Sosyal medyanın hüküm sürdüğü günümüzde, body shaming en yaygın görülen durumlardan biridir. Peki body shaming nedir, türleri nelerdir, body shaming ile nasıl başa çıkılır? İşte detaylar…
Günümüzde sosyal medyanın egemen olduğu modern toplumlarda, body shamingin yaygınlığı git gide artıyor. Sosyal medyanın yarattığı ve başkalarına dayattığı güzellik standartları nedeniyle, bu standartların dışarısında kalan bireyler dozu artan bir şekilde body shaminge maruz kalmaya başladı. Peki body shaming nedir? Detaylarına göz atalım…
BODY SHAMİNG NEDİR?Body shaming kavramı, “kişileri bedenleri ile aşağılama” olarak ifade edilebilir. Bir kişinin bedeni ya da fiziksel özellikleri hakkında küçümseyici, alaycı ve eleştirel ifadeler kullanmak ve kişiyi bedeni üzerinden yargılamak, body shaming yapmak anlamına gelir. Bu tür davranışlar, günümüzde çoğunlukla sosyal medya üzerinden gerçekleşirken, günlük hayatta da sıkça örneklerine rastlanabilir ve bireylerin özsaygısını zedeleyebilir.
Body shaming kadınlar kadar erkeklere de uygulandığı gibi, body shamingin birçok türü bulunur. Bireyler; şişman oldukları için, zayıf oldukları için, kıllı oldukları için, kılsız oldukları için, güzel oldukları için, çirkin oldukları için, cilt renkleri için ve aklınıza gelebilecek birçok fiziksel özellik sebebiyle body shaminge maruz kalabilirler. Bunun en temel nedenlerinden biri de, sosyal medyada sık sık değişen genel kabul görmüş güzellik algılarıdır. Sosyal medyanın dayattığı güzellik algıları sürekli olarak değişir ve o an kabul gören güzellik algısı neyse, onun dışında kalan herkese body shaming uygulanır. İnsanlar bunu çoğunlukla sahte hesaplar üzerinden gerçekleştirirler. Ve bugün güzellik algılarına uymadığınız gerekçesiyle body shaminge maruz kalırken, ertesi günün sizin sahip olduğunuz bir özellik kabul görmeye başlar ve bir anda beğenilen tarafta olursunuz. Bu durum, kişiler üzerinde çeşitli psikolojik sorunlara yol açabilir.
Body shamingin de kendi içerisinde çeşitli türleri bulunur. Body shaming türlerine bakacak olursak…
Bireylerin erkek ya da kadın olması fark etmeden, kilolu veya zayıf olmasına yönelik yapılan olumsuz yorum ve eleştiriler body shamingin bir türüdür. Aşırı kilolu insanlar için çoğunlukla “şişman” ifadesi kullanılırken, zayıf insanlara için “sıska, çelimsiz” gibi yargılarda bulunulur.
Farklı vücut tiplerine (armut, elma, kum saati vb.) sahip kişilere yönelik de olumsuz yorumlar yapılır. Özellikle kadınlar, sosyal medyadaki "ideal" vücut standartlarına uymadıkları için eleştirilir.
Cilt, saç, göz rengi, vücut kılı gibi fiziksel özelliklere yönelik de alaycı veya küçümseyici ifadeler sıklıkla kullanılır. Fazla açık tenli ya da fazla koyu tenli insanlar, bu özellikleri nedeniyle aşağılanmaya maruz kalabilirler. Öte yandan erkekler, kılsız oldukları için, kadınlar ise vücutlarında bulunan kıllar nedeniyle “kıllı” oldukları için body shaminge uğrayabilirler.
Cinsiyet kimliği veya cinsellikle ilgili fiziksel görünüm üzerinden de olumsuz yargılamalar söz konusu olabilir.
Bir kadına güzelliği ya da çirkinliği nedeniyle de body shaming yapılabilir. Güzel bir kadının sahip olduğu başarılarının, yalnızca güzel olduğundan kaynaklı elde ettiğini düşünmek bir body shaming türüdür. Ya da tam tersi olarak, bir kadının yalnızca dış görünüşü beğenilmediği için yetkinliklerinin hiçe sayılarak reddedilmesi de bir body shaming türüdür.
BODY SHAMİNG'İN ZARARLARIBody shaming kişiler üzerinde çok derin tahribatlara yol açabilir. Body shamingin zararlarından söz edecek olursak…
Düşük Özsaygı:
Body shaminge maruz kalan bireylerin kendilerine olan güveni azalır, ve bu da özsaygılarını kaybetmelerine neden olurken, beraberinde psikolojik sorunlara yol açar.
Depresyon ve Anksiyete:
Dış görünüşleri nedeniyle sürekli eleştirilere maruz kalan bireyler, ruhsal sağlık sorunlarıyla karşılaşırlar. Ve bir noktadan sonra eleştirileri kabul ederek kendilerini de aynı konularda eleştirmeye başlarlar. Bu durum beraberinde depresyon ve anksiyeteyi getirir.
Yeme Bozuklukları:
Vücut imajı hakkında olumsuz düşüncelere maruz kalmak, bireylerde yeme bozukluklarına (anoreksiya, bulimia vb.) yol açar ve sağlıklarını olumsuz etkiler.
Sosyal İzolasyon:
İnsanlar, dış görünüşleri yüzünden maruz kaldıkları eleştiriler sonucunda sosyal ortamlardan kendilerini soyutlarlar ve insan içine çıkmak istemezler.
Fiziksel Sağlık Sorunları:
Body shaminge maruz kalmak, beraberinde stres ve kaygı ile birlikte, fiziksel sağlık sorunlarına da yol açar.
Body shaminge maruz kalan bireylerin, ruhsal ve fiziksel sağlıklarını korumaları için uygulayabilecekleri birkaç öneride bulunduk. İşte bunlardan bazıları:
Temelde body shamingin ne olduğunu ve neden yanlış olduğunu anlamak gerekir. Bu tür davranışları tanımak, bunlarla başa çıkmak için ilk adımdır.
Kendi bedeninizi kabul etmek ve sevmek üzerine odaklanmanız gerekir. Olumsuz düşünceleri pozitiflerle değiştirmeye çalışmak bu noktada çok önemlidir.
Duygularınızı paylaşabileceğiniz veya benzer deneyimler yaşamış insanlarla bir araya gelmeniz, destek bulmanız için iyi bir yol olabilir.
Sizi rahatsız eden ve kötü hissettiren insanlardan ve bu tarz içeriklerden uzak durmak faydalı olabilir.
Ve en önemlisi kendinize karşı nazik ve şefkatli olmak, özsaygınızı artırmanın en öncelikli yoludur.