Başkan Tugay’dan ‘körfez’ açıklaması: 80 yıldır kirleniyor
İZSU Genel Kurulu’nda 2025-2029 Dönemi Stratejik Planı görüşüldü. Plan, Cumhur İttifakı’nın ‘ret’ CHP’nin kabul oylarıyla oyçokluğu ile kabul edildi. Cumhur İttifakı’ndan stratejik plana sert eleştiri geldi. Oylama öncesi eleştirilere yanıt veren İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, “Bakanlık İzmir’in de bakanlığı, bizim Bakanlıktan bir şey istememiz bu kadar aykırı görülmemeli. İzmir Körfezi bölgemiz ülkemiz için çok önemli. Çevresinde 3 milyon insan yaşıyor. Bu herkesin sorunudur, bakanlığın da bu konuya el atması doğaldır” ifadelerini kullandı.
İZSU’NUN STRATEJİK PLANLARI ANLATILDI
İZSU Genel Müdürlüğü’nün 2025-2029 yılları stratejik planını Genel Müdür Yardımcısı anlattı. Kayıp kaçakların azaltılmasına yönelik yapılan çalışmaların hızlandırılacağı ve 2029 yılında yüzde 24,9’a düşürülmesi planlamıyor. 10 bin 500 KM içme suyu hattının yüzde 15’ine denk gelen 1610 kilometrelik kısmının bakım ve onarımın yapılması hedeflendi. Bin 45 KM yeni içme suyu hattının yapılması hedeflendi. 352,8 milyon metreküp olan Atıksu artıma tesissilerin kapasitesinin 2029 yılında 632,2 milyona çıkarılması hedeflendi. 11 tane atıksu artıma tesisinin tamamlanması hedeflendi. Çiğli Çamur Kurutma Tesisinde ön protokolün imzalandığı aktarıldı. 2025 yılında yapımına başlanacak ve 2027 yılında da tamamlanacak. Yağmur suyu ayrıştırma için 3 ayrı proje başlatılacak. Dünya Bankası’nda 30 yıl vadeli ve düşük faizli kredi ile finanse edilecek. Körfezde su sirkülasyonunun sağlanması için her yıl 1 milyon metreküp tarama yapmak hedeflendi.
‘SU FATURASI ELEKTRİK FATURASINI GEÇTİ’
AK Partili Uğur İnan Atmaca ise konuşmasında, “Vatandaşlarımız bugüne kadar su faturalarının elektrikten az olduğunu söylüyorlardı, şu an tam tersine bir durum var. Deniz suyundan içme suyu elde edilmesi alternatif bir sistem ancak Körfezden dolayı gündemimize giremiyor. Ham suyun artırılması için 2 yıldır hiçbir çalışma yapılmamış. Hala ayrı bir yağmur suyu kanalı yok. Mazgallarda toplanan su en yakın dereye ya da körfeze akıyor. Bu sistem doğru değil. Depolanması ve kullanıma geri döndürülmesi daha mantıklı olacaktır. İZSU ihaleleri devasa rakamlarla iş araçları kiralanıyor. Bu bedellerle yerine araç parkı yenilenmeli” dedi.
Başkan Cemil Tugay ise yanıt olarak, “Elektrik faturası ile su faturası paralel mi? Aynı kişinin faturasından bahsediyorsunuz. Bunu genellemeyelim” diye konuştu.
’25 YILDIR TESİSLER ÇALIŞMIYOR!’
