EYT’li olan ev sahibi kiracıya sığındı: Ara zam!
Her geçen gün derinleşen kira sorununa bir yenisi daha eklendi: Ara zam! Ev sahibinin ara zam talebiyle karşılaşan bir kiracı fiyat artışının üstesinden gelemediğini kaydederek devletin acilen çözüm üretmesi gerektiğini aktardı. Ev sahibinin ara zam talebinde bulunma nedenini de belirten mağdur kiracı, Türkiye’deki bir başka acı gerçeği gözler önüne serdi: EYT!
EYT’li olduğu için işten çıkarılan ev sahibi tek gelir kaynağı olarak gördüğü evinin kirasını arttırmak isteyince olanlar oldu. Konuya dair görüşlerine yer verdiğimiz İzmir Emlak Kulübü Derneği Başkanı Rıdvan Akgün, “Borçlar Kanunu’nda Kira Hukuku ile ilgili ara zam diye bir durum yok. Yazılı bile olsa geçerli değil, yılda bir kere sadece zam yapılabilir. Ve bu da kanunun öngördüğü şekilde olmalıdır. Hükümetin 2021 ve 2022, 2022-2023 arasındaki öngörüsü yüzde 25’tir. Ev sahibi bir kuruş zam dahi yapamaz” dedi.
KİRACILARI GÖRMEZDEN GELMEYİN
Yaşadığı mağduriyeti anlatan kiracı, şu ifadeleri kullandı: “Ev sahibim EYT’li olunca kendisini işten çıkarmışlar. Tek gelir kaynağı kaldığımız evin kirası olunca da ara zam yapmak istediğini söyledi. Çok iyi bir insandır aslında. Onu da kırmak istemiyoruz. İki kız çocuğu okuttuğunu ve zor durumda olduğunu söyledi. Kabul edersek sene içerisinde ikinci zammı yapacak. Kabul etmeyi düşünmüyoruz. Ancak korkularımız var. Sözleşmemiz sona erdiğinde ya bizi çıkarırsa. Ortada kaldık, ne yapacağımızı bilemiyoruz. Aylık kiramız 3 bin. Diğer evlere göre uygun. Sanırım uygun olduğunu düşündüğü için de zam yapmak istiyor. Ama biz 3 yıl önce bu evi tuttuk, girdiğimiz sene ortalama bu şekildeydi zaten. Bugün bize yapılan yarın başka insanların başına gelecektir. Ev sahibimize de kızamıyorum, o da kendince haklı. Tek sorumlu devlet. Düzenleme, denetim yapılmalı. Aksi halde insanlar sokaklarda, çadırlarda yaşayacak. Lütfen sesimizi duyun. Kiracıları görmezden gelmeyin.”
HAYAL EDİLEN ÜCRETLER YATMADI
Emeklilikte Yaşa Takılanlar’ın (EYT) belli bir süre atıl kaldığını söyleyen Yeşiltepe, “Maaşlar bağlanınca ise istenilen, hayal edilen ücretler de yatmadı. Çünkü 99’da istisna edilen hazine katkı payları emekli maaşları yüzde 69, yüzde 70’ti. Şimdi yüzde 30’lara düştü. Dolayısıyla bu arkadaşlar ya ek iş yaptılar ya da mevcut olan arsa, ev gibi mal varlıklarını arttırma yoluna gittiler. EYT’li olan kiracılar ise daha kötü durumda. 10 binin altında kira yok fakat alınan emekli maaşı 7 bin 500. EYT konusu başlı başına sorun… 3 milyona yakın insan var, bu insanların da haksızlığa uğramışlığı söz konusu. Onlar sadece şuna seviniyor, ‘EYT yasallaştı ve biz emekli maaşlarımızı almaya başladık.’ Ama bunun dışında diğer aksaklıklar devam etmekte. Hatta çoğunun daha emekli maaşları bağlanmadı. Masraflarını gidermek için başka alternatif yolları aramaya çalışıyorlar.”
YILDA BİR KERE ZAM YAPILABİLİR
Başkan Akgün ise “Borçlar Kanunu’nda Kira Hukuku ile ilgili ara zam diye bir durum yok. Yazılı bile olsa geçerli değil, yılda bir kere sadece zam yapılabilir. Ve bu da kanunun öngördüğü şekilde olmalıdır. Hükümetin 2021 ve 2022, 2022-2023 arasındaki öngörüsü yüzde 25’tir. Ev sahibi bir kuruş zam dahi yapamaz. Yeni kiracı ise 5 yıl boyunca evin kirası arttırılmaz, 5. yılda Kira Tespit Davası açabilir. Zaten düzenli ödüyorsa da çıkarılma ihtimali yoktur. Ve bunun devamında da 10 yılı dolduran kiracıyı ise ev sahibi tahliye ettirebilir. Ev sahipleri özellikle artış yapmak istiyorlar. Aynı apartmanda 3 bin lira, 8 bin lira, 15 bin lira arasında değişen fiyatlar var. Mülk sahipleri doğal olarak artış istiyor. Bu aslında suyun akışına ters bir durum değil. Çünkü enflasyon gerçeği var. Ama eski kiracıya uygulanan aşırı zam etik değil” dedi.
KONUT SATIŞLARINI ENGELLİYORLAR
“Ev sahibi de, kiracı da haklı aslında. Haksız olan ekonomiyi yönetemeyen siyasi irade” diyen Akgün, “Burada ciddi bir psikolojik, sosyolojik, ekonomik sorun var. Bunun sorumlusu da parlamento değil, hükümet. Konut satışlarını engelliyorlar. Ucuz konut kredisini vermeyi engelliyorlar. Barınma ihtiyacı olan vatandaş kredi alamadığı için ev alamıyor. Ev alamayınca da kiralık evlere akın ediyor. Talep fazla ama arz eksik. İnsanlar evlenecek, ev alacak. Boşanacak ev tutacak. Böyle baktığımız zaman ise hükümetin kesinlikle konut kredilerini serbest bırakması lazım. Devlet yetkilileri derhal bunun çözümü için acil karar almalı. Demeli ki, ‘Konut alacaklara alacakları konut fiyatının ekspertiz değerinin yüzde yüzünü finanse ediyoruz ve aylık ödeme şartlarıyla 240 aya kadar ya da 180 aya kadar ödeme kolaylığı veriyoruz. Birinci ve ikinci el konutlarla ilgili özellikle destekliyoruz.’ Uluslararası kaynaklar bulunamadığı için hükümet şu an için büyük inşaat firmalarını teşvik ediyor. Bu böyle çözülemez. Küçük, yerel müteahhitler de desteklenmeli. Onlar da konut üretimine teşvik edilmeli” bilgisini paylaştı.
Bu haber de ilginizi çekebilir: İzmir’de ‘Zafer’ coşkusu başladı! Törenden ‘umut’ mesajı
