Radyasyonlu gemi alarmı

Hızlı bir şekilde ülkemize doğru gelen bu atığın detaylı bir şekilde incelenmesi, bilgi ve belgelerin kamuoyu ile paylaşılması için bugün İzmir Aliağa'da liman başkanlığı ve il çevre ve şehircilik müdürlüğü ile görüşmeler yapacaklarını dile getiren Başkan Bozoğlu, şu ifadelere yer verdi: “Atık geminin uzunluğu 400 metredir, devasa bir yapıdır. Gemi'de yaklaşık 2 milyon metre uzunluğunda petrolle kaplanmış, çamur tortusu ile dolu boru yani tehlikeli atık bulunduğunu düşünmekteyiz. 1979 yılında üretilmesi nedeniyle asbest oranının yüksek olduğu öngörülebilmektedir. Öte yandan, PCB içeren elektrik şalt malzemesi, transformatör, kondansatör gibi tehlikeli maddelerinde olduğu bilinmektedir. Elimizdeki Aralık 2013 tarihli rapora göre radyoaktivite seviyesi doğal sınırın 5 katıdır. Raporda ayrıca detaylı inceleme yapıldığında bu miktarın çok daha fazla olacağı belirtilmektedir. Yani sadece uzaktan cihaz tutarak değil geminin ilgili yerlerinden numune alınarak radyoaktivite durumu belirlenmelidir. Radyoaktivitenin değerlendirilmesi için TAEK ekipleri tarafından detaylı inceleme yapılması gerekmektedir.”

DETAYLI İNCELEME YAPILMALIDIR”

“Gemi yurda kabul edilmeden önce tehlikeli atık envanteri talep edilmelidir” diyen Bozoğlu, “Bu envanterin uluslarası kabul görmüş kurumlar tarafından onaylanması gerekmektedir. Gemiden numunelerin alınması, ölçümlerin yapılması ve envanterin çıkartılması süresi ortalama 60 gün alabilecektir. Gemiyi parçalayacak olan firma yetkilileri ve kamu kurumu temsilcilerinin Kuito'ya girip çıkarak sadece temiz gibi görünen bölgeleri göstermelik incelemesine izin vermemeliyiz. Detaylı inceleme mutlaka yapılmalıdır. Söz konusu halk sağlığı, işçi sağlığı, doğa ve yaşamdır” dedi.

Geminin temiz olduğuna dair Sea2Cradle ve Angola Bakanlığı'ndan temiz raporu alındığının açıklandığını hatırlatan Bozoğlu, “Sea2Cradle firması ISRA isimli derneğin üyesidir. Bu dernek de yine Aliağa'daki söküm firmalarının oluşturduğu ve yönetiminde olduğu bir dernektir. Uluslarası, bağımsız bir kuruluş niteliği yoktur. Gemiyi elinden çıkarmaya çalışan Angola'nın ise radyoaktivite ve tehlikeli atık konusunda uzman olduğunu söylemek mümkün değildir. Angola'nın derdi gemiyi elden çıkartmaktır” dedi.

“GEMİ UCUZA SATILDI!  “

Geri dönüşüm amacıyla satılan gemilerin ortalama piyasa fiyatının Hindistan'da 500 $/ton olduğunu, Kuito adlı geminin ise yaklaşık 250$/ton’a satıldığını söyleyen Bozoğlu, “Yani Angola daha çok para kazanabilecekken, çok daha düşük bir fiyata bu geminin satışını yapmıştır. Fiyatın neden bu kadar az olduğu da ayrıca sorgulanmalıdır” diye konuştu.

“RADYOAKTİVİTE İHTİMALİ İHALE DOKÜMANINDA BİLE YAZMAKTADIR”

Geminin satışı kapsamında oluşturulan ihale dokümanının 8. maddesinde açıkça radyoaktivite riskinden bahsedildiğini belirten Bozoğlu, “Aynı madde içerisinde radyoaktif maddelerin sökülmeleri ve konteynırlar ile Angola'ya gönderilmesi gerektiği belirtilmektedir. Ek olarak, Angola'nın Kuito'yu sökmek için alacak olan ülke ile radyoaktif atıkları geri alacağına dair anlaşma yapacağı belirtilmektedir.

Bu bilgi kamuoyundan gizlenmektedir. Yaptığımız açıklamaya rağmen herhangi bir bilgi belge kamuoyu ile paylaşılmamıştır” dedi.

YETKİLİLER GEMİDEN Bİ'HABER

Gemi'nin içeriğine dair Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın ve Ulaştırma Bakanlığı'nın herhangi bir bilgisi olmadığını öne süren Bozoğlu, “Tehlikeli atıkların, radyoaktif maddelerin ülkemize girişi yasaktır. Yüzlerce kilometre öteden ülkemize gelen gemilerin, gelmeden önce durumlarının bağımsız, yetkinliği olan class kuruluşlarınca incelenmesi ve envanterlerinin çıkartılması gerekmektedir. Gemiler gelmeden içeriklerine, atık durumlarına dair Liman Başkanlığı, İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı bilgilendirmelidir. Öte yandan, Hong Kong konvasyonu kapsamında parçalanacak gemilere dair sistem geliştirilmeli ve konuda yasal düzenlemeler acilen yürütülmelidir. Derdimiz işçilerin de sağlığının korunmasıdır. İçerisinde radyoaktvite olan ve yanıcı maddelerin (petrol v.b.) olduğu gemilerin sökümünde işçi sağlığı tehlikeye atılmaktadır. Bu konuda işyerleri denetlenmelidir. Kuito'daki borularda petrol ve çamurlaşmış yanıcı maddeler olduğu bilinmektedir. Bu maddeler mutlaka gemiden çıkartılmalıdır” şeklinde konuştu.

GEMİ SÖKÜMÜ YAPMAKLA ÖVÜNÜLMEMELİ!

Bozoğlu, açıklamasını şöyle sonlandırdı: “AB üyesi ülkelerde gemi sökümü yapılmamaktadır. Hindistan, Çin, Bangladeş, Fas gibi ülkelerde gemi sökümleri gerçekleştirilmektedir. Atık olarak nitelendirilen bu gemilerin alınması ve sökülmesi ile övünülmemeli, ülkemizin çöplük gibi görülmesinin önüne geçilmelidir.“