Melda Yakupoğlu: Hakemler psikolojik destek almalı
Spor müsabakalarında görev alan hakemler; taraftar baskısı, adrenalin, stres ile mücadele ederken doğru kararı verebilmek için sakin, soğukkanlı kalmaya çalışıyor. Ülkemizdeki spor organizasyonlarında yoğun baskı ve eleştirilere maruz kalan hakemlerin psikolojik destek alması kaçınılmaz oluyor. Uzman psikolog Melda Yakupoğlu’ndan hakemlerin kaygı ve stres yönetiminde neler yapması gerektiğine dair görüş aldık.
HAKEMLER PSİKOLOJİK DESTEK ALMALI
Hakemlerin baskı ve stres altında kaldıkları için psikolojik destek almaları gerektiğini belirten Psikolog Melda Yakupoğlu, "Spor müsabakalarından sonra genellikle hakemlerin şikeye karıştğı, yanlış karar verdiği, başka bir takımı desteklediğine dair söylentiler ortaya çıkabilir. Mesleğini yapmak isteyen hakemlerin; ismini ve kariyerini karalayabilecek şeylerden uzak durarak olgun ve süreçleri denge de tutabilecek bir kişiliğe sahip olması gerekir. İzlediğiniz müsabakalarda sporculara odaklanırken birçok karşılaşmayı yönetmek zorunda olan hakemleri ve aslında ne kadar önemli bir görev üstlendiklerini gözden kaçırabiliyorsunuz. Taraftarlar bazen hakem kararlarını sorguluyor, onları suçlayabiliyor, onlara kötü söz ve hakarette bulunabiliyorlar, takımlarının kaybedip kazanmasında onları sorumlu tutabiliyor. Hatta bazı maçlarda şiddete uğramış hakemler bile var. Hakemlerin dönem dönem zorluk yaşadıklarında psikolojik destek almalarının doğru olacağını düşünüyorum" diye konuştu.
HAKEMLERİN ADALETLİ OLMASI ÖNEMLİDİR
Müsabaka içerisinde hakemlerin baskıya karşı kendi psikolojik durumlarını koruması gerektiğini söyleyen Yakupoğlu, "Baskı altında hakemlerin psikolojisi nasıl, neler hissediyorlar ve ne tür özelliklere sahip olmalılar? Öncelikle haklarında birçok iddia olan hakemlerin maçlarda nötr ve adaletli olması önemlidir. Genellikle hakemin şike yaptığı, yanlış karar verdiği, başka bir takımı desteklediğine dair söylentiler ortaya atılır. Hakemlerin bu tarz ismini, kariyerini karalayabilecek şeylerden uzak durarak olgun ve süreçleri denge de tutabilecek bir kişiliğe sahip olması gerekir. Kendi kişisel düşünceleri, tutuğu takım ile doğrular arasında nötr ve sağlıklı kararlar vermelidir. Hiçbir takımı kayırmamalı, bu söylentilerin bile çıkmasına izin vermemelidir. Ancak hakemler bunlara ne kadar dikkat ederlerse etsinler bazen bu tarz söylentiler çıkar. Bu durumlarda da bu baskılar içerisinde kendi psikolojik durumlarını korumaları gerekir" şeklinde konuştu.
KRİZ YÖNETİMİ
Oyun içerisinde hakemlerin sakin ve soğukkanlı olarak kriz yönetiminde iyi bir iletişim kurması gerektiğini belirten Yakupoğlu,"Hakemlerin, kriz anlarında süreci yönetebilmesi, sporcularla iletişimin güçlü olması, karşısındaki insanlara sinirli ve agresifse eğer ona göre yaklaşım göstermesi, kendi sakinliğini ve soğukkanlılığını koruması, basın ile olan ilişkilerinin iyi olması mesleki açısından olmazsa olmaz özelliklerdendir. Oyun içerisinde olanları, hamleleri doğru değerlendirmesi, kaçırmaması, dikkatli olması, olayların başını ve sonucunu iyi değerlendirmesi, verdiği kararların arkasında durması, tüm baskıya rağmen doğru olan kararı alması şarttır" ifadelerini kullandı.
HAKEMLER ÇEVRESEL FAKTÖRLERDEN ETKİLENMEMELİ
Hakemlerin hem fiziksel hem de psikolojik olarak hazırlanması gerektiğini ifade eden Melda Yakupoğlu, "Hakemler çevresel faktörlerden etkilenmemelidir. Bazen yazılı ve görsel medyadaki yorumlar onları etkileyebilir ve ilerleyen maçlarda doğru karar alma yetisinde sıkıntı yaşayabilirler. Hakemlerin medya yorumlarına göre tutum ve davranışlarının değişmemesi gerekir. Her zaman kontrol odağının kendisinde olması gerektiğini, dış uyaranlardan etkilenmemesi gerektiğinin farkında olması lazım. Hakemler aynı zamanda psikolojilerinin yanısıra fiziksel olarakta bir sporcu gibi kondisyonlu olmalı ve maçı takip edebilecek fiziksel güce sahip olmalıdır. Hem fiziki hem de psikolojik açıdan iyi olmaları ve maçlara böyle hazırlanmaları onların kariyerlerini olumlu anlamda etkileyecektir" dedi.