25 yıldır arıtma tesislerinin çalışmadığını ileri süren AK Parti Meclis Üyesi Dilaver Kişili, İZSU’da ana gündem maddemiz Körfez olsun isterdim. Biz burada Körfez’den gelen kokunun kader olmadığını düşünüyoruz. Körfez’in oksijensiz kalmasının da kader olmadığının düşünüyoruz. Sizin bu dönemde özellikle bakanlık vurgusu yaparak, işin içinden çıkma ve yöntem bulma stratejinizi doğru bulmuyorum. Bakanlığın buradaki asli görevi belediyeye yöntem ve stratejisi noktasında destek vermesi, İzmir Körfezi’nin bütün yükü bakanlığa yıkılamaz. Burada yıllarca, geçmiş dönemlerde yapılan çok büyük hatalar var. Körfez kirlenmeye devam ediyor ve canlılar yaşayamaz hale geldi. Eğer bakanlık destek alınacaksa zaten o desteği verir” dedi.
Cemil Tugay, Kişili’ye yanıt olarak, “Bu rakamlarla çok kötü oynuyorsunuz. Sene 2024, 25 yıl geriye git. 1999. Arıtma ve kanal sistemi 2002’de devreye girmiş. 25 yıldır yapmıyorsunuz ifadesini nasıl kullanıyorsunuz? Körfez 80 yıldır kirleniyor. Böyle eleştiri olmaz. Rakamları atarak olmaz. Algı oluşturmak için konuşmayın. 22 yıldır sistem devrede. İnsanlara yanlış bilgi veriyorsunuz. Doğruları konuşun. Bildiğiniz bilgileri konuşun. Hiçbir şey bilmiyorsunuz” ifadeleriyle yanıt verdi.
Tugay’ın ardından sözlerine devam eden Kişili, “Tunç Soyer Gediz dedi, çiçek dedi, böcek dedi. Sizlerin sosyal medya da atışmalarınızı görüyoruz” ifadelerini kullandı.
Tugay ise, “Ben kimseyle atışmıyorum. Görevimi yapıyorum. Sözlerinizi bitirin” dedi.
‘KÖRFEZİN TEMİZLENMESİ İÇİN SİYASİ GÖRÜŞÜMDEN VAZGEÇMEYE HAZIRIM’
AK Parti Grup Başkanvekili Hakan Yıldız, “Yüzeysel temel problemleri yazarak geçtik diyemeyiz. Biz bu koşullarda bütçenin şeffaflığını değerlendiremeyiz. Teknik anlamda büyük bir problemle karşı karşıyayız. Büyük bir çevre felaketi ile de karşı karşıyayız. Kiraz’da mesela Ahmetler köyünde maalesef su yok, Kiraz’ın ciddi bir su sorunu var. Biz evde yarım saat susuzluğa tahammül edemeyiz ama bu evlerde bu çağda evlerde su yok. Çünkü kuyuları açamıyoruz. Siz Bayraklı’dan geçebiliyor musunuz? Ben Üniversiteyi okuduğum zaman Bayraklı’ya gittiğimiz zaman kokudan duramazdık, o günlere döndük. Güzelyalı’da durabiliyor muyuz? Duramıyoruz. Gecemizi, gündüzümüze katalım bize ne düşüyorsa yapalım, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bunu yapacak bütçesi var. Geçtiğimiz dönem bir bu mecliste kanal katılım bedellerine ciddi artırımlar yaptık bizim ret oylarımıza rağmen. Kanal katılım bedellerinin son 5 yılına bakılsın, gerekenler yapılsın. Hem teknik bakımdan hem İzmir’in temel sorunları bakımından hiçbir şekilde çözüm göremiyoruz. Biz bu körfezin temizlenmesi için siyasi görüşümden vazgeçmeye hazırım ama aynı tavrı CHP’li meclis üyelerinden de bekliyorum” dedi.
Çiğli’de beşinci fazın stratejik planda yer almamasını eleştiren Yıldız, “Bilim kurulunda bu noktada yaklaşım var. Biz 5 yıl içinde beşinci fazla ilgili bir çalışma yapmayacak mıyız? Ya da şunu diyebilirsiniz. Arkadaşlar Aziz Bey yazdı Tunç Bey yazdı bir şey yapmadı bende yazarak kendimi bu konuma koymayayım diyebilirsiniz” diye konuştu. Çamur tesisinin 2018’den beri yapılamadığını söyleyen Yıldız, “Bu kadar mı aciziz?” dedi.
