Tarihler 23 Haziran’ı gösterdiğinde arama motorlarında Gadir-i Hum Bayramı sıklıkla aratılır hale geldi. Aleviler/Şiiler tarafından her yıl kutlanmakta olan Gadir-i Hum Bayramı nedir? Gadir-i Hum Bayramı ne zaman kutlanır? İşte detaylar…
Gadir-i Hum Bayramı, İslam dünyasında özellikle Şii Müslümanlar tarafından büyük bir coşkuyla kutlanan önemli bir dini bayramdır. Bu bayram, Hz. Ali'nin Peygamber Muhammed tarafından halife olarak atanmasını ve İslam ümmetine liderlik etmesinin ilan edildiği günü anmaktadır. Gadir-i Hum, hicretin 10. yılında (632 yılı) Peygamber Muhammed’in Veda Haccı dönüşünde, Mekke ile Medine arasında bulunan Gadir-i Hum denilen yerde toplanan Müslümanlara yaptığı konuşmada Hz. Ali’yi "Mevla" yani "veli" ve "efendi" olarak ilan ettiği bir olaydır.
Gadir-i Hum olayı, Şii İslam inancında merkezi bir öneme sahiptir. Şii Müslümanlar, bu günü Hz. Ali’nin İmametinin ilanı ve İslam’ın geleceği için belirleyici bir an olarak görürler. Gadir-i Hum Bayramı, Şiiler için sadece bir dini bayram değil, aynı zamanda inançlarının ve tarihsel kimliklerinin bir ifadesidir. Bu bayramda, Müslümanlar bir araya gelir, dualar eder, Hz. Ali’nin faziletlerini ve İmametini anarak çeşitli ibadetler gerçekleştirirler.
Bayramın adı, Gadir-i Hum denilen bölgeden gelmektedir. Burada toplanan binlerce Müslüman, Peygamber Muhammed’in kendilerine hitap ettiğine ve Hz. Ali’yi halife olarak atadığına tanıklık etmişlerdir. Peygamberin, "Ben kimin mevlası isem Ali de onun mevlasıdır" sözü, Gadir-i Hum hadisi olarak bilinmektedir ve bu hadis, Şiilikte büyük bir önem taşır. Şii Müslümanlar, bu hadisin Hz. Ali’nin Peygamber’den sonraki tek meşru lider olduğunu ve onun İmametinin ilahi bir emir olduğunu kanıtladığına inanırlar.
Gadir-i Hum Bayramı, İslam dünyasında birlik ve kardeşlik mesajlarının da vurgulandığı bir gündür. Bu bayramda, Müslümanlar arasında sevgi, saygı ve dayanışma duyguları pekiştirilir. Bayram kutlamaları, dini törenler, dualar, hutbeler ve çeşitli sosyal etkinliklerle zenginleştirilir. Ayrıca, bu bayram vesilesiyle fakirlere yardım edilir, sadakalar verilerek ihtiyaç sahiplerinin yüzü güldürülür.
Bu bayram, aynı zamanda İslam’ın ilk dönemlerine dair önemli bir tarihsel olayı hatırlatarak Müslümanların dini ve tarihi bilinçlerini diri tutar. Gadir-i Hum hadisi, sadece Şii Müslümanlar için değil, tüm Müslümanlar için Peygamberin önemli bir mesajını barındırır. Hz. Ali’nin İslam toplumunda üstlendiği liderlik rolü, cesareti, bilgeliği ve adaletiyle İslam tarihinin en saygın ve etkili şahsiyetlerinden biri olarak anılmasına vesile olur.
Gadir-i Hum Bayramı, İslam dünyasında farklı mezhepler arasında diyalog ve anlayışın geliştirilmesi için de bir fırsat olarak değerlendirilebilir. Bu bayram, İslam’ın birlik ve beraberlik mesajını yeniden hatırlatarak, farklı inanç ve mezheplerden Müslümanlar arasında karşılıklı saygı ve hoşgörünün teşvik edilmesine katkıda bulunabilir.
GADİR-İ HUM BAYRAMI NE ZAMAN KUTLANIR?Gadir-i Hum Bayramı, Şii Müslümanlar arasında büyük önem taşıyan bir dini bayramdır. Hz. Ali'nin İmametinin ilan edildiği bu özel gün, her yıl Hicrî takvime göre Zilhicce Ayı'nın On Sekizinci gününde kutlanmaktadır. 2024 yılında Gadir-i Hum Bayramı, 23 Haziran tarihine denk gelmekte olup bu tarihte kutlanır.
GADİR-İ HUM BAYRAMI’NDA NELER YAPILIR?Geleneksel olarak her yıl düzenlenen Gadir-i Hum Bayramı, çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır. Bu özel günün sabahında vatandaşlar türbelere akın ederek kurban kesmektedir. Ayrıca büyük kazanlarda pişirilen ve içinde buğday-et karışımı bulunan "Hirise" adlı özel yemek, bayram boyunca vatandaşlara dağıtılmaktadır.