Kuduz olduğumuzu nasıl anlarız? Belirtileri neler?
Kuduz hastalığı nedir? Kuduz nereden ve nasıl bulaşır? Kuduz tanısı nasıl konur? Kuduz belirtileri nelerdir? Kuduz hastalığının tedavisi nasıl olur? Kuduz aşısı yaptırmalı mıyız? İşte merak edilen soruların cevapları...
KUDUZ NEDİR?
Kuduz virüsü, enfeksiyona maruz kalmış hayvanın tükürüğü ile yakın temas, ısırığı, çiziği ve tahrip olmuş cilt/mukoza zarını yalaması yoluyla hayvanlardan başka hayvanlara veya insanlara bulaşan bir hastalıktır. Köpekler, virüsün en yaygın kaynağıdır ve tüm insan kuduz ölümlerinin yüzde 95'inden fazlasından sorumludur.
Kuduz virüsü, insan ve hayvanların beyin ve omuriliği dahil olmak üzere merkezi sinir sistemini etkileyerek vücuda yayılır. Virüse maruz kalma ile semptomların ortaya çıkması arasındaki süre olan kuluçka döneminde, virüs sinirler boyunca beyne doğru ilerler. Bu süre en az 10 gün sürer, ancak (nadiren) 1 yıl kadar da sürebilir.
kuduz virüsü bulaşmış bir hayvan) ısırığı, kuduzun açık ara en yaygın bulaşma nedenidir. Virüs kuduz hayvanın salyasında taşınır ve ısırık sonucu oluşan yara gibi derideki bir açıklıktan vücuda girebilir. Isırık dışı maruziyetten kuduza yakalanmak mümkün olsa da, bu çok nadirdir. Isırık dışı bulaşma yolları arasında virüsün aerosol parçacıklarının solunması veya kuduz bir hayvanın bir kişinin gözlerini, burnunu, ağzını veya hasarlı cildini yalaması yer alır.
KUDUZ BULAŞTIRMA RİSKİ YÜKSEK HAYVANLAR HANGİLERİDİR?
Tilkiler, yarasalar, rakunlar, dağ sıçanı, kokarcalar, evcil olmayan (vahşi) köpekler, kedi ve sığır gibi evcil hayvanlar ısırılırsa kuduz olabilir, bu nedenle onları kuduza karşı aşılamak önemlidir. Son zamanlarda, bazı ülkelerde, aşı içeren yemler kullanarak vahşi yaşam popülasyonlarını aşılamak için adımlar atılmıştır. Bu, evcil hayvan popülasyonlarında kuduzun yayılmasını önemli ölçüde azaltmaktadır.
KUDUZ BELİRTİLERİ NELERDİR?
İlk başta diğer viral enfeksiyonlara benzer belirtiler gösterebilir. Kuduz virüsünü vücuda girdiği noktadan itibaren, sinirler boyunca beyne doğru hareket eder. Kuduzun ilk belirtileri, virüsün vücuda girmesinden ortalama 1 ila 3 ay sonra gözlenir.
Isırık yerinde ağrı veya karıncalanma, genel bir hastalık hissi, yüksek ateş, baş ağrısı, mide bulantısı ve kusma, depresyon, huzursuzluk, endişe, su görünce korku (hidrofobi, aşırı tükürük üretimi gibi belirtiler gözlenebilir.
KUDUZ TEŞHİSİ NASIL KONULUR?
Kuduz teşhisi karmaşıktır ve acil serviste belirlenemez. Kuduz, menenjit (beyni ve omuriliği çevreleyen sıvının enfeksiyonu) gibi diğer ciddi hastalıklara çok benzeyebilir. Doktor kuduz veya başka bir merkezi sinir sistemi enfeksiyonundan endişe ediyorsa, hastaneye yatırılabilirsiniz. Enfeksiyon kanıtı için omurilik sıvısını incelemek için kan testleri ve röntgen gibi testler gerçekleştirilebilir.
BİR HAYVAN TARAFINDAN ISILDIĞIMIZDA NE YAPMALIYIZ?
Öncelikle ısırık bölgesini 5-10 dakika boyunca sabun ve suyla iyice ovalayarak yıkayın. Isırık bölgesini temiz bir bandajla örtün. Yakındaki bir acil servise gidin. Hayvanın sahibini tanıyorsanız, aşı durumu ve sahibinin adı, adresi dahil olmak üzere ilgili tüm bilgileri alın. Özellikle hayvan aşılanmamışsa, yerel sağlık departmanınızı arayın. Hayvanın sahibini tanımıyorsanız veya vahşi bir hayvan sizi ısırırsa, ısırığa neden olan hayvanı bulmak için hemen yerel hayvan kontrol yetkililerini arayın. Hayvanın hapsedilmesi ve kuduz belirtileri açısından gözlemlenmesi gerekecektir. HABER MERKEZİ