‘KÖRFEZ İÇİN İNSANİ TAVIR TAKINMAK YETERLİ’
CHP Grup Başkanvekili Levent Yıldır, Körfezin temizlenmesi için kimsenin siyasi tavrından vazgeçmesi gerekiyor bunun için insani tavır takınmak yeterli. Bu demagoji. Gerçekler tartışılacaksa kimsenin bilmediği elde edemediği veriyi getirip gerçek gibi sunup varsayarak bir sürü değerlendirme yapmak mümkün. Ben sadece İzBB bütçesinin tek işinin körfezde çamur çıkarmak olmadığını anlatmaya çalışıyorum, İzBB’nin tonlarca işi var, kirletmemek çok daha önemlidir. Teknik olarak bakmak ne demek? Nasıl olursa teknik olur? İki tane rakam söyleyince teknik mi bakılmış oluyor? Bu tarz değerlendirmelerin belli sınırlamalar çerçevesinde gerçekleşmesi gerekiyor. Genel olarak eski dönemlerle karşılaştırma yapmak iyidir, ufuk açar ama her zaman sağlıklı sonuç vermez. 20 Haziran’da göreve gelip 12 Temmuz’da o vahim ve üzücü olay nedeniyle gözaltına alınmış insanlarımızın her şeye rağmen bir çalışmasıdır bu stratejik plan ve herkeste bunu bu şekilde değerlendirmelidir” ifadelerini kullandı.
‘MASTER PLAN İÇİN ZAMAN GEREKİYOR’
Eleştirilerin ardından İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay konuştu. Tugay, “Burası sorunları tartışma yerimiz her türlü eleştiri olacak, övgü de olur. Şehri yönetiyoruz, neticede ortada bir konu var. Meclis’in güzelliği budur. Konuşmalarımızım çeşitliği uzunluğu düşünebilir ama daha nitelikli daha öz daha konuya odaklı olalım. Biz şu an İZSU’nun stratejik planını görüşüyoruz ve gayet iyi olması gerektiği gibi teknik açıdan da yeterli. Göreve geleli henüz 6 ay oldu, geçmişte yapılan master plan var ama revize edilme ihtiyacı var. Master plan bu kadar kısa sürede hazırlanamaz daha uzun bir süreye ihtiyaç var. Arıtma kapasitesini yüzde 79 arttıracağız diyerek plan yapıyor arkadaşlar, bu iyi ve ciddi bir rakam. Bu nasıl olacak bilmiyorum dendi ama bu dördüncü fazla, Dikili, Torbalı, Şakran ile olacak… Bunları tane tane yazmaya kalksanız belki ansiklopedi çıkar” ifadelerini kullandı.
‘SUSUZLUĞUN KIYISINDAYIZ’
‘Şehrimize içme suyu temin etmesi gereken kurum DSİ’dir’ diyen Tugay, “Biz onlara içme suyu için baraja ihtiyacımız var desek yapmak zorundalar, parasını ödüyorum o ayrı. Çamlı Barajı örneğin, ÇED raporu çıktı. Bu şehrin Çamlı Barajı’na ihtiyacı var. Bu yıl anormal kuraklıktan dolayı susuzluğun kıyısındayız. Hatta arkadaşlar açıklama yapalım dediler ama raya Körfez girdiği için insanların morali daha da bozulmasın dedik. Su tüketimi ve suyun temini noktasında çok titiz olmak zorundayız, stratejik planda da bu var. Kayıp kaçak oranımız çok düşük, bunu lütfen bilin. Çok bilinçli bir şekilde kayıp kaçak ile mücadele ediliyor. Çoğu su tesisatı kent merkezinde yenilendi, dış ilçelerde sorunumuz var onlar da planlandı yapılıyor. İZSU’nun görevi değil ama Tarımsal İşler Daire Başkanlığımız 80 sulama göleti yapacak, bunlar da mücadelenin parçası. Hepsini tane tane yazsam okunması değerlendirmesi zor olur. Ve maalesef krizlerle bir arada yaşıyoruz. Önümüzdeki yıl bu şehir ne kadar kuraklık susuzluk yaşar kestiremiyoruz. Onun ötesinde ekonomi dahil bir sürü konuda dengesiz zamanlardayız” açıklamasını yaptı.
