Bireylerin kendilerine kasıtlı olarak hastalıklar ekleyip sağlık sorunları yaratmasıyla karakterize edilen psikolojik bir durum olarak ifade edilen munchausen sendromu, kontrol altına alınmadığında ciddi sonuçlar doğurabilir. Peki munchausen sendromu nedir, belirtileri nelerdir?
Bazı kişiler çevrelerinden yeterince ilgi görebilmek ve dikkatleri üzerine çekebilmek için hasta olmadıkları halde hastaymış gibi yaparak, gerçek dışı semptomlar uydururlar ve çevrelerini hasta olduklarına inandırmaya çalışırlar. Bu kişiler çevresindeki insanları hasta oldukları yalanına inandırmak için çeşitli manipülasyon yöntemlerini denemekten ve yalanlarının inandırıcı olması için kendilerine zarar vermekten çekinmezler. Nadir görülen psikolojik bir rahatsızlık olan bu durum, munchausen sendromu olarak adlandırılır. Bu yazımızda munchausen sendromu konusunu ele alıyor olacağız. Peki munchausen sendromu nedir, belirtileri nelerdir? İşte detaylar…
MUNCHAUSEN SENDROMU NEDİR?Munchausen sendromu, kişinin kendisinde olmayan bir hastalığı veya yaralanmayı varmış gibi göstermesiyle karakterize edilen ve nadir görülen bir psikiyatrik bozukluk olarak açıklanabilir. Bu sendroma sahip kişiler, tıbbi olarak ilgi görmek ya da çevresindeki insanlardan şefkat ve ilgi toplamak için fiziksel veya psikolojik semptomlar uydururlar.
Munchausen sendromunun kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, çeşitli biyolojik, çevresel ve psikolojik etkenlerin beraberinde ortaya çıkabilir. Munchausen sendromunun ortaya çıkışında etkili olan unsurlardan bazılarına göz atacak olursak:
Çocukluk Travmaları: Çocuklukta ihmale veya istismara maruz kalmış olmak, bu rahatsızlığın temel nedenleri arasında yer alır. Bu kişiler, şefkat ve ilgiyi yalnızca hasta olduklarında aldıklarını öğrenmiş olabileceklerinden, ilgi ihtiyaçlarını gidermek istediklerinde hep bu yola başvururlar.
Psikolojik Problemler: Düşük özsaygı, depresyon, anksiyete ve çeşitli kişilik bozuklukları sendromun gelişiminde etkili olabilir.
MUNCHAUSEN SENDROMU BELİRTİLERİMunchausen sendromunun belirtileri, kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. En yaygın belirtilerden bazıları ise…
Hastalık Uydurma: Kişi, olmadığı halde ciddi bir hastalığı olduğunu iddia ederek yaralanmalarını abartır veya kendine zarar verir.
Tıbbi Müdahale İhtiyacını Zorlamak: Sürekli olarak gereksiz tıbbi test talebinde bulunur ve cerrahi müdahaleler için sürekli başvurular yapar. Bununla birlikte sık sık hastane ve doktor değiştirir.
Semptomların Tutarsızlığı: Sıklıkla tıbbi açıklaması olmayan semptomlar gösterdiğini iddia ederler. Laboratuvar sonuçları genellikle kişinin iddialarıyla uyumsuz çıkar.
Kendi Kendine Zarar Verme: İlaçları bilinçli olarak yanlış kullanır ve kendine zarar verir.
Tıbbi Bilgiye Sahip Olma: Kendi semptomlarını daha inandırıcı kılmak için genellikle tıbbi terminoloji ve prosedürler hakkında bilgi sahibi olurlar.
Munchausen sendromunun tedavisi, zorlu ve uzun süreli olabilir çünkü hastalar çoğunlukla hastalıklarını kabul etmek istemezler ve tedaviye direnç gösterebilirler. Ancak hastanın tedavi görmeyi kabul ettiği durumlarda uygulanan tedavi yaklaşımları şunlardır:
Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT): Kişinin düşünce ve davranış kalıplarını değiştirmeye odaklanır.
Travma Terapisi: Çocukluk travmaları veya diğer tetikleyici olaylarla başa çıkmak için faydalıdır.
Grup Terapisi: Başkalarının deneyimlerinden öğrenme ve sosyal destek sağlama imkânı sunar.
İlaç Tedavisi: Altta yatan depresyon, anksiyete veya kişilik bozukluklarının olması durumunda ilaç tedavisi kullanılabilir.