Türkiye aylardır süren sürecin sonunda yerel seçimler için sandık başına giderken İzmir’de CHP’nin adayı Cemil Tugay İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı oldu. İzmir sonuçlarını yorumlayan Siyaset Bilimci Prof. Dr. Tanju Tosun, belediye başkanlarına ‘sınav’ göndermesi yaparak, “CHP’nin özellikle yeni seçilen belediye başkanlarının görevi, bundan sonra başlıyor. Şimdi büyük bir sınavla karşı karşıyalar” dedi ve olası kurultaya ilişkin dikkat çeken mesaj verdi.
Türkiye, Mayıs 2023 seçimlerinin ardından yerel seçimler için sandık başına gitti. Sandıktan çıkan ve resmi olmayan sonuçlara göre; Türkiye’de 30 yılı aşkın bir süredir yaşanmayan bir ilk yaşandı ve CHP, ülke genelinde aldığı belediye sayısıyla iktidar partisi olan AK Parti’yi geride bırakarak birinci parti oldu.
CHP’nin kalesi olarak bilinen İzmir’de ise 27 aday yarıştı. Yarışta en güçlü adaylar ise CHP’nin İzBB adayı Cemil Tugay, Cumhur İttifakı’nın adayı AK Partili Hamza Dağ ve İYİ Parti’nin İzBB Adayı Ümit Özlale olurken gayriresmi sonuçlara göre CHP’nin adayı Tugay, yüzde 48,06, rakibi Hamza Dağ ise yüzde 37,14 oy aldı.
Tugay ve Dağ’ı, yüzde 3,23 oyla DEM Parti adayı Akın Birdal ve yüzde 3,04 ile Ümit Özlale takip etti.
İzmir’in ilçelerinde ise CHP daha önce 24 olan ilçe sayısını 28’e yükseltti.
İzmir’de CHP’nin zaferi ilan edilirken Siyaset Bilimci Prof. Dr. Tanju Tosun, İzmir’in seçim sonuçlarını İLKSES’e değerlendirdi.
Tosun, ‘radikal değişiklik’ yok derken CHP’nin yeni başkanlarının ise zorlu sınavı olacağını söyledi. Tosun ayrıca, CHP’deki olası bir kurultaya ilişkin ise dikkat çeken açıklamada bulundu.
İzmir sonuçlarının sürpriz olmadığını belirten Tosun, “Çok net olarak görülüyor ki İzmirli seçmen eğilimlerinde radikal bir değişim olmadı. ‘AKP ve CHP arasında makas daraldı ve birçok ilçe kaybedilebilir’ gibi… Seçmenin oy verme davranışını bin-2 bin kişilik anket yapıp bir andaki fotoğrafı çekmekle anlayamazsınız. Çünkü meseleye bilimsel ve metodolojik yaklaşmak gerekiyor. İzmir’de büyükşehir başkanlığında ve çoğu ilçede CHP’nin kazanması, İzmir’in seçmen profilinin sürekliliğiyle ilgisi olan bir şeydir. İzmir’de baştan beri yapmış olduğumuz gerçek seçim sonuçları ve sosyolojik temele dayalı çalışmalarda şu çok netti. İzmir’de kentsel nitelikli seçmen yüzde 78. Bu seçmenin oy girişkenliği çok sınırlı. Ayrıca kentte yoğun yaşayan, özellikle sosyo-kültürel birtakım dinamiklere bağlı olarak oy kullanan, artı ekonomik krizin etkisiyle mevcut iktidara karşı çok mesafeli olan bir seçmenin İzmir’de böyle bir refleks göstererek Büyükşehir’de CHP’ye 9-10 puan fark göstermesi ve 28 ilçede kazandırması hiç sürpriz değil. O çerçevende bakmak lazım. İzmir’de herhangi bir sürpriz sonuç yok” dedi.
Seçim öncesi tahminlerin tuttuğunun altını çizen Tosun, CHP’li başkanlara ‘zorlu sınav’ uyarısında bulunarak, “Ben büyükşehirde 7-8 puan fark ve ilçelerde de en kötü senaryoda 7, en iyi senaryoda 2 ilçe kaybedilebilir diye düşünüyordum. Dolayısıyla CHP adına en iyi senaryo yaşandı. Ama CHP’nin özellikle yeni seçilen belediye başkanlarının görevi, bundan sonra başlıyor. Çok zor bir görevle karşı karşıyalar. Çünkü 1989 yerel seçimlerinde ANAP iktidarına karşı SHP’li belediyeler büyük kentlerde belediye başkanlığını kazanmıştı. Fakat o sürdürülemedi. Şimdi büyük bir sınavla karşı karşıyalar. Özellikle bu ekonomik kriz ortamında çok iyi sosyal belediyecilik yapmalı ve geçmiş dönem belediyelerinin yapmış olduğu eksiklik ve hataları ortadan kaldırmak suretiyle İzmir seçmenine layık olmaları gerekiyor” ifadelerini kullandı.
SANDIKTA BİR İTTİFAK GERÇEKLEŞTİ DİYEBİLİRİZİttifaksız seçime giren CHP için CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in her programda çağrısını yaptığı ‘sandık ittifakının’ kurulduğunun altını çizen Tosun, şunları söyledi: “CHP, aslında kendi seçmen tabanını önemli ölçüde koruyor. CHP’nin puanı 6 puan artıyor. Cumhur İttifakı’nın puanı da 6 puan artıyor. Ama bir taraf ittifakla artırıyor diğer taraf ittifaksız artırıyor. Ama bunu geçmiş dönemde işbirliği ya da ittifak yaptığı parti seçmenlerinden destek alarak sağlıyor bunu. Yani sandıkta bir ittifak gerçekleşti diyebiliriz. Şu çok önemli. Cemil Tugay’a yönelik olarak getirilen eleştirilerin de seçmen nezdinde herhangi bir karşılığının olmadığı ortaya çıktı. Ayrıca aday belirlemede parti içi demokratik süreçler çok iyi işletilmese de seçmen de özellikle iktidarın ekonomi politikalarına olan tepki nedeniyle son tahlilde çoğu yerlere büyükşehirde CHP’nin belediyeciliğine destek verdiği anlaşılıyor.”
KURULTAY YAPILABİLİRYerel seçimler sonrasında CHP’de olacağı iddia edilen olası kurultaya değinen Tosun, “CHP bir kurultay yapabilir. Ama bu Kurultay’ın tek gündem maddesi Ekrem İmamoğlu ve Özgür Özel’e teşekkür kurultayı olur” dedi.