Ellerinizden birinin sizden bağımsız olarak hareket etmeye başladığını düşünün. Nörolojik bir sendrom olan yabancı el sendromuna gelin göz atalım. Yabancı el sendromu nedir, belirtileri nelerdir?
Nadir görülen ve bir o kadar da ilginç olan yabancı el sendromu, beynin iki lobunu birbirine bağlayan uzantının travmaya uğraması sonucu işlevini yitirmesi ve lobların birbirinden bağımsız olarak çalışmaya başlaması sonucu meydana gelir. Bunun sonucunda kişinin ellerinden biri bağımsız olarak hareket etmeye başlar ve kişi bu durumu kontrol edemez. Elin serbestçe yaptığı hareketler, anlamsız ve ani hareketlerden ziyade sanki kişi kasten hareket ettiriyormuş gibi görünen hareketler olarak gözlemlenir. Yabancı el sendromu hastalığını daha detaylı ele alalım…
YABANCI EL SENDROMU NEDİR?Yabancı el sendromu, nadir görülen nörolojik bir rahatsızlık olarak karşımıza çıkar ve bireyin bir elinin kendi kontrolü dışında hareket etmesine neden olur. Bu sendromda kişi, elini kendisinin bir parçası olarak hissetmez ve sanki başka birinin kontrolündeymiş gibi hissetmesine yol açar. Yabancı el sendromu genellikle beyin hasarları, nörolojik bozukluklar veya bazı cerrahi müdahaleler sonrası ortaya çıkan bir hastalıktır.
Yabancı el sendromu'na sahip bireylerde gözlemlenen belirtilere göz atacak olursak:
Elin, bireyin kontrolü olmadan istemsizce hareket etmesi, objeleri alması, bırakması, hatta ilerleyen vakalarda kişinin kendi vücuduna zarar vermesi daha önce gözlemlenmiş olan belirtiler arasında yer alır.
Kişi, bu eli kendi vücudunun bir parçası gibi hissetmez ve başkasına aitmiş gibi davranır.
Kişiden bağımsız olarak hareket eden el, diğer elin yaptığı bir eylemi bozma, giysileri çıkarma ya da düğmeleri çözme gibi davranışlar gösterebilir.
Kişi, bu istemsiz hareketler nedeniyle korku, kaygı veya panik gibi hisler yaşayabilir ve bu durumun ilerlemesiyle birlikte kişide çeşitli psikolojik rahatsızlar baş gösterebilir.
YABANCI EL SENDROMU NASIL ORTAYA ÇIKAR?Yabancı el sendromu, genellikle beynin belirli bölgelerinde meydana gelen hasar sonucunda ortaya çıkan bir hastalıktır. Beyin cerrahisi, beyin travmaları ve bazı nörolojik hastalıklar, bu hastalığın ortaya çıkmasına sebep olabilir. Epilepsi gibi durumlarda yapılan, beynin iki yarım küresi arasındaki bağlantının kesildiği ameliyatlarda, bu sendrom ortaya çıkabilir. Kafa travmaları, beyin tümörleri veya inme gibi durumlar da yabancı el sendromuna yol açabilir. Veya Parkinson, alzheimer gibi nörolojik hastalıklar da bu sendromun görülmesine neden olabilir.
Yabancı el sendromu vakalarında, hastalığın ilerleyen boyutlarında kişiden bağımsız olarak hareket eden elin, kişinin kendisini boğduğu, ya da o kişinin içten içe sevmediği birilerine zarar vermeye çalıştığı görülmüştür. O neden kontrol altına alınması gereken bir hastalıktır.
Yabancı el sendromunun spesifik bir tedavisi yoktur, ancak semptomları hafifletmek için bazı yöntemler kullanılabilir. Bu yöntemler arasında çeşitli davranışsal terapiler, fiziksel terapiler ve ilaç tedavisi yer alır. Bunun yanı sıra kişiye bu süreçte psikolojik destek de verilmesi faydalı olacaktır.
Davranışsal terapiler ile birlikte kişi, istemsiz hareketleri kontrol etmeyi öğrenebilir. Bazı bireyler, yabancı eli bir şeylerle meşgul tutarak istemsiz hareketlerin önüne geçmeye çalışır.
Kişi, el hareketlerini ve koordinasyonunu yeniden kazanmak için fiziksel terapi alabilir. Bazı nadir vakalarda ise, doktorun gerek gördüğü durumlarda istemsiz hareketleri azaltmak için ilaç tedavisi önerilebilir.