YAREN ELMAS GÜZELKAN
Yaz aylarının gelişiyle birlikte mantar enfeksiyonu vakalarında da artış yaşanıyor. Ciltte oluşan terleme enfeksiyonun görülmesine neden oluyor. Bu duruma karşın korunmamız adına çeşitli önerilerde ve uyarılarda bulunan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Mustafa Torun, mantarın özellikle ayak bölgesinde daha sık görüldüğünü belirterek ortak kullanım alanlarının risk taşıdığını ifade etti.
KAŞINTI, PULLANMA, ÇATLAKLAR…
Mantar hastalığının ne tür bir enfeksiyon olduğu ve hastalığın bulgularından bahseden Dr. Torun, “Toplumda sık karşılaşılan ve üzerinde fazla durulmayan ayak parmakları arasında olan, gri beyaz kaşıntılı inatçı bir enfeksiyon olarak adlandırılan tıbbi olarak “tinea pedis” ayak mantar hastalığıdır. T.Rubrum, T.Mentagrophytos, E.Flocosum denen mantar çeşitleridir. Hemen her kıtada görülür. Bu hastalık erkeklerde daha sık görülür çünkü; kapalı ortamlarda daha sık bulunmalarından dolayı ve kapalı ayakkabı giymeleri sebep olur. İvegen veya süregen parmaklar arasında görülen şeklinde; sıklıkla 4. ve 5. Parmak aralarında mantar enfeksiyonu görülür. Bu enfeksiyonun tipik özelliği kaşıntı, pullanma, çatlaklar ve maserasyon oluşumudur. Ayak kokusu genellikle vardır. Ayak tırnaklarına bulaşma özelliği ön plandadır. Süreğen aşırı keratinize şeklinde ayak derisinde gri-beyaz pullanma vardır. Genellikle topuk, taban ve ayak kenarlarında gözlenir. Bu şekil uzun süre seyredebilir. Kuru tip veya makosen tip diye de adlandırılabilir. Ayak tabanı, kavsi ve ayak parmakları arasında gözlenen içi su dolu kabarcıklarla kendini gösteren veziküler şekil önemli ayak mantarı tipidir. Sık tekrarlar” şeklinde konuştu.
TEMİZLİK VE KURULLUĞA DİKKAT EDİLMELİ
Mantar hastalığının risk taşıdığı noktalardan ve tedavi sürecinin nasıl olması gerektiği konusunda bilgi veren Torun, “Risk etmenleri arasında kapalı ortamda yaşam, kapalı ve sıkı ayakkabı giyme, sentetik çorap giyme ve ayağın terlemesi, enfeksiyonun sık olduğu yerlerde çıplak ayakla dolaşma, ortak kullanılan alanlar ve son olarak berberler riski arttırır. Her şeyden önce temizlik ve kuruluğa dikkat ederek, antifungal (mantara karşı) spray, krem veya pomad ile sistemik antifungal ilaçlar ile tedavisi yapılır. Topikal (mantarlı bölgeye) olarak imidazol veya allilaminler kullanılır. Bu ilaçların pomad veya kremleri parmak aralarına günde iki kez sürülür. Sistemik tedavide griseofulvin (2-4 hafta) ve terbinafin (2-4 hafta) in oral formları kullanılır. Şiddetli ayak mantarlarında potasyum permengonat banyosu yararlıdır. Bu tedavi diğer yüzey cilt mantarlarında esası teşkil eder” ifadelerini kullandı.
ÖNEMLİ TAVSİYELER
Mantar hastalığından korunmak adına tavsiyelerde bulunan Torun, “Ayak mantarlarının en önemli nedenlerinin başında terleme, dar ve sıkı ayakkabı giyme, özellikle sentetik çoraplar gelir. Sıcak aylarda açık ayakkabılar, sandaletler tercih edilmelidir. Çoraplar pamuklu olmalıdır. Ortak çorap, terlik, ayak havlusu kullanılmamalı. Duş, banyo, sauna, hamam, otel, pansiyon, kaplıca hatta kendi evimizdeki odalarda dahi mümkünse çıplak ayakla dolaşılmamalıdır. Pedikür yapılan yerler sıkı denetlenmeli, temizlik ve sağlık koşullarına uygunluk aranmalı, olanak varsa kullanılan malzeme bir defa kullanımlık olmalı veya her gün steril edilmelidir. Ayak mantarının tekrarını önlemek için mantar önleyici pudralar kullanılabilir” diye konuştu.