İSİG’den 2024 yılında yaşanan iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı

İnşaat, tarım ve taşımacılık alanlarına dikkat çeken İSİG Meclisi, maden ve metal sektöründe yaşanan ölümleri de gündeme getirdi

2024 yılında yaşanan iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımını paylaşan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), önemli bilgiler aktardı.

Özellikle de inşaat, tarım ve taşımacılık alanlarına dikkat çeken İSİG Meclisi, maden ve metal sektöründe yaşanan ölümleri de gündeme getirdi.

İŞKOLU BELİRLENEMEYEN 67 İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ

İSİG’in kamuoyu ile paylaştığı bilgiler şöyle: “İnşaat, Yol işkolunda 482 işçi; Tarım, Orman işkolunda 326 emekçi (151 işçi ve 175 çiftçi); Taşımacılık işkolunda 234 işçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 123 işçi; Metal işkolunda 103 işçi; Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 99 emekçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 86 işçi; Madencilik işkolunda 75 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 43 işçi; Enerji işkolunda 43 işçi; Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 41 işçi; Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 32 işçi; Savunma, Güvenlik işkolunda 32 işçi; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 28 işçi; Ağaç, Kâğıt işkolunda 27 işçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 27 işçi; Tekstil, Deri işkolunda 24 işçi; Basın, Gazetecilik işkolunda 2 işçi; İletişim işkolunda 2 işçi; Banka, Finans, Sigorta işkolunda 1 işçi; Elimizdeki veriler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 67 işçi hayatını kaybetti…”

İŞ CİNAYETLERİNİN YOĞUNLAŞTIĞI ÜÇ İŞKOLU

İş cinayetlerinin yoğunlaştığı (toplam yüzde 54 ve 1042 işçi ölümü ile) üç işkoluna dikkat çeken İSİG Meclisi, “Güvencesiz çalışmanın hâkim olduğu inşaat, tarım ve taşımacılık. Uzun çalışma saatleri, yoğun çalışma, sigortasız çalışma ve her türlü kuralsızlığın hâkim olduğu bu işkollarında sendikal örgütlenme yok gibi ya da zayıf ve belli mesleklerde öbekleniyor. İşçi ölümlerinde ilk sırada inşaat işkolu geliyor. Bu noktada bir hususa dikkat çekmek gerekiyor. 2024 yılı ile birlikte 11 deprem şehrimizde inşa faaliyetleri hızlandı ve deprem bölgesinde en az 106 inşaat işçisi (işkolundaki iş cinayetlerinin yüzde 22’si) hayatını kaybetti. Bu iş cinayetleri belli yerlerde yoğunlaşıyor. Örneğin Adıyaman Merkez İndere (Zey) Köyü’ndeki TOKİ deprem konutlarının inşaatında en az 9 işçi hayatını kaybetti. Diğer yandan deprem bölgesindeki şantiyelerde birçok ağır yaralanmalar oluyor ve işçiler sakat kalıp çalışamaz hale geliyor. Onlarca işçi aynı konteynerde kalıyor, yemek, mutfak, tuvalet ve hijjen sorunları yaşıyor. Elektriksiz konteyner koğuşlarda duş alma ve ısınma imkânı da yok” bilgisini paylaştı.

DİKKAT ÇEKİLMESİ GEREKEN BİR DİĞER İŞKOLU: MADENCİLİK

Bu yıl dikkat çekilmesi gereken bir diğer işkolunun da madencilik olduğunu vurgulayan İSİG Meclisi, “İliç Anagold maden işçisi katliamının da yaşandığı bu dönemde ülke genelinde kömür, taş ocağı, bakır, krom vd. madenlerde en az 75 işçi hayatını kaybetti. Şoförlerin ölümü trafik kazası olarak görülüyor. Oysa yoğun aşırı-fazla-yoğun çalıştırma, araçların bakımının yetersizliği ve yol sorunları birçok şoförün (tır, kamyon, servis minibüsü, taksi vd.) ölümüne yol açıyor. Bu yıl en az 234 şoför arkadaşımızı kaybettik. Pandemi ile birlikte kitleselleşen ve işçi profilinin çoğunlukla 20’li yaşlarda olduğu bir meslek olan moto kuryeler güvencesiz bir şekilde çalıştırılıyor. İş yetiştirme baskısının bir sonucu da iş cinayetleri. Bu yıl en az 64 moto kurye arkadaşımızı kaybettik, onlarca arkadaşımız yaralandı. (Moto kurye ölümlerini taşımacılık değil ana işverenden dolayı konaklama işkoluna kaydediyoruz. Moto Kurye Haber-Yorum sitesinin de kurye ölümlerinde temel bilgi kaynağımız olduğunu belirtelim.) 31 Mart yerel yönetim seçimlerinin de yapıldığı bu dönemde belediyelerdeki iş cinayetleri gündem olmadı. Oysa 2024 yılında en az 55 belediye (iştirak şirketleri ve belediyenin taşeron iş verdiği firmalarda) işçisi hayatını kaybetti” cümlelerine dikkat çekti.

METAL İŞKOLUNDA EN AZ 103 İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ

Metal işkolunda en az 103 iş cinayetini tespit ettiklerini ama en fazla öğrenemedikleri ölümün yaşandığı işkolunun ise yine metal olduğunu belirten İSİG Meclisi, şu sözleri aktardı: “Oto kaporta atölyelerinden tutun büyük otomotiv fabrikalarına, patlayıcı üretiminden kablo, boru, demir-çelik vb. üretimine kadar olan bu dev alanda güvencesizlik had safhada. Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda meydana gelen 41 işçi ölümünün çoğu deniz/gemi işçileri. Bu ölümlerin genellikle açık denizde meydana geldiğini belirtelim. Fırtınalı havada çalıştırma, aşırı-yoğun-fazla çalıştırma ve gemilerin bakımlarının ve denetimlerinin yapılmaması/aksatılması başlıca ölüm nedenleri. Bu yüzden gemi işçilerinin ölümü deniz kazası değil iş cinayetidir. Denizcilik sektöründe yaşanan kazalar, sadece işçi sağlığı ve iş güvenliği eksikliklerinin değil, aynı zamanda bu alandaki yapısal adaletsizliklerin de açık bir göstergesidir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın Deniz Kazaları Bildirim Sistemi (DKBS) raporuna göre Türkiye’de 2016-2023 yılları arasında 3223 deniz aracı kazasında 677 kişi hayatını kaybetti, 390 kişi kayboldu ve binlercesi zorlu şartlarda hayatta kalma mücadelesi verdi. 2023 yılına ait 240 kazada 19 kişi hayatını kaybetti, 42 kişi ise denizde kayboldu. (Bu noktada Deniz İşçileri Platformu’nun işçi ölümlerindeki temel bilgi kaynağımız olduğunu belirtelim.)”