Toplumsal düzenin sağlanması ve halk sağlığının korunması için bulunduğu ilin yerel yönetimine bağlı olarak çalışan zabıtalar, gezici ve sabit bölge olarak iki şekilde görevlendirilmektedir. Polis ve jandarmanın aksine silah taşıma yetkileri bulunmamaktadır. Halk sağlığı kapsamında gıda malzemelerinin üretiminde, satışında ve dağıtım süreçlerinin tümünde denetim ve gerektiğinde baskınları yapmak, zabıtaların görev tanımları arasında yer alır. Bu noktada seyyar olarak çalışan ve gıdanın yanında diğer ürünleri satan kişileri de zabıtalar denetlemektedir. Söz konusu satıcılar belediyelerden izin almış ise sorun bulunmamaktadır. Toplumsal düzen açısından işe işlerinin kapsamı çok daha geniştir. İşyerlerinin ruhsatlı olup olmadığının tespiti, ruhsatı olsa dahi işgaliye kapsamına giren durumlardaki tespit işlemleri, pazar alanlarının denetimi ve asılan afiş ve ilanlarının izinlerinin denetlenmesi gibi işleri zabıtalar yürütmektedir.
Zabıta olmak için gerekli kriterler
İl veya ilçe belediyelerine bağlı olarak görev yapan zabıtalar, memur ya da işçi olmak üzere iki farklı statüde görev alabilirler. Bu mesleği memur statüsünde icra etmek isteyen kişiler için KPSS üzerinden yeterli puanı alarak atanma şartı bulunmaktadır. Bunun dışında zabıta olmak için gereken 5 şart şu şekildedir:
Türkiye Cumhuriyeti’ne bağlı vatandaş olmak,
Kamu haklarından mahrum bırakılmamış olmak,
Herhangi bir yüz kızartıcı suç işlememiş veya bir suçtan hüküm giymemiş olmak,
Minimum lise mezuniyet derecesine sahip olmak,
Erkekler için en az 175 santimetre, kadınlar için ise 165 santimetre boy uzunluğunun altında olmamak.
2023 yılı zabıta maaşları
Son gelen zamlarla birlikte zabıta maaşları da güncellenmiştir. Buna göre:
Yeni başlayan zabıta maaşı 22 bin TL
Ön lisans mezunu zabıta maaşı 22 bin TL
Lisans mezunu zabıta maaşı 23 bin TL
Emekli zabıta maaşı 11 bin TL ile 14 bin TL arasında olacak şekilde belirlenmiştir.
Medeni durum zabıta maaşlarını etkiliyor mu?
Zabıtalık görevini icra edilen kişilerin maaşlarında medeni hale göre bir miktar fark olmaktadır. Buna göre bekar olan bir zabıta 23 bin TL alırken, evli ve çocuğu olan bir zabıtanın aylık geliri 23 bin 700 TL olabilmektedir.