturu ile hareket ettiklerini ifade eden Kutucu, “İnsanlar şimdi fiyata çok önem veriyorlar. Bunun için önemli bir fark yarattık. Ananeler değişti. Eski bayram ananeleri yavaş yavaş kalmıyor. İnsanlar bayramı tatil şansı olarak görüyorlar. Bayramda dışarı gidiyorlar. Aile ve büyük ziyaretleri kalmadığı için de ikramlık çikolata da tabi daha az oluyor. Eskiden bayramda bir kilo çikolata tüketen, şimdi 250 gram tüketiyor. Bu da eski satışların olmamasına neden oldu. Böyle olunca da biz daha çok kurumsallara yöneldik. O açığı o şekilde kapatıyoruz. Yani ekonomiden çok dert yanmamız yok ama ananeleri kaybetmemiz üzücü tabi. Her şey para için değil. AVM’ler neyin tüketiminin fazla olduğu bir gün veya hafta varsa o gün ona ağırlık veriyorlar ve haksız rekabete giriyorlar. Biz onun için hizmet sektörüne daha fazla yöneldik. Hazır kutu satmak yerine, müşterinin istediği tarzda hazırlıyoruz. Bugün müşteri portföyümüz birbirlerinden ayrılıyor” diye konuştu.

DÜKKAN KAPANMAZDI

Bundan 10-15 sene önce bayramdan önceki son 4 gün dükkanlarını kapatmadıklarına dikkat çeken Kutucu, “Sabah yeniden tezgah kurmak, bizim için bir zaman kaybıydı. Şimdi o tür şeyler kalmadı. Tatiller 9 güne çıktı. Eskisi gibi şekerlemelerde talep yok. Artık daha çok çikolata ağırlıklı oldu. Kaliteli çikolata ama kokolin dediğimiz margarinli çikolata, insanlar o yöne yöneldi. Çikolata almayı tercih ediyorlar. Lokum mesela eski bir ürün ama hala güncelliğini koruyan, satılabilen bir ürün. Çok sayıda çeşitlendirildi. Eskiden sadece klasik güllü lokum ve fıstıklı lokum vardı. Ama şimdi 20-25 çeşit lokum var. Çikolata hammaddemiz Belçika’dan alıyoruz. İstanbul’da döktürüyoruz. Tabi bizim de bazı ilavelerimiz oluyor. Diğer ürünlerimizin yapımı da genelde bu şekilde oluyor. Aslında bütün dünyada fason üretim, kendi üretiminize göre daha ekonomik. Dünyanın en büyük üreticileri Uzakdoğu’da fason yapıyor. Kesin maliyet çıkarabiliyorsunuz. Ama kendi üretiminiz olduğu zaman maalesef insan gücünden iş kaybınız çok oluyor” ifadelerini kullandı.

HER SENE TÜKETİM DÜŞÜYOR

Son olarak Kemeraltı’nın genel durumu hakkında da bilgi veren Kutucu, genel durumun iyi olmadığını söyledi. Kutucu, “Eğer yaratabildiğiniz kemik bir kadro varsa, bunlarla işi yürütebiliyorsunuz ama genel tüketimde bir azalma olduğunu hissediyorum. Yani bunu şöyle diyebiliriz. Siz alışveriş yapamıyorsunuz, büyük alışveriş merkezleri yapıyor diyemiyorum. Aynı sorundan büyük üreticiler de dertli. Çok büyük fedakarlıklar yapıyorlar, çok fazla tavizler veriyorlar. Büyük marketlere mal girdiği zaman, sadece al-sat değil bayram sonunda bu kadar firemiz var diyor. Bu kadar ambalaj şeyi harcadım diyor. Tabi ki kaliteli bir alışverişin sonu olmuyor bunlar. Eski bir sanayicimiz vardı, o derdi. Kendi yarattığımız devde, şimdi kendimiz boğuluyoruz derdi. Her sene tüketim bir önceki yıla göre fark ediyor, tüketimde azalma oluyor. Bayram ananelerin değişmesi, vatandaşın alım gücünün düşmesi ve çikolata-lokum alımının lüks görülmesi bu azalmada etkili oluyor. Bir de alışveriş son birkaç güne endeksleniyor. Bu da tabi yetiştirmenizde, hizmet verebilmenizde bir engel teşkil ediyor” dedi.