Türkiye’de savunma ve havacılık sanayii yıldan yıla gelişimini artırıyor. Geçtiğimiz yılı 5,5 milyar doları aşan ihracatla kapatan sektör, bu yılın ilk 5 ayında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 9 artışla 2,2 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi.
Türk savunma sanayii ürünleri dünyadan ilgi görüyor. Kara, deniz, hava ve uzay alanındaki savunma sanayii ürünlerinin sergileneceği SAHA EXPO 2024 bu yıl 22-26 Ekim tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi’nde düzenlenecek. Fuarda katılımcı, ziyaretçi ve alım heyeti katılımın rekor düzeyde olacağı beklenirken, toplamda ticari anlaşma büyüklüğünün 2 milyar doların üzerine çıkacağı tahmin ediliyor.
Uça: “Dünyaya örnek oluyoruz”
Türk şirketlerinin son yıllardaki teknolojik gelişmelere bağlı olarak dünyada çok dikkat çektiğini belirten SAHA İstanbul Genel Sekreteri Levent Kerim Uça, “27 üyeyle başlayan yolculuk 9 yılda 1200’ü aştı. Bu süredeki büyüme tüm dünyanın da dikkatini çekiyor. Kümelenme olarak iyi bir örnek oluşturuyor. Sayısal anlamda Avrupa’nın en büyük sanayi kümelenmesi. Dolayısıyla bu örneği inceleme üzere dünyadaki çeşitli küme ve kurumlarda ziyaretler alıyoruz. Yaptığımız çalışmaları bizden dinliyorlar. Sadece Türkiye’de sanayi alanında KOBİ’lerimizi ve firmalarımızı yerli ve teknolojik üretime teşvik etmenin yanı sıra ülkemizi sivil havacılık ve uzay alanında farklı platformlarda temsil ediyoruz. Saha İstanbul Uluslararası Havacılık Kalite Grubu’nun bir üyesi, Türkiye’deki yetkili organı diyebiliriz. Uluslararası Uzay Federasyonu üyesi, sanayi anlamında Türkiye’deki uzay ekosisteminin gelişmesi yönünde oradan aldığımız bilgileri ülkemize taşıyoruz. Bizim bu alandaki çalışmalarımızı diğer ülkelerdeki kümelerin de dikkatini çekiyor bu anlamda önemli iş birlikleri geliştiriyoruz. Dünyada 7’den fazla iş birliği anlaşması imzaladığımız kümeler var” dedi.
Uça, kümelenme olarak etkinliklerle teknoloji geliştiren KOBİ’leri yurt dışındaki heyetlerle ve firmalarla buluşturup iş birliklerini artırmayı hedeflediklerini belirtti.
“Artık yabancılar ürün satmaya değil, satın almaya geliyor”
Son yıllarda Türkiye’nin savunma sanayii ihracatında önemli bir oyuncu haline geldiğinin altını çizen Uça, “2000’li yıllardan önce yerlilik oranımız çok düşüktü, ihtiyaçlarımızın önemli bir kısmını yurt dışından ya doğrudan alım ya da ortak üretim şeklinde tedarik ediyorduk. 2024’te yerlilik oranlarımızı yüzde 80’lerin üzerine çıkardık, Türkiye ihracatta da dünyada önemli bir oyuncu haline geldi. Biz artık alan tarafta değil, satan taraftayız. Eskiden fuarlarımıza yabancı firmalar ürün satmaya gelirlerdi, şimdi çok sayıda yabancı firma fuara katılmak için başvuruda bulundu. Artık satıcılar değil, tedarikçileri fuara gelmeye başladı. Yabancı firmalar savunma sanayii alanında ürün satmaya değil, ürün almaya ve yeni işbirlikleri geliştirmek için geliyor. Kendilerine yeni alt tedarikçiler bulmaya geliyorlar. Bu da Türk savunma sanayiinin geldiği noktayı gösteriyor” diye konuştu.
“6 milyar dolarlık yıl sonu hedefini kolaylıkla aşarız”
2024 yılı Ocak-Mayıs dönemi savunma ve havacılık sanayii ihracat rakamlarını değerlendiren Uça, “İlk 5 aylık savunma sanayii ve havacılık ihracatı 2,2 milyar dolar oldu, geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 9 arttı. Bunları dikkate aldığımızda bu yıl sonu için hedeflenen 6 milyar doları kolaylıkla aşacağımız görülüyor. Savunma sanayii ihracatındaki bu artışlar önümüzdeki senelerde de artacak" dedi.