‘KÖRFEZ HERKESİN SORUNUDUR’
İzmir’de 20 Ağustos’ta balık ölümleriyle başlayan kötü kokuya ilişkin konuşan Tugay, “Çiğli’ye arıtmaya gittim. Deşarjın olduğu yerde balıklar da yaşıyor koku da yok. İç körfez dediğimiz bölgede uzun yıllardır biriken dip çamuru ve suyun içinde akıntı olmadığı için temizlenemeyen bileşikler orada mikroorganizmaların üremesine neden oldu. Sonuçta bu koku lağım kokusu değil. Geçen yıl şikayet edilen koku farklı kokuydu bu koku farklı koku. Bunun giderilesi için iç körfezde akıntı oluşması lazım. Burada kendi kendisine akıntı oluşamaz. Ya bir yerlerden yoğun temiz su gelecek ya da derinliği arttıracaksınız. Bu sadece İzmir Körfezi’nde yaşanmıyor. Marmara’daki müsilajı hatırlayın, müsilaj bir sonraki aşama. Oralarda nasıl bakanlık soruna el atmalıyım dediyse ve nasıl mevzuatta körfezdeki bu çalışmaları ya bakanlığın yapmasına ya da bakanlığın iznine tabiyse biz sorumluluk almasını ve temizliğe katılmasını istiyoruz. Siz kirlettinizden kastınız bütün İzmir halkı farkındasınız değil mi? Şunu demedik ve demeyeceğiz, ben belediyenin hatası yok bize ait problem yok demiyoruz. Ama bizimle ilgili kısım kesinlikle çözülecek. Ancak bununla bitmiyor olay. Körfez’in temizlenmesi için dip taraması navigasyon ve sirkülasyon kanalına ihtiyaç var. Bakanlık İzmir’in de bakanlığı, bizim Bakanlıktan bir şey istememiz bu kadar aykırı görülmemeli. İzmir Körfezi bölgemiz ülkemiz için çok önemli. Çevresinde 3 milyon insan yaşıyor. Bu herkesin sorunudur, bakanlığın da bu konuya el atması doğaldır” açıklamasını yaptı.
‘GÖREVE BAŞLADIĞIMDA YAPIMI DURMUŞTU’
Çiğli’de dördüncü faza ilişkin açıklama yapan Tugay, “Biz görevi devraldığımızda dördüncü faz yüzde 20’lerdeydi ve çalışma durmuştu. Tekrar çalışmanın başlaması için bekleyen ödemeleri yaptık ve şu an son sürat çalışılıyordu. Gittiyseniz görmüşsünüzdür tamamına yakını bitmiş durumda. Çamur kurutma tesisi için de krediler onaylandığı zaman o da yapılacak. Bahsedilen krediler yağmur suyu ayrıştırma için onay aşamasında” ifadelerini kullandı.
‘DAHA UYGUN SU İSTİYORUZ’
Su fiyatlarına ilişkin konuşan Tugay, “Daha uygun bir su fiyatını kesinlikle istiyoruz. Son sözüm şu; biz sizlerle beraber bu şehre sahip çıkmaktan asla vazgeçmeyeceğiz. Hiç kimse olmasa da biz olacağız. Hiç kimse bir şey yapmıyor olsa da biz yapacağız. Bunun için gecemizi gündüzümüze katıp çalışacağız” dedi.
