Türkiye ekonomisi 2024’ü nasıl kapatıyor?

Türkiye ekonomisi, yüksek enflasyon karşısında verdiği uzun soluklu mücadelesinde bir yılı daha geride bırakmaya hazırlanıyor. Ekonomist Mahfi Eğilmez, 2024 yılının sonuna yaklaşırken enflasyon, büyüme, işsizlik ve döviz kuru gibi ana başlıklarda mevcut tabloyu analiz etti. Eğilmez, ‘2024 Biterken Ekonomide Artılar ve Eksiler’ başlıklı yazısında, ekonomik göstergelerin olumlu ve olumsuz yönlerini değerlendirirken, Türkiye’nin köklü bir çözüme ihtiyaç duyduğunu vurguladı.

2025 YILINI OLUMSUZ ETKİLEYECEK

Yarım yüzyıldan bu yana enflasyonla mücadelenin hiç bitmediğini belirten Eğilmez, “Bu uzun mücadeleye karşın enflasyon bu süre içinde ideal oran olarak tanımlanan yüzde 2 -3 düzeylerine hiç indirilemedi. 2021 yılının Eylül ayında “faiz sebep enflasyon sonuçtur” söylemine dayanarak yola çıkan Merkez Bankası’nın faiz indirimiyle başlayan enflasyon patlaması 2023 Haziran ayında rasyonel yaklaşımlara dönülerek yani faiz artırılarak denetim altına alındı. Enflasyonda düşüş yaşanmasına karşılık bu düşüş beklendiği kadar hızlı değil. Merkez Bankası 2024 sonu için enflasyon tahminini yüzde 38’den yüzde 44’e revize etmek zorunda kaldı. Bu ağır düşüş 2025 yılını da olumsuz etkileyecek gibi görünüyor” dedi.

İŞSİZLİK ORANI ARTABİLİR

Büyüme oranının düşmesine rağmen işsizliğin aynı orantı artmadığını ve bunun da olumlu bir sonuç olarak görülebileceğini söyleyen Eğilmez, “Enflasyonla mücadele politikası para arzının denetimi, faizlerin yükseltilmesi gibi para politikası ve vergilerin artırılması, kamu harcamalarının kısılması gibi maliye politikası önlemleriyle yürütülür. Bu politikaların yan etkisi genellikle büyümenin düşmesi ve işsizliğin yükselmesidir. Büyüme oranı, uygulanan dezenflasyon programı özellikle faizin yükseltilmesi sonucu 2024 yılında düşmüş bulunuyor. Tahminler yılın ortalama yüzde 2,5 – 3,0 arasında bir büyüme oranı ile tamamlanacağı yönünde yoğunlaşıyor. Büyümede yaşanan bu gerilemeye karşın işsizlik oranının yükselmemesi hatta az da olsa düşmesi olumlu bir gelişme olarak düşünülebilir. Çünkü genellikle büyüme oranı düştüğünde işsizlik oranı artar. Buna karşılık enflasyonun gerileme hızındaki yavaşlık yüksek faiz politikasının bir süre daha devam ettirilmesine o da büyümenin o süre içinde düşük kalmasına yol açacağı için işsizlik oranında önümüzdeki dönemde artış görülebilir” diye belirtti.

BEKLENTİLER OLUMLU HALE GETİRİLMELİ

Türkiye ekonomisinin karşı karşıya kaldığı sorunların köklü çözümünü sağlamak için ekonomik, sosyal ve siyasi alanları kapsayan kapsamlı bir programın gerekliliğine vurgu yapan Eğilmez, “2024 yılını tamamlamaya doğru yol aldığımız bugünlerde Türkiye ekonomisi, artılar ve eksilerle yoluna devam etmektedir. Olumlu gelişmelerin en önemli sıkıntısı olumsuz faktörleri de içinde taşımasıdır. Bu durum, alınan önlemlerin enflasyon tek haneye düşünceye kadar sürdürülmesinin önündeki ciddi engellerden birisidir. Bu tür olumsuzlukları aşabilmenin yolu beklentileri olumlu hale getirebilmekten geçer. Onu yapabilmek için de sosyal, siyasal ve ekonomik sorunları kapsayan ayrıntılı bir program yapmak ve uygulamaktan geçer” şeklinde açıklamalarda bulundu.