Nif Dağı nerede? Nif Dağı’na nasıl gidilir?

Nif Dağı, İzmir Körfezi'nin doğusunda, Vişneli Köyü'nde yer alıyor. İzmir'in Kemalpaşa ilçesine hâkim olan bu dağ, Bozdağlar dağ silsilesinin en batıya uzanan ucunu oluşturuyor ve bin 510 metre yüksekliğe sahip. Antik Çağ'da Olimpos adını taşıyan 19 dağdan biri. İzmir'e doğudan karayolu girişine denk gelen Belkahve Geçidi de Nif Dağı'nın bir kolu ve Bozdağlar silsilesi buradan kuzeydeki Spil Dağı kütlesine dayanıyor. Peki Nif Dağı İzmir’in tam olarak neresinde? Nif Dağı’nın hikayesi nedir? Sizin için araştırdık…

NİF DAĞI NEREDE?

Nif Dağı, İzmir'in Pınarbaşı-Bornova bölgesinden yükselmeye başlıyor ve Torbalı-Kemalpaşa ovalarına kadar uzanıyor.  Kemalpaşa, Torbalı, Buca ve Bornova ilçelerinin ortak sınırları çevresinde konumlanıyor. Kuzeyinde, Nif Çayı'nın suladığı Kemalpaşa Ovası ile Spil Dağı yer alıyor; doğusunda ise Milattan Önce 2’nci bin yılın ortalarında hüküm sürmüş Hitit-Luvi beyliği olan Mira'nın prensini tasvir eden Karabel Geçidi bulunuyor. Güneyinde ise Torbalı Ovası yer alıyor. Bu doğu kesiminde ayrıca Lidya ve Helenistik dönemlere ait kale ve mezar kalıntıları ile Bizans Dönemi'ne tarihlenen yapı kompleksleri yer alıyor.

DAĞDA BİZANS İMPARATORLUĞU'NUN LASKARİSLER DÖNEMİNDEN KALMA MERMER TAŞLI SARAYIN KALINTILARI YER ALIYOR

1999 yılından itibaren yürütülen ön incelemeler ve birkaç bölgedeki yüzey araştırmaları ve kazılarda önemli buluntulara ulaşılmış. Doğu bölgesinde birçok oda mezar bulunuyor. Ayrıca, Bizans İmparatorluğu'nun Laskarisler döneminden kalma mermer taşlı ve tuğla harçlı bir sarayın kalıntıları yer alıyor. Dağın batısındaki Buca ilçesi Kaynaklar beldesine bağlı Eskitahtalı'daki Kale mevkiinde de bir kaya kütlesi üzerine oturtulmuş bir kalenin kalıntıları yükseliyor. Ancak kaçak kazılar nedeniyle bölgede uzun süredir tahribat yaşanıyor.

SONBAHAR-KIŞ AYLARINDA KARLA KAPLI ZİRVELERİYLE İZMİR'DE FARKLI BİR MANZARA SUNUYOR

Nif Dağı, denize yakınlığı sebebiyle nemli bir iklime sahip olup bol yağış alıyor. Yemyeşil görüntüsü ve sonbahar-kış aylarında karla kaplı zirveleriyle İzmir'de farklı bir manzara sunuyor. Geniş ormanlar ve çeşitli şirketlerce yürütülen alabalık yetiştirme tesisleri bulunuyor. Dağın etrafındaki köylerde üretilen kiraz ve çilek de bölgede ünlü. Nif Dağı, çevresindeki ulaşım ağıyla hem deniz hem de iç kesimle bağlantılı. Altın madenlerine, verimli topraklara ve çok sayıda su kaynağına sahip, doğal korunaklı bu bölge, yerleşim için her türlü imkana sahip.

ARAŞTIRMA VE KAZILAR

Nif Dağı kazılarının arkeometalurjik verilerinin ana merkezini Karamattepe kazı alanı oluşturuyor. Karamattepe’de tespit edilen buluntular burada, cevher hazırlama, ergitme, bronz döküm, kurşun döküm, demir metalürjisi ve demir dövme işlemlerinin yapıldığını kanıtlıyor. Yapılan çalışmalar sırasında, özellikle de analojik ve tipolojik çalışmalarda Karamattepe’de tespiti yapılan metal üretimlerinin eş zamanlı olmadığı ve yerleşimdeki gibi evreli olduğu saptanmış. Buna göre en az 2 işlik evresi olduğu, ilk evrenin Milattan Önce 7’nci yüzyıl civarında, bronz döküm ve belki bakır ile gümüş metalürjisini kapsadığı, 2’nci evrenin ise Milattan Önce 546 sonrasında demir metalürjisi ve kurşun dökümünü kapsayan, Pers ordusuna mühimmat yapım evresi olduğu ikri ilk saptamaları. Nif Dağı Kazısı metal buluntularıyla ilgili daha önceki çalışmalarda öncelikle mevcut malzeme tipolojik ve analojik ayrıma tabi tutulmuş ardından tamamlanmamış üretimlerin saptanması nedeniyle özellikle demir arkeometalurjisi üzerine durulmuş.