İZDEDA Kurucu Başkanı Haydar Özkan, kredi faizleri ve inşaat maliyetlerindeki artışın İzmirli depremzedelerin elini kolunu bağladığını ifade ederken “117 canı kaybetmemişiz 80 bin bağımsız bölüm zarar görmemiş gibi davranıyorlar. Şu anda evini alan hiç kimse yok. Orta hasarlıların hepsi dışarıda” dedi
İzmir’de 30 Ekim 2020 depreminin üzerinden 3 yıl geçesine rağmen İzmirli depremzedelerin mağduriyeti hala devam ediyor. Sisam Adası açıklarında meydana gelen depremde 117 vatandaş hayatını kaybederken depremin yıkıma neden olduğu Bayraklı’da onlarca bina yıkılmış ya da zarar görmüş, binlerce vatandaş ise evsiz kalmıştı.
Depremin ardından ağır hasarlı yapı sahipleri için hükümet rezerv alanında yeni evler inşa ederken ayrıca farklı proje alanlarında da depremzedeler için konutlar inşa edilmişti. Ancak depremin uzun vadedeki acı yüzü orta ve az hasarı konutları olan depremzedelere görünmüştü.
Süreç sonrası kentte yeniden yapılaşma için depremzedeler hükümetten kredi talebinde bulunurken, depremzedelere geçtiğimiz yıllarda 0,79 faiz ve 10 yıl ödeme imkanıyla kredi verilmişti. Ancak verilen kredide depremzedeler ‘kredi vermeyen banka’ engeliyle karşılaşmıştı.
Gelinen noktada artan kredi faizleri ve son olarak TÜİK tarafından açıklanan inşaat maliyet artışları depremzedelerin elini kolunu yeniden bağladı. İnşaat maliyet kalemlerinde geçtiğimiz yıla göre yüzde 100’ün üzerine çıkan artışlar meydana geldi.
Hem faiz hem de inşaat maliyet artışlarına ilişkin konuşan İzmirli Depremzedeler Dayanışma Derneği(İZDEDA) Kurucu Başkanı Haydar Özkan, kredi faizlerine 2 puanlık artış olduğuna dikkat çekerken İzmirli depremzedelerin unutulduğunu ve dışarıda kaldığını söyledi.
DEPREMZEDELER EVLERİNDEN OLUYORKredi faizlerinin ciddi oranda arttığını ve bunun da depremzedeler üzerinde büyük bir mali yük oluşturduğunu belirten Özkan, “Sayın eski Başbakanımız Binali Yıldırım ile görüştükten sonra bir kredi faiz oranı belirlenmişti. Daha sonra Sayın Cumhurbaşkanımız 17 Mart 2023’te bir kararname imzaladı. Bu kararla birlikte 0,79 faiz oranıyla 1 milyon 250 bin liraya kadar 10 yıllık kentsel dönüşüm kredisi çekebiliyorduk. Bu kredi bizi biraz rahatlatıyordu. Ama biz kredi çekebilecek seviyeye geldiğimizde ülkenin içinde bulunduğu ekonomik koşullardan dolayı faiz oranları yükseldi. Şu anda 3,49’a yükseldi. Destekle birlikte bu 2,79 oluyor. Yüzde 2’lik bir artış var. Bu da 1 milyonda ortalama 16 bin lira fark ettiriyor. Biz zaten ekonomik durumu çok iyi olan insanlar değiliz. Depremzedelerin çoğu emekli insanlar. 7 bin 500 ile 15 bin lira arasında geliri olan insanlardan bahsediyoruz. İki emekli olduğunu farz etsen bile şu anda inşaat maliyetlerinin yükselmesiyle birlikte 1 milyon 400 bin liralara dayanan konutları yaptırmaları mümkün değil. Müteahhitler 1 milyon 350 lira ile 1 milyon 450 lira arasında para istiyor. Mümkün değil yaptıramaz bu insanlar bunu. Müteahhit de o durumda ‘ya yarı yarıya yapacağız ya da evini bana satacaksın’ diyor. E durum böyle olunca depremzede evinden olmuş oluyor” dedi.
Ülke genelinde İzmirli depremzedelerin unutulduğu konusunda sitem eden Özkan, İzmirli depremzedelerin dışarıda kaldıklarını ifade ederek “İnşaat maliyetlerindeki artış oranıyla evlerin yapım maliyeti buralarda da kalmayacak daha da yükselecek. Sayın Cumhurbaşkanımızın 5 Ekim 2023’te yayımladığı bir kararname var. Bu kararname de 6 Şubat depremzedelerini ve bizden 10 ay önce meydana gelen Elazığ depremindeki depremzedeleri kapsıyor. Kararda, ‘orta hasar ve üzerindeki hasarlı binaların yerinde dönüşmesi için 750 bin lira hibe ve artı kredi’ deniliyor. Bizim ağır hasarlılarımız için İzmir’de rezerv alan oluşturuldu. Onlar kurtarıldı. Ama orta hasarlılar şu an hala bir şeyden yararlanabilmiş değiller. Evleri yıkıldı ve kiradalar. O depremzedelere verilen desteğin aynısı İzmir depremzedelerine de verilse en azından orta hasarlıları kurtarmış oluruz. Bu ayrımın neden olduğunu anlamıyoruz. Biz zaten unutulduğumuzun farkındayız. Bizi devlet de millet de İzmir depremzedesini unuttu. 117 canı kaybetmemişiz 80 bin bağımsız bölüm zarar görmemiş gibi davranıyorlar. Şu anda evini alan hiç kimse yok. Proje alanındakiler oturuyor, devlet rezerv alan yaptı onları verdi. Oturuyorlar. 8 bin civarı orta hasarlıların hepsi dışarıda. 7 bin civarı az hasarlı da devletine güvenerek binalarını yıktırmışlardı. Şu an onlar da kirada. Ama bize kredi ‘kentsel dönüşüm’ olarak veriliyor. Bu kredinin de fiyatları yükseliyor. Ayrıca da bankalar kredi de vermiyor” diye konuştu.
Kredinin çıktığı günden bu yana sadece 1 konutun yapıldığının altını çizen Özkan, “Kredi çıktığı andan itibaren şu ana kadar yapılan sadece Halkkonut ile yapılan 28 dairelik Dilber Apartmanı. Onun dışında kredi çekebilen de yapabilen de yok. 80 bin konuttan sadece 28! Şu anda durum bu seviyede” ifadelerini kullandı.
BU HABER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR - İzmir’de bugün hava nasıl olacak? İzmir'de hava durumu...