Hekimlerin yeni sınavı: Yedek hasta!
SULTAN GÜMÜŞ KAYA / ÖZEL HABER
Hekimlere getirilen ‘5 dakikada muayene’ dayatması gün geçtikçe birçok sorunu beraberinde getirirken, görüşlerine yer verdiğimiz İzmir Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Süleyman Kaynak, ‘yedek hasta’ krizine dikkat çekti! Yedek hastaların dahil olmasıyla birlikte kaliteli bir sağlık hizmetinin mümkün olamadığını kaydeden Başkan Kaynak, “Şaka gibi” diyerek sitem etti. Yaşanan durumu ‘insana saygısızlık’ olarak değerlendiren Kaynak, aynı zamanda hekimlerin tükenmesine yol açan çok önemli bir unsur olduğunu da vurguladı.
“Sağlıkta kalite zaten kalmadı” ifadelerini kullanan Kaynak, birinci basamak sağlık hizmeti olarak adlandırılan Aile Sağlığı Merkezlerini (ASM) de gündemine aldı. ASM’lerin, apartmanların birinci katına ya da dükkan işlevi gören dairelere gelişi güzel yerleştirildiğini söyleyen Başkan Kaynak, kira ücretlerinin ise hekimler tarafından karşılandığını öne sürdü. ASM’lerin bugün ki kamu yönetiminin öncelikli olarak ihmal ettiği bir basamak olduğunu savunan Kaynak, “Birinci basamak sağlık hizmetleri devlete aittir. Ve depreme dayanıklılığı kesin raporlaştırılmış binalarda yapılmalıdır” dedi.
20 DAKİKANIN ALTINDA HASTA BAKAMAZSIN
Başkan Süleyman Kaynak, sözlerine şöyle başladı: “Hekimlerin genelde özlülük haklarını kapsayan 25 başlıklı çalışma alanı var. Bunlardan bir tanesi de hastalarımızın insani koşullar içerisinde bakımının tamamlanması. 5 ya da 3 dakika içerisinde hiçbir şekilde hasta bakılamaz, böyle bir şey mümkün değildir. Dünya Sağlık Teşkilatı’nın bu konudaki öngörüsü en az 20 dakikadır. Ve gelişmiş olan ülkelerde 20 dakikanın altında hekimle yüz yüze kalmış olan bazı hastalar iyi bakılmadığına ilişkin şikayetçi olurlar. Yani 20 dakikanın altında hasta bakamazsınız. Dünya standardı budur. Türkiye’de 5 dakika deniliyor, randevular bu şekilde veriliyor ama aslında ‘yedek hasta’ diye bir kavram ortaya çıkartıldı. Yedek hasta, gelmeme ihtimali olan hastaların yerine çağrılan hastadır. Diyelim ki ben poliklinikteyim ve 60 dakikalık bir sürem var, bu 60 dakikalık süre içerisinde 12 hasta MHRS’den randevu almış, bunlardan 2’si gelmez diye 2 hasta daha ilave edilmiş.”
İNSANA SAYGISIZLIK
Açıklamasına devam eden Kaynak, “Bakınız, toplam 14 hasta oldu. Hepsi geldiği takdirde o 2 yedek hastaya dönüp, ‘Kusura bakmayın, siz olası gelmeyen hastaların yerine çağrılmıştınız. Yedek randevu verilmişti. Size bakamayacağız’ mı diyeceğiz? Böyle bir şey olamayacağı için o kısıtlı süreye onları da dahil ediyoruz. Bu kez yedek hastalarla baş etmeye çalışıyoruz. Ayrıca bizim mevzuatımızda öncelikli hasta dediğimiz hasta grubu vardır. 7 yaşın altı, 60 yaşın üstü, engelliler, hamileler, raporlular, mahkumlar vs… Bu insanlar sırasız bakılır. Bunların içerisinde bazı yüksek devlet memurları da vardır. Geldikleri zaman mevzuat gereği sırasız bakılan hastalardır. Bunları da eklediğiniz zaman 3 dakika bir hastaya ayrılabilirse ne mutlu. Böyle bir şey mümkün değil. Ve şaka gibi. Bu en azından insana saygısızlıktır. Hekimlerin tükenmesine yol açan çok önemli unsurlardan bir tanesidir. Sağlıkta kalite zaten kalmadı. Biz bu konuda ısrarla hastaların yeteri kadar zaman içerisinde bakılmasını öngören girişimlerde ve taleplerde bulunuyoruz” dedi.
ÖNCELİKLİ OLARAK İHMAL EDİLEN ASM’LER…
“Bugün itibariyle kamu yönetiminden şunu istiyoruz” diyerek taleplerini aktaran Başkan Kaynak, “Yazılı olarak da müracaat ettik. İzmir’de büyük kamu hastanesi olarak 30 hastane var. Tabi ki bunların yanı sıra birinci basamak sağlık kuruluşları olarak adlandırdığımız Aile Sağlığı Merkezleri de var. Birinci basamak, sağlık hizmetinin en önemli basamağıdır. Ama ne yazık ki bugün ki kamu yönetiminin öncelikli olarak ihmal ettiği bir basamaktır. İhmalin en önemli yanı da şudur. Birinci basamak sağlık hizmetleri apartman dairelerinde, binaların altındaki bir takım dükkan yerlerinde, orayı çalıştırmakta olan hekimlerin kirasını ödemek suretiyle gerçekleşen hizmetlerdir. Yani devlete ait mekanların sayısı azdır. Fakat birinci basamak sağlık hizmetleri devlete aittir. Ve depreme dayanıklılığı kesin raporlaştırılmış binalarda yapılmalıdır. Yoksa hekime gidip, ‘Kendine yer bul, orada hizmet ver’ denemez. Bu devletin sorumluluğundadır” bilgisini paylaştı.
