İşte yeni asgari ücretin etkilediği kalemler

Yeni asgari ücret yaklaşık 7 milyondan fazla çalışanı doğrudan etkilemesinin yanında, yasal mevzuattaki birçok düzenlemede ölçü olarak kabul edilmesi bakımından da toplumun tamamına yakınını ilgilendiriyor. Yeni asgari ücret rakamıyla işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, GSS primleri, askerlik ve doğum borçlanması, isteğe bağlı sigorta primleri, staj ücretleri ve asgari ücretlinin rapor ücretinin de aralarında olduğu birçok kalem 1 Temmuz itibarıyla değişecek. İşsizlik ödeneği arttı Yeni asgari ücretten etkilenen kalemlerin başında gelen işsizlik ödeneğinde sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları dikkate alınıyor. 2023 yılı Temmuz ayı ve sonrasında en az 4 ay çalışan bir işçi için; işsiz kalması ve gerekli şartları taşıması halinde işsizlik ödeneğinin alt sınırı asgari ücretin yüzde 40'ı, üst sınırı ise yüzde 80'i olarak hesaplandığı için yeni asgari ücretle işsizlik ödeneğinin en düşüğü 5 bin 325 lira, en yükseği ise 10 bin 650 lira şeklinde uygulanacak. Kıdem tazminatı 13 bin 414 lira Asgari ücretli bir çalışan, bir yıllık çalışmasının karşılığında brüt asgari ücret tutarında kıdem tazminatı hak ediyor. Yeni asgari ücretle çalışanın yıllık kıdem tazminatı 13 bin 414 liraya yükseldi. GSS için 402 lira ödenecek Yeni asgari ücret artışı GSS primlerini de etkiledi. Hastanelerden ve sağlık kuruluşlarından yararlanmak için brüt asgari ücretin yüzde 3'üne karşılık gelen 402 lira 44 kuruşun ödenmesi gerekecek. Bu rakamın ödenmesiyle kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler de sağlık hizmetinden yararlanacak. Gelir testine gidilip hanedekilerin kişi başı gelirinin brüt asgari ücretin üçte birinden yani 4 bin 471 liradan az hesaplanması durumunda ise GSS primleri devlet tarafından karşılanacak. Staj ücretleri de arttı İşletmelere staja giden lise ve üniversite öğrencilerine ödenen staj ücreti de yeni asgari ücretle yükselecek. Bu rakam, 2023 yılının ikinci altı ayı için belirlenen net asgari ücretin yüzde 30'u olan 3 bin 420 lira olacak. Staj yapanların ücretleriyle ilgili işverenlere devlet desteği de sunuluyor. 20'den az çalışanı olan iş yerlerinde işverene devlet tarafından sağlanacak destek tutarı stajyere ödenmesi gereken en az ücretin üçte ikisi olan 2 bin 280 lira iken, 20 ve üzeri çalışanı olan iş yerlerinde 1140 lira olarak uygulanacak. Bunların dışında, yeni asgari ücret rakamıyla askerlik ve doğum borçlanması, isteğe bağlı sigorta primleri, asgari ücretlilerin rapor ücretlerinin de aralarında olduğu birçok kalemin rakamları da değişti. AA

