Kuduz Şüpheli Hayvan Isırıkları
Uzm. Dr. Mustafa Torun
mtorun3@mynet.com
Enfeksiyöz İshaller - 11.07.2019
Sünnet, Enfeksiyonlardan Korur mu? - 04.07.2019
Gelecekte Başımıza Dert Açacak Enfeksiyonlar - 27.06.2019
Mikrobik İshaller - 20.06.2019
Ekonominin Enfeksiyon Hastalıkları İle Bağlantısı - 13.06.2019
Ekonomimiz Nereden Nereye - 07.06.2019
Dış Geziler ve Enfeksiyonlar - 30.05.2019
Kene Isırıkları ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (2) - 24.05.2019
Kene Isırıkları ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi - 23.05.2019
Kuduz Şüpheli Isırıklar - 16.05.2019
Uyuz Nasıl Bir Hastalık? - 09.05.2019
Trikomoniyazis Nasıl Bir Hastalıktır? - 02.05.2019
Tırnak ve Deri Hijyeni - 25.04.2019
Yaşlılık ve Enfeksiyonlar - 18.04.2019
Ağrılı İdrar Yapma Sorunu - 14.04.2019
Antik Çağ’ın En Önemli Sağlık Merkezi “Bergama Asklepion” - 04.04.2019
Suçiçeği Aşısı - 28.03.2019
Sağlığın Tomlumsal Boyutu - 15.03.2019
İnsan Sağlığında Mikrobiyatanın Önemi - 14.03.2019
Aşılama Erişkinlerde de Yaşamsaldır - 08.03.2019
Aşılama Erişkinlerde de Yaşamsaldır - 07.03.2019
Yetişkinlerde aşılama - 28.02.2019
Beslenme ile Bağırsak Sağlığı ve Mikrobiyomla İlgili Ne Biliyoruz? -2 - 22.02.2019
Beslenme ile Bağırsak Sağlığı ve Mikrobiyomla İlgili Ne Biliyoruz? - 1 - 21.02.2019
Grip İlaçları - 19.02.2019
İşle İlgili Hastalıklardan Nasıl korunacağız? 2 - 15.02.2019
İşle İlgili Hastalıklardan Nasıl korunacağız? 1 - 14.02.2019
Uçuk Virüsleri Neden Önemlidir? - 07.02.2019
Dünyayı Tehdit Edecek En Büyük On Tehlike - 06.02.2019
Solunum Yolu Enfeksiyonlarında Tanı Amaçlı Mikrobiyolojik Testler - 31.01.2019
Soğuk algınlığını gripten nasıl ayırırız? - 24.01.2019
Fizik Tedavi Nedir? Fizyoterapist Kimdir? - 22.01.2019
Yorgunluk ve Kırgınlık Bıktırdı Beni - 17.01.2019
Öksürük hastalık mıdır? Yoksa hastalık bulgusu mudur? - 10.01.2019
Kağıt paralar enfeksiyonlara yol açar mı? - 03.01.2019
Besin Zehirlenmelerini Nasıl Önleyebiliriz? - 27.12.2018
Koruyucu kondom (kaput) hakkında ne biliyoruz? - 20.12.2018
Kuduz Şüpheli Isırıklar Karşısında Ne Yapılmalı? - 13.12.2018
Dünya AİDS Günü ve HIV-AİDS sorunu - 2 - 03.12.2018
Dünya AİDS Günü ve HIV-AİDS sorunu - 1 - 01.12.2018
Diş Eti Enfeksiyonu (GİNGİVİTİS) - 22.11.2018
Prof.Dr. Nusret Fişek Hocam ile Dertleşme - 20.11.2018
Yoksul Çocukların Beslenmesi - 10.11.2018
Lenf Damarlarının İltihabı (Lenfanjitis) - 01.11.2018
Ülkemizde Aşılamada Karşılaştığımız Sorunlar Nelerdir? - 25.10.2018
HPV’ye Karşı Bağışıklama - 18.10.2018
El Yıkama Alışkanlığımız Niçin Yok? - 15.10.2018
Grip Salgınları ve Aşılama Tartışmaları? - 27.09.2018
İleride Sorun Olabilecek Enfeksiyonlar - 20.09.2018
Şarbon Niçin Gündemimizde? - 14.09.2018
Kızıl Niçin Önemli? - 06.09.2018
Kanser Oluşumu ve Enfeksiyon Etkenleri - 30.08.2018
Seyahatler ve Enfeksiyonlar - 26.08.2018
Kancalı Kurtlar - 19.08.2018
Su ile Bağlantılı Enfeksiyonlar (2) - 13.08.2018
Su İle Bağlantılı Enfeksiyonlar - 12.08.2018
İşle İlgili Hastalıklardan Ne Anlıyoruz? - 05.08.2018
