Türkiye’de bazı bölgelerde iş güvenliğinin hiç olmadığını belirten İnşaat ve Yapı İşçileri Sendikası Başkanı Hasan Kırlangıç, iş güvenliği uzmanlarının ise yetkilerini kullanamadıklarını aktardı
Muhabir - Merve Ağrıç / İnşaat sektöründe, iş kazaları her geçen gün artıyor. İşçilerin yetersiz güvenlik önlemleri nedeniyle hayatlarını kaybetmesi, sektörde ciddi bir endişeye neden oluyor. İnşaat işçilerinin yeterli iş güvenliğine sahip olmadığını belirten İnşaat ve Yapı İşçileri Sendikası Başkanı Hasan Kırlangıç, “Günde 1 tane arkadaşımızı maalesef iş cinayetlerinden kaynaklı kaybediyoruz. Türkiye inşaat konusunda birçok Avrupa ülkesinden daha önde. Yazılı mevzuatta öyle ancak uygulamada çok gerideyiz. Hatta iş güvenliğinin hiç uygulanmadığı bölgeler var. İş güvenliği uzmanı olan arkadaşlarımızın belgesi olmasına rağmen yeterli yetkisi yok. İş verenler nedeniyle riskli olan bölgelerde işi durduramıyorlar. En fazla baret takıp çevreyi daha güvenli hale getirmeye çalışıyorlar. Patronlara karşı hiçbir yaptırımları yok. Her ay yaklaşık 45 arkadaşımızı iş kazaları nedeniyle kaybediyoruz” dedi.
İŞÇİLERİN SİGORTASI YATMIYORTürkiye’de ekonomik krizden kaynaklı birçok şantiyede sorunların yaşandığını dile getiren Kırlangıç, “Sorunların başlıca kaynağı ise yüklenici firmaların taşeronlara para ödeyememesi. Bazı inşaat işçilerinin ise sigortası yatmıyor. Bu durum daha çok İç Anadolu bölgelerinde yani kırsal alanlarda görülüyor. Bu bölgelerde yevmiyeci usulü çalışan ancak aylık olarak gelen birçok işçi var. Günlük ortalama bin TL’ye çalışmaya geliyorlar. Ancak pazar günleri çalışmadıkları zaman o günün sigortası yatırılmıyor. İnşaat işçileri yaklaşık 40 bin TL maaş alsa da maaşlarına rağmen sigorta primleri ya hiç yatmıyor ya da asgari ücretten yatıyor” ifadelerini kullandı.
Son zamanlarda medyada mavi yakalı işçi maaşlarının, beyaz yakalı işçi maaşlarını geçtiğine dair haberlerin olduğunu belirten Kırlangıç, “Kimse inşaat işçilerinin yaşadığı zorluklara değinmiyor. Birçok inşaat işçisi 8-10 kişilik yatakhanelerde yatıyor. Genelde kaldıkları ortamlar da sağlıklı olmuyor. Birçoğu zaten gurbetçi. Pandemi döneminde şantiyelerde çalışmalar devam etti. Bırakın maskeyi barındıkları alanlarda hiçbir önlem alınmadı. Yemekler zaten ayrı bir sorun. İnşaata girildiği andan itibaren kimse 40-50 bin TL maaşla çalışmaya başlamıyor. Usta ve çırak arasında çalıştıkları alanlara göre maaş ücretleri değişiyor. Ayrıca çok fazla mesai de yapıyorlar. Ücretini alabilen var alamayan var. Yaz kış demeden çalışıyorlar. Birçok Avrupa ülkesinde inşaat iş kolunun ağır iş kolu olmasına rağmen bizim ülkemizde hala normal bir iş koluymuş gibi devam ediyor” diye vurguladı.
İŞÇİ SAYILARINDA DÜŞÜŞ YAŞANIYORSon zamanlarda inşaat işçilerinin Türkiye’ye yöneldiğine dair söylemlerin doğru olmadığını aktaran Kırlangıç, “İnşaat işçileri Orta Doğu’ya veya Avrupa ülkelerine çalışmaya gidiyor. 6 Şubat depreminden sonra inşaat işçisine ciddi anlamda ihtiyaç duyuldu. 2018 yılında inşaat işçi sayısı 12 milyon 207 bindi. 2022 yılına ait son verilerde ise bu rakam 1 milyon 600 bine düştü. Ciddi bir düşüş var. Son istatistikler henüz yayımlanmadığı için güncel net rakam veremiyorum. Özellikle asgari ücretin 7500 TL’ye çıkarıldığı dönemde inşaat işçisi ortalama 9 bin TL maaş alıyordu. Bu nedenle birçok işçi işi bıraktı” sözlerine yer verdi.
İnşaat sektöründe aynı zamanda malzeme temin sorunun yaşandığını dile getiren Kırlangıç, temel sebebinin ise ekonomik krizler olduğunu aktardı. İzmir’de ekonomik nedenlerden dolayı devlete bağlı olan ya da özel olan büyük firmaların maaş yatırma konusunda sıkıntı yaşadıklarını söyleyen Kırlangıç, işçilerin mağdur olduğunu belirtti. Kırlangıç, “İşçilere bizde maaşınız kalmaz merak etmeyin diyorlar ancak bu insanların geçim derdi var. Düzenli ödeme yaptıkları yerler oluyor. Sonuçta aldıkları maaşları yastık altı yapmıyorlar. Aile geçindiriyor bu insanlar. Biz İnşaat ve Yapı İşçileri Sendikası olarak inşaat işçilerinin yaşadığı sorunlar karşısında direniyoruz. İnşaat işçilerinin köle koşullarında çalıştırılmasına son verilene kadar mücadelemize devam edeceğiz” diye belirtti.