Kıdem tazminatında 5 yıl şartı kaldırıldı

Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, Ankara 21. İş Mahkemesi baktığı bir davada, 5953 Sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tazmini Hakkında Kanun'un "Meslekte en az beş yıl çalışmış olan gazetecilere kıdem hakkı tanınır" hükmü ile kıdem tazminatının altı aydan az artık sürenin dikkate alınmadan hesaplanacağını öngören kuralın Anayasa'ya aykırı olduğunu ileri sürerek iptalleri istemiyle Yüksek Mahkemeye başvurdu. Anayasa Mahkemesi, her iki hükmün de Anayasa'ya aykırı olduğu sonucuna vararak iptallerine karar verdi. Çalışan gazetecinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için meslekte en az 5 yıl çalışmış olma şartını düzenleyen kuralın iptaline ilişkin gerekçede, iş sözleşmesinin çalışan ile işveren arasındaki iş ilişkisine dayandığı belirtildi. Gerekçede, iş sözleşmesiyle işçi statüsünde çalışanların büyük bölümünün 4857 Sayılı İş Kanunu'na, gazetecilerin ise 5953 sayılı kanuna tabi olduklarına işaret edildi. İşçilerin istihdam güvencelerinin sağlanması, çalışma hayatının risklerine karşı korunmaları ve işverene sağladıkları katkının bir karşılığı olarak öngörülen kıdem tazminatının, doğası ve tanımı gereği kanunlarda belirtilen asgari bir çalışma süresini dolduran işçiye ödendiği vurgulanan gerekçede, İş Kanunu'na tabi olarak çalışan işçiler bakımından kıdem tazminatına esas süreye ilişkin olarak 1 yılın yeterli görüldüğüne dikkat çekildi. Kararda, "Dolayısıyla basın sektöründe çalışan gazetecilerin kıdem süresinin beş yıl olarak düzenlendiği gözetildiğinde, kuralla 5953 sayılı kanuna tabi çalışan gazeteciler ile diğer kanunlara tabi çalışan işçiler arasında bir farklılığın yaratıldığı anlaşılmıştır." ifadesine yer verildi. "Nesnel ve makul bir nedene dayandığı söylenemez" Demokratik toplumun varlığında ve devam ettirilmesinde önemli bir rol oynayan gazetecilerin görevlerini yerine getirirken ücret ve diğer alacaklarının teminat altına alınması için gazeteciler lehine düzenlemeler yapılabileceği aktarılan gerekçede, şunlar kaydedildi: "Bu bağlamda 4857 sayılı Kanun'da işçilerin kıdemleri devir veya intikal ya da başka bir yere intikal gibi halleri aynı işveren kabul edilmekle birlikte aynı işverene ait iş yerinde geçen süreler gözetilerek belirlenmektedir. 5953 sayılı kanunda basın işçileri yönünden kıdem süresinin aynı işveren nezdindeki kıdem süresi yerine gazetecilik meslek kıdemi olarak belirlenerek birden çok işveren nezdinde geçen çalışmaların birleştirilmesi ve herhangi bir tavan söz konu olmaksızın ödenmesi öngörülmüştür. Ne var ki anılan avantajlara rağmen itiraz konusu kuralla gazeteciler aleyhine kıdem süresinin beş yıl olarak belirlenmesi suretiyle genel olarak işçiler için öngörülen süreden daha uzun bir süre belirlenmesinin nesnel ve makul nedene dayandığı söylenemez. Öte yandan basın mesleğine ilk girdiği tarihten itibaren kuralla öngörülen beş yılın dolmasıyla kıdem tazminatına hak kazanan ve söz konusu tazminatı alarak önceki dönemi tasfiye eden basın işçisi yönünden çalışacağı anılan kanun kapsamındaki iş yerlerinde geçen süreler için alacağı kıdem tazminatı yeniden beş yıl üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda ise kuralın basın işçileri aleyhine açık bir dengesizlik oluşturarak aşırı bir külfete neden olduğu ve dolayısıyla farklı muamelenin ölçüsüz olduğu da anlaşılmıştır. Bu itibarla kuralın mülkiyet hakkı bağlamında eşitlik ilkesine aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır." Kıdem tazminatının, altı aydan az artık sürenin dikkate alınmadan hesaplanacağını öngören kuralın iptaline ilişkin gerekçede ise karşılaştırma yapılmaya uygun İş Kanunu kapsamında çalışan ve kıdem tazminatını 1475 sayılı Kanun'un 14. maddesi uyarınca alan işçiler yönünden bu tür bir düzenleme bulunmadığına işaret edildi. Gerekçede basın işçileri ile diğer kanunlara tabi çalışan işçiler arasında basın işçileri aleyhine bir farklılığın yaratıldığı vurgulandı. Basın işçilerinin belirli bir süreden az hizmet sürelerinin kıdem tazminatı hesabında gözetilmemesinin nesnel ve makul bir nedene dayanmadığı belirtilen gerekçede, bu kuralın mülkiyet hakkı yönünden eşitlik ilkesine aykırı olduğu ifade edildi. AA

