Gökdelenler, büyük yük gemileri, yüksek yapıdaki heykeller, balinalar, filler ve hayli büyük görünen diğer birçok nesneler… Bu nesneleri düşündüğünüzde veya gördüğünüzde kaygı hissediyorsanız sizde megalofobi olabilir. Büyük şeylere karşı duyulan korku olarak açıklanan megalofobiyi daha detaylı olarak ele alalım…
MEGALOFOBİ NEDİR?Megalofobi, kişilerin büyük nesneler, yapılar ya da canlılarla karşılaştıklarında yaşadıkları aşırı korku ve anksiyete ile açıklanan bir tür fobidir diyebiliriz. Bu durum, kişilerin büyük yapılar, devasa heykeller, geniş manzaralar veya büyük araçlar gibi büyüklüğü abartılı olan şeylere karşı korku hissetmelerine neden olur. "Mega" kelimesi büyük anlamına gelirken, "fobi" ise korkuyu ifade eder. Dolayısıyla megalofobi, büyük nesnelere karşı duyulan yoğun korku olarak tanımlanabilir. Bu fobi çoğu zaman kişinin hayatını olumsuz yönde etkilemez ancak korkunun boyutu ilerledikçe kişinin psikolojisini bozabilir. Böyle durumlarda ise bir uzmandan yardım almak faydalı olabilir.
Megalofobi her bireyde farklı belirtilerle kendisini gösterebilir. Ancak megalofobi belirtilerini genel olarak sıralayacak olursak, fiziksel, psikolojik, davranışsal ve düşünsel olarak dört kategoride inceleyebiliriz. İşte megalofobinin en yaygın belirtilerinden bazıları:
Fiziksel Belirtiler:
Kalp çarpıntısı
Terleme
Titreme
Mide bulantısı
Baş dönmesi veya bayılma hissi
Nefes darlığı
Kaslarda gerginlik
Psikolojik Belirtiler:
Panik atak benzeri anksiyete durumları
Korku, endişe veya dehşet duygusu
İleriye gitme veya kaçma isteği
Çevredeki büyük objelerden kaçma, onlardan uzak durma
Davranışsal Belirtiler:
Büyük nesnelerden veya yapılardan uzak durma
Bazı durumlarda, büyük yapılar ya da alanlarla karşılaşıldığında kaçma veya görünmeyen bir yere saklanma isteği
Sosyal izolasyon veya belirli yerlerden kaçınma
Düşünsel Belirtiler:
Kişi büyük bir nesne veya alana yaklaşırken aklına felaket senaryoları gelebilir.
Kişinin düşünceleri büyük nesnelerin tehdit oluşturacağına dair karamsar ve çarpıtılmış olabilir.
MEGALOFOBİ NASIL ORTAYA ÇIKAR?Megalofobi, çoğunlukla çeşitli psikolojik, biyolojik ve çevresel faktörlerin bir araya gelmesi ile meydana gelir. Megalofobinin ortaya çıkmasına neden olan etkenlerden bazılarını sizler için derledik:
Çocukluğunda büyük nesnelerle karşılaşan bir kişi, travmatik bir deneyim yaşamış olabilir. Örneğin, bir kişinin çocukken devasa bir yapının çökmesi, büyük bir nesnenin üzerine devrilmesi ya da benzeri bir durumla karşılaşması, bu tür bir fobinin gelişmesine olanak sağlayabilir.
Ailede fobik bozukluğu veya anksiyete bozukluğu geçmişi bulunan kişilerde, kalıtsal olarak megalofobi gibi spesifik fobilerin gelişme olasılığı daha yüksek olabilir.
Beyindeki korku ve anksiyeteyi yöneten alanlarda problem meydana gelmesi de bu fobinin gelişmesine zemin hazırlayabilir.
Kişinin çevresindeki insanların, büyüklükle ilgili olumsuz tutum ve korkulara sahip olması, bireyin bu korkuları öğrenmesine veya model almasına neden olabilir.
Megalofobinin tedavisinde çoğunlukla profesyonel yardım almak gerekir. Tedavi süreci kişiden kişiye değişebileceği gibi tedavi yöntemlerinden bazıları şunları içerebilir:
Bilişsel Davranışçı Terapi: BDT, fobinin temelinde yatan yanlış düşünce ve inançları değiştirmeye yönelik uygulanan bir terapi yöntemidir. Bu terapide, kişinin büyük nesnelere dair yanlış düşüncelerini tanıyıp, onlara daha karşı gerçekçi bir bakış açısı geliştirmesi amaçlanır.
Maruz Kalma Terapisi: Bu tedavi yaklaşımında, kişiye korktuğu büyük nesnelerle kontrollü bir şekilde karşılaşma fırsatı verilerek korkusunun üzerine gitmesi amaçlanır. Başlangıçta küçük ve daha az korkutucu nesneler ile yapılan bu alıştırmalar, kişiyi daha büyük objelere doğru kademeli olarak yaklaştırmayı hedefler.
İlaç Tedavisi: Kişinin korkuları şiddetli panik ataklara yol açıyorsa, doktorun izni doğrultusunda çeşitli anksiyolitik ilaçlar ya da antidepresanlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, kişinin fobik korkularını azaltarak tedavi sürecini kolaylaştırabilir.
Rahatlama Teknikleri: Korku ve anksiyeteyi kontrol etmek için kişinin stresle başa çıkma becerilerini geliştirmesi bu noktada önemlidir. Derin nefes alma, gevşeme egzersizleri ve meditasyon gibi teknikler, kişinin kaygı seviyesini düşürmeye yardımcı olabilir.