Kripto para birimleri, yılın son çeyreğinde yükseliş trendi yakaladı. İstanbul Beykent Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Batuhan Tufaner, bireysel yatırımcıların kripto para piyasalarında dolandırıcılıktan nasıl korunabileceğini anlattı
Son dönemde kripto para piyasasındaki büyük yükseliş, yatırımcıların dikkatini yeniden çekmiş olsa da fiyatlardaki aşırı dalgalanma, yeni yatırımcılar için riskler barındırıyor. Donald Trump’ın ABD başkanlığını kazanması, kripto varlıkları destekleyen yeni hükümet yetkilileri beklentisi ve dünya genelindeki merkez bankalarının faiz indirim kararları, kripto paralardaki artışa zemin hazırladı. Bu süreçle birlikte bireysel yatırımcıların ilgisi kripto paralara yöneldi. Ancak, bu durum beraberinde riskleri de getiriyor. İstanbul Beykent Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Batuhan Tufaner, yatırımcılara kısa vadeli dalgalanmalara odaklanmak yerine uzun vadeli stratejiler geliştirmeleri ve kaldıraçlı işlemler konusunda dikkatli olmaları gerektiğini vurguladı. Tufaner, kripto para piyasasındaki riskleri anlattı.
Kripto para piyasasındaki hareketlilik bireysel yatırımcılar için ne tür riskler doğuruyor?Kripto para piyasasında, fiyatlardaki yüksek dalgalanma en büyük risk unsuru. 24 saat açık olan işlem saatleri ve geleneksel yatırım araçlarına kıyasla düşük piyasa değeri, kripto paralarda büyük oynaklık yaratıyor. Bu durum, yatırımcıların önemli kayıplar yaşamasına yol açabiliyor. Tufaner, geleneksel finansal piyasalarla kıyaslandığında kripto para ekosisteminde risklerin çok daha yüksek olduğunu aktardı. Bu piyasada dolandırıcılık projelerinin de yaygın olduğunu ifade eden Tufaner bazı projelerin yatırımcıları hedef almak için "Pump and Dump" (yükselt ve düşür) stratejisini kullandığını vurguluyor. Bu tür stratejiler, yatırımcıların varlıklarını hızla kaybetmesine sebep olabiliyor.
Kripto paralardaki riskler nasıl yönetilebilir?Tufaner, piyasadaki yükselişle ortaya çıkan risklere ilişkin şöyle konuştu;
"Kripto para piyasasında oynaklık riskini minimize etmek için tecrübesiz yatırımcıların yüksek kaldıraçlı işlemlerden uzak durması önemli. Spot işlemlerde ise farklı kripto paralardan bir sepet yapılarak risk düzeyi dengelenebilir”
Kaldıraçlı işlemler neden riskli?Kripto para piyasalarında yatırımcılar, vadeli yani kaldıraçlı işlemler yapma imkânına da sahip. Türkiye’deki kripto hizmet sağlayıcıları, müşterilerine vadeli işlemler sunamasa da yurt dışı merkezli borsalarda bu tür işlemler gerçekleştirilebiliyor Tufaner, kaldıraçlı işlemlerin yüksek kazanç potansiyeli taşıdığı kadar büyük riskler de içerdiğine dikkat çekti. Tufaner, “Kaldıraçlı işlemler, yatırımcıların sahip oldukları sermayeden daha büyük pozisyonlar açmalarına olanak sağlar. Ancak fiyatlar ters yönde hareket ederse, yatırımcılar sermayelerini saniyeler içinde kaybedebilir. Bu nedenle, yatırımcıların son derece dikkatli olmaları gerekir” diye konuştu.
Bireysel yatırımcılar dolandırıcılıktan nasıl korunabilir?Kripto para piyasasında, değerin arttığı dönemlerde sahte projeler ve saadet zinciri uygulamalarının yaygınlaşması önemli bir sorun oluşturuyor. Tufaner, yatırımcıların bu tür dolandırıcılıklardan korunabilmek için dikkatli seçimler yapması gerektiğini belirtti. Kripto paralara yatırım yapmadan önce, hangi varlıklara yatırım yapılacağına dair kapsamlı bir araştırma yapmanın dolandırıcılık risklerini azaltmada önemli bir adım olduğunu belirten Tufaner, piyasadaki ani yükselişlerin bazen hızlı kazançlar sağlasa da büyük kayıplara yol açabileceğine dikkat çekti. Kısa vadeli işlemlerin, yüksek volatilite nedeniyle daha fazla risk taşıdığını belirten Tufaner, yatırımcılara uzun vadeli stratejilere odaklanmalarını, yalnızca kaybetmeyi göze alabilecekleri miktarda yatırım yapmalarını ve belirledikleri stratejilere sadık kalmalarını öneriyor. Ayrıca, finansal okuryazarlıklarını geliştiren yatırımcıların güvenilir kaynaklardan bilgi alarak daha bilinçli kararlar vermesi gerektiğinin altını çizdi.
Kripto paralardan güvenli bir portföy oluşturmak için nelere dikkat edilmeli?Kripto para piyasasında yatırımcılar, çeşitli kategorilerdeki kripto paralara yatırım yaparak risklerini azaltabilirler. Bunun yanı sıra, yatırım yapılacak projelerin teknolojisi, kullanım alanları ve geliştiricileri hakkında detaylı bilgi edinmek de önemli. Projelerin aktifliği ve geniş kitlelere ulaşmış olmaları, potansiyel riski azaltmada yardımcı olurken, yatırımcıların portföylerini daha güvenilir borsalarda saklaması da bir başka önemli faktör. Tufaner, güvenli bir portföy oluşturmak için "Kripto para piyasasında farklı kullanım alanlarına sahip varlıklar bulunuyor. Yapay zeka, merkeziyetsiz finans gibi farklı ekosistemlerden oluşan bir portföy oluşturmak, riskin azaltılmasında etkili olabilir" diyerek yatırımcıları çeşitlendirilmiş portföylerle risklerini minimize etmeye teşvik etti.