Kıdem tazminatı ödemeleri için destekli kredi başlıyor

EYT kapsamında emekli olacak çalışanlarının kıdem tazminatını ödeyecek KOBİ ve KOBİ dışı firmaların finansman ihtiyacının karşılanması amacıyla KGF tarafından devreye alınan Hazine destekli EYT Destek Paketi'ne başvurular bugün başladı. Emeklilikte yaşa takılanlara (EYT) yönelik düzenleme kapsamında emekli olacak çalışanlarının kıdem tazminatını ödeyecek KOBİ ve KOBİ dışı firmaların finansman ihtiyacının karşılanması amacıyla Kredi Garanti Fonu (KGF) tarafından devreye alınan Hazine destekli EYT Destek Paketi'ne başvurular bugün başladı. Hazine ve Maliye Bakanlığından aldığı bilgiye göre, KGF tarafından devreye alınan Hazine destekli EYT Destek Paketi ile 7438 sayılı Kanun çerçevesinde çalışanlarına emeklilik nedeniyle kıdem tazminatı ödeyecek KOBİ ve KOBİ dışı firmaların kıdem tazminatından kaynaklanan finansman ihtiyacının karşılanması amaçlanıyor. Bugün başlayan uygulama kapsamında şirketler, kamu ve özel bankalara başvuruda bulunabilecek. Sağlanacak finansman desteğinin toplam hacmi 50 milyar lira olarak belirlendi. Emekli olacak çalışanların hesabına yatırılacak Paket kapsamında KOBİ'ler için 13,3 milyon lira, KOBİ dışı firmalar için 28,5 milyon liraya kadar kredi imkanı sağlanacak. Kefalet oranı KOBİ'ler için yüzde 75, KOBİ dışı firmalar için ise yüzde 70 olarak belirlenirken, azami 6 ay ödemesiz dönem dahil 36 ay vadeyle kullandırım yapılacak. EYT Destek Paketi kapsamında kullandırılacak kredinin faiz/kar payı oranı 24 aya kadar vadeli kredilerde TLREF artı 200 baz puan olarak uygulanacak. Paket kapsamında 24 ay üzeri vadeli kredilerde faiz/kar payı oranı TLREF artı 300 baz puan olacak. Söz konusu faiz oranları 1-10 çalışanın kıdem tazminatı ödemesinde kullandırılacak krediler için geçerli olacak. Bu çalışan sayısını aşan kullandırımlar için ise faiz/kar payı oranı banka tarafından belirlenecek. Söz konusu ödemeler kredi veren tarafından doğrudan 7438 sayılı Kanun kapsamında emekli olacak çalışanların hesabına yatırılacak. AA

EYT'de kıdem tazminatı için kredi başvuruları başladı

Emeklilikte yaşa takılanlara (EYT) yönelik düzenleme kapsamında emekli olacak çalışanlarının kıdem tazminatını ödeyecek KOBİ ve KOBİ dışı firmaların finansman ihtiyacının karşılanması amacıyla Kredi Garanti Fonu (KGF) tarafından devreye alınan Hazine destekli EYT Destek Paketi'ne başvurular bugün başladı. Hazine ve Maliye Bakanlığından aldığı bilgiye göre, KGF tarafından devreye alınan Hazine destekli EYT Destek Paketi ile 7438 sayılı Kanun çerçevesinde çalışanlarına emeklilik nedeniyle kıdem tazminatı ödeyecek KOBİ ve KOBİ dışı firmaların kıdem tazminatından kaynaklanan finansman ihtiyacının karşılanması amaçlanıyor. Bugün başlayan uygulama kapsamında şirketler, kamu ve özel bankalara başvuruda bulunabilecek. Sağlanacak finansman desteğinin toplam hacmi 50 milyar lira olarak belirlendi. Emekli olacak çalışanların hesabına yatırılacak Paket kapsamında KOBİ'ler için 13,3 milyon lira, KOBİ dışı firmalar için 28,5 milyon liraya kadar kredi imkanı sağlanacak. Kefalet oranı KOBİ'ler için yüzde 75, KOBİ dışı firmalar için ise yüzde 70 olarak belirlenirken, azami 6 ay ödemesiz dönem dahil 36 ay vadeyle kullandırım yapılacak. EYT Destek Paketi kapsamında kullandırılacak kredinin faiz/kar payı oranı 24 aya kadar vadeli kredilerde TLREF artı 200 baz puan olarak uygulanacak. Paket kapsamında 24 ay üzeri vadeli kredilerde faiz/kar payı oranı TLREF artı 300 baz puan olacak. Söz konusu faiz oranları 1-10 çalışanın kıdem tazminatı ödemesinde kullandırılacak krediler için geçerli olacak. Bu çalışan sayısını aşan kullandırımlar için ise faiz/kar payı oranı banka tarafından belirlenecek. Söz konusu ödemeler kredi veren tarafından doğrudan 7438 sayılı Kanun kapsamında emekli olacak çalışanların hesabına yatırılacak. AA