Bir tıkla siparişin arka planı

Muhabir-Berkay Erden / İnternetten verilen siparişlere talebin giderek artması ve bunun sonucunda bu siparişlerin teslim edilebilmesi için hızla büyüyen kuryelik, bu mesleği para kazanma umudu ile seçen kişilerin zorlu koşullarda çalışmasına neden oluyor. Yeterli eğitim verilmeden iş ilanlarında bahsedilmeyen koşullarda çalışan kuryeler ise geçim derdinin baskısıyla hayatlarını tehlikeye atarak sipariş ulaştırmak için motorlarını sürüyorlar. Siparişi veren müşteri ve firma arasındaki bağı kuran kuryelik mesleğinin zorluklarına ışık tutan Kurye Ahmet Karadaş, “Kendimizden başka kimsemiz yok” dediği mesleklerinin kuryeler üzerinde yarattığı etkiler hakkında açıklamalarda bulundu.

Sipariş ile müşteri arasında kalıyoruz

Konuşmasına müşteri ve işveren tarafından kendilerine yöneltilen baskılardan söz ederek başlayan Karadaş, “Platformlarda yazılı olmayan bazı baskı çeşitleri var tabi ki mesela sipariş üzerinize atandığında 12 dakika içinde işletmede olmazsanız sipariş üzerinizden alınıp başka kuryeye atanıyor ve siz 2 saatlik molaya alınıyorsunuz para kazanmanız engelleniyor. Müşteri kısmına gelince müşteri uygulama üzerinden direk size mesaj atabiliyor veya arayabiliyor platformlar sipariş gelmesi için çok uzak bölgeleri açtığı için müşteri her geciken siparişten sizi sorumlu tutuyor. Mesela 12 km öteden kahve sipariş ettiğinde dökülen soğuyan sipariş sizden kesiliyor bu en mustarip olduğumuz durumların başında geliyor” diye konuştu.

Psikolojik destek şart

Çalışma sistemleri ve koşulları yüzünden sürekli bir stres yaşadıklarını dile getiren Karadaş, bu koşullar altında çalışmanın sosyal hayatlarına yansımaları olduğunu söyledi. Bu durumun oluşturabileceği sorunların önüne geçebilmek için kuryelerin psikolojik destek alması gerektiğini söyleyen Karadaş, “Biz kuryeler olarak hep bir yerlere yetişmek zorundayız çünkü sistem bize hızlı paket atmamız durumunda para kazandırıyor. Bu da her zaman trafikte tartışma demek, kaldırım kullanma demek. Psikolojik desteği bırakın uzak siparişler yüzünden her an herkesle tartışma demek. Sosyal faaliyetlerde bulunuyoruz yangın, sel, deprem gibi doğal afetlerde bu hızımızı biraz olsun avantaja dönüştürüyoruz. İnsanlar bilinçleniyor ama yinele kaza ve tartışma kaçınılmaz oluyor. Bunun sonucu 14-15 saat çalışma, yoğun trafik ve stres bizi evimizde ailemizin yanında çocuklarımıza eşimize karşı tahammülsüz yapıyor. Ben her zaman şunu savunurum kuryeler belirli aralıklarla psikolojik destek almalı” şeklinde görüşlerini paylaştı.

Kimse zorluklarından bahsetmiyor

Gençleri mesleğe çekebilmek için yapılan reklam ve kampanyalarda firmaların kuryeliğin zor yanlarından hiç bahsetmediğini belirten Ahmet Karadaş, eğitimsiz gençlerin bu meslekte çok ağır bedeller ödediğinden bahsettiği açıklamalarında; “Ben hiç kaza geçirmedim ama çok fazla kardeşim kaza geçirdi kimisini kendi ellerimizle toprağa verdik kiminin mahkemelerine gidiyoruz. Kuryelere bir sürüş eğitimi verilmiyor çoğunun kim olduğunu görmeden bilmeden işe alıyorlar. Ekipman yok, en kötüsü bu bilinç yok çünkü sosyal medya fenomenlerine para ile yaptırılan şu kadar kazanmak ister misiniz bu kadar kazanmak ister misiniz’ reklamları ve şirketlerin maliyet gizleyerek yaptığı ‘şu kadar çalış ayda bu kadar kazan’ reklamları bu işi gençlerin çekim merkezi haline getirdi. İşsiz gençlere umut kapısı oldu. Kimse bu mesleğin ne kadar tehlikeli olduğunu söylemiyor. Kimse 15-16 saat motor üstünde olmanın zorluklarından bahsetmiyor biz bunlara kendi dayanışma gruplarımızla destek olmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Kendilerinden başka kimseleri yok

İşverenlerin kuryelerin ortak hareket etmesini istemediğini belirten Karadaş, kuryelerin yaşadıkları sorunları kendi aralarında yardımlaşarak çözmeye çalıştıklarını söyledi. Firmaların kendilerine sağlık sigortası yapmaması üzerine öğrendikleri ilginç bilgiden bahseden kurye Ahmet Karadaş, “Şirketler WhatsApp grupları kurulmasını yasaklamaya çalışıyor ama bir kurye kaza yaptığında ve hatta kazadan sonraki günlerde hep kurye kardeşlerimize kurulan WhatsApp gruplarından destek sağlıyoruz. Kendi kendimize eğitim almaya çalışıyoruz sağlık sigortası yaptırın diye baskı yaptık sonuç yok. Kendimiz yaptıralım dedik ben tek tek sigorta şirketlerini gezdim sigorta şirketlerinde ‘tehlikeli meslekler’ sınıfında olduğumuzu öğrendim lakin devlet kuryeliği meslekten bile saymıyor. Kazalarda hep kendi kendimize yârdim etmek zorundayız biz kuryelerden oluşan koca bir aileyiz başka kimsemiz yok” şeklinde konuştu.

Karadaş uyardı: Sizin canınızdan daha değerli değil

Kötü hava koşullarında sipariş platformlarının kuryelere fazladan para vererek, onları çalışmaya teşvik ettiğini dile getiren Karadaş, kuryelerin önce kendi canlarını düşünmeleri gerektiğini belirterek açıklamalarına şu sözler ile son verdi; “Olumsuz hava Sartlarında çalışmak tabi ki zor. Sıcak çok zor, soğuk çok zor, yağmur çamur çok zor. Bir de kuryelerin bilinçlendirilmemesi, doğru ekipman kullanmaması, hepimizi çok zor durumda çalışmaya zorluyor maalesef. Kışın biz kendi gruplarımız arasında zorlanan çalışmasın derken platformlar kotu hava protokolü uygulamayı bırakın; ekstra 5 10 lira fazla vererek çalışmaya teşvik ediyorlar. Hazır önümüz kış ben kurye kardeşlerimi sizin aracılığınızla tekrar uyarmak istiyorum. Hiç birisi sizin canınızdan daha değerli değil.”