Reddedilme korkusu, sosyal hayatı ve özsaygıyı derinden etkiler. Bu yazıda, bu korkunun kökenlerini, belirtilerini ve kontrol altına alma yöntemlerini adım adım keşfedin. Reddedilme korkusu nedir?
Günlük hayatta pek çok kişinin yaşadığı sosyal fobiler arasında yer alan ve ilerleyen durumlarda kişinin yaşantısını ve psikolojisini olumsuz yönde etkileyen kaygılardan biri de reddedilme korkusudur. Reddedilme korkusu yaşayan bireyler, bulundukları ortamlarda reddedilmemek için fikir ve görüşlerini saklar ya da olduğundan farklı ifade ederler. Reddedilme korkusu, kişileri gittikçe yalnızlaştırır ve sosyal olarak kendilerini izole etmelerine neden olur. Bu içeriğimizde reddedilme korkusunun detaylarına yer veriyor olacağız. Peki reddedilme korkusu nedir, nasıl ortaya çıkar? İşte detaylar…
REDDEDİLME KORKUSU NEDİR?Reddedilme korkusu, bir kişinin başka insanlar tarafından kabul edilmemek, dışlanmak veya olumsuz bir yanıt almak konusunda yoğun endişe ve korku duyması durumu olarak açıklanabilir. Bu durum, kişinin özsaygısını derinden etkilerken, sosyal ilişkilerinde çekingen, pasif veya gereğinden fazla uyumlu olmasına neden olabilir.
Reddedilme korkusunun temelinde, insanın aidiyet ve sevgi ihtiyacını tehdit altında hissetmesi yatar. Her birimiz hayatımızın bir noktasında reddedilmeye dair bir rahatsızlık hissetmişizdir, ancak bu korkuyu yoğun olarak yaşayan kişiler için bu duygu, günlük yaşamı olumsuz yönde etkileyebilir.
Reddedilme korkusunun temelinde çeşitli etkenler yatıyor olabilir. Sizler için reddedilme korkusunun altında yatan en yaygın nedenlerden birkaçını bir araya getirdik:
Çocukluk Deneyimleri: Aileden veya çevreden yeterince ilgi görmemek, sevgiye şartlı olarak erişim sağlamış olmak -sadece başarılı olduğunda takdir edilmek gibi- duygusal ihmal veya eleştirilme şeklinde deneyimler yaşamış olmak, reddedilme korkusunu tetikleyebilir.
Travmatik Deneyimler: Geçmişte reddedilme ile ilgili kötü deneyimler yaşamış olmak, -özellikle okulda akran zorbalığı, arkadaş kayıpları veya romantik ilişkilerde yaşanan terk edilme durumları- bu korkuyu artırabilir.
Düşük Özsaygı: Kişinin kendine olan güven eksikliği, başkalarının onayına aşırı bağımlı olmasına neden olabilir.
Genetik ve Kişilik Özellikleri: Anksiyete eğilimli bir yapıya veya hassas bir kişilik özelliklerine sahip olmak da reddedilme korkusunu tetikleyebilir.
REDDEDİLME KORKUSU BELİRTİLERİReddedilme korkusu, psikolojik ve davranışsal olarak çeşitli belirtilerle kendisini gösterir. İşte reddedilme korkusunun belirtileri:
Psikolojik Belirtiler:
Eleştirilere veya olumsuz geri bildirimlere karşı yoğun bir şekilde üzülmek
Sürekli başkalarının onayını alma ihtiyacı duymak
Kendini başkalarıyla kıyaslayarak değersiz hissetmek
Sosyal durumlarda reddedilme korkusuyla birlikte yoğun stres ve kaygı yaşamak
Davranışsal Belirtiler:
Yeni ilişkilere girmekten veya yeni fırsatlara adım atmaktan kaçınmak
Kendi ihtiyaçlarını dile getirmemek, "hayır" diyememek
Başkalarının beklentilerini sürekli yerine getirmek için kendi isteklerinden ödün vermek
Reddedilme korkusu nedeniyle sosyal durumlardan uzak durmak
Reddedilme korkusunu kontrol altına alabilmek için öncelikle hangi sebepten kaynaklandığını tespit etmek gerekir. Bu farkındalık, sorunun kökenine inerek çözüm yolları bulmayı kolaylaştırabilir.
Kişinin kendi değerinin başkalarının onayına bağlı olmadığı düşüncesini benimsemiş olması, bu tarz sosyal fobileri aşmasına yardımcı olabilir.
Kendine sürekli olarak pozitif telkinlerde bulunmak ve küçük, büyük demeden tüm başarılarını fark edip ödüllendirmek bu süreçte çok önemlidir.
Düşünce kalıplarını değiştirerek, ‘reddedilmek beni değersiz kılar’ şeklindeki gerçek dışı düşünceleri değiştirmek gerekir.
Bununla beraber, hiç kimsenin herkesi memnun edemeyeceğini kabul etmek gerekir.
Hayır demeyi öğrenmek, bu süreçte çok önemlidir. Reddedilme korkusu nedeniyle yapmak istemeyeceğiniz şeylere evet demekten kaçının.
Bu süreçte bilişsel davranışçı terapi ve duygusal odaklı terapi gibi terapi yöntemlerine de başvurmak faydalı olabilir.