“Yeni rekorlar gelebilir”
Saha Expo’yu sadece bir fuar olarak tanımlamadıklarının altını çizen Uça, şu şekilde konuştu: “Çok sayıda panel tertipliyoruz. Sektörün profesyonelleri, bilim adamları sanayiciler görüşlerini ve düşüncülerini açıklıyorlar. Çok sayıda firmamızı çok sayıda alım heyetiyle görüştüreceğiz. Bu fuarda yeni rekorlar gelebilir.”
Çakır: “Yabancı delegasyonlar bu sene daha yoğun olacak”
SAHA Expo Genel Müdürü Murad Çakır, 22-26 Ekim’de kapılarını açacak SAHA Expo 2024’ün daha geniş bir alana yayılacağını, savunma sanayii ürünlerinin rahatlıkla incelenebileceğini ve savunma araçlarının dış alanlarda da sergileneceğini kaydetti.
Bu yıl hem katılımcı hem de metrekare anlamında önceki fuara göre yüzde 50 büyüyeceklerini söyleyen Çakır, “Bu yıl ziyaretçi sayılarında da yüzde 100’lük bir artışla 150 bin civarında bir ziyaretçi öngörüyoruz. 957 firma katılmıştı bu yıl 1300 civarında firma katılacak. Aynı zamanda heyet olarak katılım yarı oranda artacak. 400’e yakın heyet, 600’e yakın resmi heyet, 200’e yakın firmanın alım heyetinin de fuara gelmesini bekliyoruz. Yabancı delegasyonlar bu sene daha yoğun olacak” dedi.
“2 milyar doların üzerinde anlaşma bekleniyor”
2022 yılında 1 milyar doların üzerinde ticari anlaşmaya imza atıldığını hatırlatan Çakır, “Açıklanmayan rakamlar da vardı. 2024 yılında bu rakamın 2 milyar doların üzerine çıkmasını bekliyoruz. Savunma sanayii hızla büyüyor. Buna bağlı olarak da yurt dışı satışlarımız da arttığı için ihracat imkanları da daha fazla olacaktır diye değerlendiriyoruz” ifadelerini kullandı.
Fuar için ‘İpek Yolu’ oluşturuldu
Fuarda ziyaretçilerin ve katılımcılar konforlu bir şekilde gezmelerini önemsediklerini aktaran Çakır, bunun için oluşturduklarını ‘İpek Yolu’ adı verilen yeşil halıdan bahsetti. Çakır, elips şeklinde bir yol olarak oluşturdukları ‘İpek Yolu’ sayesinde ziyaretçiler ve katılımcıların fuar alanını çok daha rahat gezeceğini söyledi. Çakır, “Bu yol vasıtasıyla fuar alanının en arkalarına kadar ulaşıp firmaları görme şanslarına sahipler. Özellikle büyük firmalarımızı en arkada yeşil yol üzerinde konumlandırıp hem o bilgeleri hareketlendirip hem de daha hızlı bir şekilde ulaşımlarını sağlıyoruz” şeklinde konuştu.
Bir halk günü daha eklendi
Fuarın bu yıl 5 gün kapılarını açık tutacağını anlatan Çakır, “Daha önce 4 gündü. Bir halk günü daha ekledik ve 5 güne çıkardık. 18 yaş sınırı çerçevesinde Cuma ve Cumartesi günleri halk günleri olarak planlandı. Dış alanları da bu yıl daha ağırlıklı olarak kullanacağız. Devasa savunma sanayi araçlarını dış alanlarda da göreceğiz. Lansmanlar için özel alan oluşturduk, yerli ve yabancı basınla birlikte bu ürünleri tanıtmış olacağız. Savunma sanayii ihracatının hızla büyüdüğünü takip ediyoruz. SAHA Expo ile birlikte bu rakamların artmaya devam edeceğini düşünüyoruz” diye bilgi verdi.
“Pavilyon olarak katılımda ciddi bir artış yaşanıyor”
Öte yandan SAHA Expo 2024’te uzay, yapay zeka, siber güvenlik, yazılım gibi alanlarda pavilyonlar oluşturduklarını belirten Çakır, bu yolla KOBİ’leri göz önüne çıkaracaklarını kaydetti. Çakır bu sene pavilyon olarak katılımda ciddi bir artış yaşandığını söyleyerek, ABD, İngiltere, Çin, Fransa, Güney Kore, Vietnam ve Balkan pavilyonlarının da fuarda yer alacağı bildirdi.