Dijital oyunlar keyifli bir eğlence kaynağı gibi görünse de, kontrolsüz kullanım bağımlılığa dönüşebilir. Peki oyun bağımlılığı nedir, nasıl ortaya çıkar? Bu soruların yanıtları haberimizde…
İçerisinde bulunduğumuz teknoloji çağının beraberinde getirdiği sorunlardan biri de ekran ve oyun bağımlılığıdır. Günümüzde her yaştan insan, bilgisayar ve telefon ekranlarından kafasını kaldırmakta son derece güçlük çekiyor. Kalabalıklar içerisindeki yalnızlık diye tanımlanan günümüz insanı, kalabalık modern bir toplum içerisinde yaşamasına rağmen kendini yalnızlaştırıyor ve kendisini tek özgür, özgüvenli ve iyi hissettiği yer oyun oynadığı bu sanal mecralar oluyor. Bazı bireylerin günlük yaşantısı, oyun bağımlılığı nedeniyle sekteye uğruyor ve yemek yemek, uyumak veya çeşitli yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için bile ekranın başından ayrılmakta zorlanıyorlar. Uzun saatler ekranın başından ayrılmayıp, sanal bir dünyanın içerisine hapsolan kişilerde bir süre sonra çeşitli fiziksel ve psikolojik sağlık sorunları görülebiliyor. Bu içeriğimizde oyun bağımlılığı konusunu ele alıyoruz. Peki oyun bağımlılığı nedir, nasıl ortaya çıkar? İşte detaylar…
OYUN BAĞIMLILIĞI NEDİR?Oyun bağımlılığı, kişinin dijital oyunlara aşırı derecede zaman ve enerji harcayarak, diğer sosyal, akademik veya iş yaşamındaki sorumluluklarını ihmal etmesi durumu olarak açıklanabilir. Dünya Sağlık Örgütü, bu durumu "oyun bozukluğu" olarak sınıflandırmış olup, zihinsel bir sağlık sorunu olarak kabul ettiğini açıkladı. Buna göre, kişinin gündelik hayatını idame ettirmesi için gerekli olan temel ihtiyaçlarını karşılamasına bile engel yaratan bu durum, bağımlılık olarak açıklanabilir.
Oyun bağımlılığının ortaya çıkmasına neden olan etkenlerden bazılarını sizler için derledik. İşte oyun bağımlılığına neden olan unsurlar:
Dijital oyunlar, ödül mekanizmaları aracılığıyla beyindeki dopamin salgısının artmasını sağlar. Bu durum, kişinin oyundan aldığı keyfi tekrar tekrar yaşamak istemesine yol açar. Ve bu nedenle kişi, oyun oynamaktan kendisini alıkoyamaz.
Kişiler, stres, depresyon, kaygı veya diğer kişisel sorunlardan kaçmak için oyunlara yönelebilir.
Çevrim içi oyunlar, diğer oyuncularla bağlantı kurma fırsatı sunduğundan, sosyal ihtiyaçları karşılamak için sıklıkla tercih edilen bir seçenek olabilir.
Gelişen teknolojiyle birlikte, oyunlara 7/24 kolayca erişim sağlanması bağımlılığın tetiklenmesine neden olabilir.
Kendine güven eksikliği, mükemmeliyetçilik veya başarıya aşırı odaklanma gibi özellikler bağımlılık riskini artırabilir.
OYUN BAĞIMLILIĞI BELİRTİLERİOyun bağımlılığının belirtileri, fiziksel ve psikolojik olarak ikiye ayrılır. Bunlar:
Psikolojik Belirtiler:
Oyun oynamaya başlamadan önce belirlenen sürenin sürekli aşılması
Oyun oynamadığı zamanlarda huzursuzluk, öfke veya mutsuzluk hissetmek
Günlük hayatında sürekli oyunları düşünmek veya oyun stratejileri geliştirmek
Okul, iş veya ailevi sorumlulukları yerine getirmemek
Aile ve arkadaşlarla vakit geçirmeyi bırakıp yalnızca oyunlara yönelmek
Fiziksel Belirtiler:
Yorgunluk
Gece geç saatlere kadar oyun oynadığı için uyku düzeninin bozulması
Uzun süre ekrana bakmaktan kaynaklanan göz kuruluğu veya göz ağrısı
Sabit bir pozisyonda uzun süre oturmaktan kaynaklanan sırt, bel, boyun ağrısı gibi fiziksel rahatsızlıklar
Oyun sırasında sağlıksız atıştırmalıklarla beslenmek veya öğün atlamak
Oyun bağımlılığının tedavisi, kişinin durumuna ve bağımlılığının derecesine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Oyun bağımlılığıyla mücadele etme noktasında uygulanan yöntemlerden bazıları şunlardır:
Bilişsel Davranışçı Terapi: Kişinin oyunlara neden bu kadar fazla zaman ayırdığını anlamasına ve bu alışkanlıkları değiştirmesine yardımcı olan bu terapi yöntemi sıklıkla tercih edilir.
Aile Terapisi: Bu terapi yönteminde aile içindeki dinamikler düzenlenerek bağımlılığın üstesinden gelmek amaçlanır.
Teknoloji Kullanımına Sınırlama Getirme: Günlük oyun süresi belirlemek ve bunu uygulamaya koymak faydalı olabilir. Bunun yanı sıra kişinin oyun dışında çeşitli aktiviteler planlaması ve uygulaması da son derece faydalı olacaktır.
Destek Grupları: Oyun bağımlılığı yaşayan bireylerin bir araya gelerek deneyimlerini paylaştığı gruplar, kişiye duygusal destek sağlayabilir.
İlaç Tedavisi: Eğer bağımlılıkla birlikte depresyon veya anksiyete gibi sorunlar da varsa, doktor tarafından uygun görüldüğü durumlarda ilaç tedavisi uygulanabilir.