Mikrobiyoloji ve enfeksiyon hastalıkları uzmanı - 29.07.2018
Hastane Enfeksiyonlarını Tanıyalım (2) - 23.07.2018
Hastane Enfeksiyonlarını Tanıyalım (1) - 22.07.2018
Gıda Güvenliğinden Ne Anlıyoruz? - 15.07.2018
Gonoreyi (Bel Soğukluğu) Tanıyalım - 08.07.2018
Giyardiyaz Nasıl Bir Enfeksiyondur? - 01.07.2018
İdrar yolu enfeksiyonları (İYE) - 24.06.2018
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklarla Nasıl Baş Ederiz? - 18.06.2018
İdrar Yolları Enfeksiyonlarının Tanısı - 10.06.2018
SİFİLİZ (FRENGİ HASTALIĞI) - 03.06.2018
Ekonominin Çarpık Büyümesinin Enfeksiyon Hastalıklarına Etkisi - 27.05.2018
Seyahate Bağlı Gastroenteritler - 20.05.2018
Kist Hidatik veya Kist Hastalığı - 13.05.2018
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (2) Salgınlarda Mevsimlerin Rolü - 06.05.2018
Neden Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Çok Ciddi Bir Enfeksiyondur? - 1 - 29.04.2018
Doktorların ve Sağlıkçıların Hasta ve Hasta Yakınları ile İlişkisi - 22.04.2018
Ateşle Birlikte Çocuklarda Deri Döküntüsü - 15.04.2018
Brusellozis: Süt Hastalığı veya Malta Humması - 08.04.2018
Doğru Beslenme İle Enfeksiyonları Önleme - 01.04.2018
SAÇ DERİSİNİN MANTAR ENFEKSİYONU (TİNEA CAPİTİS) - 25.03.2018
Tenya veya Şerit Enfeksiyonu - 18.03.2018
Amebiazis ve Amipli Dizanteri - 11.03.2018
Akut Karın Ağrısı Durumunda Ne Yapalım? - 04.03.2018
Askarit veya Yuvarlak Bağırsak Solucanı (ASKARİS) - 25.02.2018
Ağrılı idrar yapmak neden önemli bir sorundur? - 18.02.2018
Erişkin Aşılamada Karşılaştığımız Sorunlar Nelerdir? - 11.02.2018
Sağlığın Toplumsallaşması ve Koruyucu Hekimlik - 04.02.2018
Besin Zehirlenmeleri-2 - 29.01.2018
Besin Zehirlenmeleri - 28.01.2018
Bilimsel Ağırlıklı Makale Yazımı - 21.01.2018
Verem (Tüberküloz) - 14.01.2018
Diyarbakır ilimizdeki HIV-AİDS sorunu - 07.01.2018
ANTİBİYOTİK KULLANIMINDA YAPILAN HATALAR VE ÇÖZÜMLERİ - 31.12.2017
Ateş Şikayeti İle Başvuran Hastaya Yaklaşım - 24.12.2017
Akut Bronşit - 10.12.2017
HIV-AIDS Giderek Türkiyede Artıyor mu? - 2 - 04.12.2017
HIV-AIDS Giderek Türkiyede Artıyor mu? -1 - 03.12.2017
Akut Tonsillo Farenjit ( Boğaz Ve Bademcik İltihabı) - 26.11.2017
Türkiyede Gazetecilerin Karşılaştığı Enfeksiyonlar - 19.11.2017
Yorgun olmayan kişi var mı? - 12.11.2017
Ağız Hijyeni - 05.11.2017
Topluma El Yıkama Alışkanlığını Nasıl Kazandırabiliriz? - 22.10.2017
Antibiyotik Kullanım İlkelerimiz Neler Olmalıdır? - 15.10.2017
Boğaz Ağrısını Basit Görmeyin - 08.10.2017
Kuduz Şüpheli Isırıklar - 01.10.2017
Paylaş
Tweetle
Gönder
Kuduz, evcil ve vahşi hayvanlar tarafından bulaştırılan, hastalığın belirtilerinden herhangi biri geliştiğinde mortalite (ölüm) ile sonuçlanan, zoonotik (hayvanlardan insanlara geçen) viral, merkezi sinir sistemi enfeksiyonudur. Kuduz virüsü; rhabdoviridae ailesinde yer alan, lyssavirüs cinsinden bir virüstür. Hastalık en sık köpekler ve kedilerden bulaşır. Gelişmiş ülkelerde yarasa gibi çok farklı hayvan türlerinden, vahşi hayvanlardan (kurt, çakal, tilki ) da bulaştığı gözlenmiştir.
Kuduz aşısının bulunduğu tarihten bu yana geçen süreçte, hastalığın kontrolü ve önlenmesi daha kolaylaşmış, buna rağmen hastalık gelişip ilerledikten sonra, oluşan dramatik ve ağır tablo nedeniyle, hala endişe, korku ve çaresizlikle, bizlerin elini ayağını bağlayan bir sorun olarak devam etmektedir. Ülkemizde kuduz hastalığı önemli bir toplum sağlığı sorunu olup, oluşturduğu ekonomik ve sosyal kayıpları ile ciddiyetini yitirmeyen en medyatik enfeksiyon hastalığıdır. Özellikle sokak köpeği kaynaklı kuduz hastalığı riski, hastalığın kontrolünü, önlenmesini ve korunulmasını oldukça zorlaştırmaktadır. Türkiye’de yılda yaklaşık 100 binin üzerinde şüpheli ısırık olgusunun olduğu göz önüne alındığında, korunmaya yönelik önlemlerin (aşı, anti serum ve eğitim) ekonomik yükünün, oldukça fazla olduğu da ayrı bir gerçektir.
Kuduz hastalığı, et yiyen hayvanların genellikle tükürük bezlerinde bulunan, çoğunlukla salyadan yaraya geçen, bu yolla kendini gösteren, bir rhabdo virüs ansefalitidir (beyin iltihabıdır). Tüm sıcakkanlı hayvanlar, kuduz virüsü ile enfekte (bulaş) olabilirler. Ancak her hayvan, kuduz virüsüne karşı aynı oranda duyarlı değildir. Köpekler, dünyanın hala pek çok yöresinde, özellikle gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkelerde, kuduzun bulaşmasındaki en önemli ve en riskli aracı hayvandır. Etkeni ve patogenezi (hastalığın esas ve gelişimi) belirlenip, tanımlanmış olmasına rağmen, kuduz; bugün için de öldürücü bir hastalıktır. Hastalığın rezervuarı olarak pek çok vahşi ve evcil hayvan sayılabilmektedir. Ancak dünya genelinde en önemli rezervuar hayvanlar daha önceden bahsettiğimiz gibi köpekler ve kedilerdir. Bunun yanında vahşi hayvan ısırıkları da her zaman kuduz riski taşır. Kuduz ABD’de bazı özgün yarasa türlerini barındıran mağaraları ziyaret edenlere hava yoluyla da bulaşabilmektedir
Kuduz hastalığının mortalitesinin (ölümcüllüğünün) çok yüksek olması nedeniyle, korunma veya enfeksiyonun hastalık etkeni ile karşılaşmayı takiben durdurulması, çok büyük önem taşımaktadır. Veteriner, hayvan bakıcısı, hayvan laboratuvarı personeli, kuduz laboratuvarında çalışanlar vb. gibi kuduz yönünden yüksek risk oluşturan işlerde çalışanlara, temas öncesi proflaksi (Hastalığı önlemek için yapılan aşı), kuduz şüpheli ısırık ve temas durumlarında ise temas sonrası proflaksi önerilmektedir. Kuduz şüpheli ısırık olgularının en kısa zamanda korunma ve tedavi amacı ile “KUDUZ AŞI BİRİMİ” OLAN BİR MERKEZE BAŞVURMALARI ÇOK ÖNEMLİ OLUP, BU BİRİMLERDE GENELLİKLE İNSAN KAYNAKLI SERUM VE AŞI UYGULAMALARI YAPILMAKTADIR.
YORUM VE ÖNERİ: Önemli bir halk sağlığı sorunu olan kuduz konusunda çözüm; başıboş gezen kedi ve köpeklerin kontrolü, denetlenmesi ve kayıt altına alınması, üremelerinin planlanmasıdır. Sağlık Bakanlığı, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, belediyeler ve sivil toplum örgütlerinin el ele verdiği, “Koruyucu Hekimlik” çerçevesinde işbirliği yapıp, eşgüdüme gitmeleri ve “Hayvan Hakları” kapsamında bu hayvanlara gereken özenin gösterilmesi, ilkokuldan başlayarak hayvan ve doğa sevgisinin aşılanmasıdır. Her yıl yukarıda saydığım önlemler tam olarak yerine getirilmediğinden hem ekonomik hem de işgücü kaybı olmaktadır. Ayrıca manevi kayıplarımız da işin cabası…