Sobacı esnafının ekmek kapısı: Kentsel dönüşümün uğramadığı mahalleler
Kış mevsiminin kapıyı çalmasıyla birlikte soba satıcıları da gün yüzüne çıktı. Vatandaşların fiyat araştırması yaptığını kaydeden esnaf, en fazla talebin ise kentsel dönüşümün uğramadığı yerlerden geldiğini vurguladı. Kadifekale’den, Örnekköy’den, Yamanlar’dan, Gürçeşme’den gelen müşteriler sayesinde kazanç elde ettiklerini belirten esnaf, “Açık konuşmak gerekirse kentsel dönüşümün henüz uğramadığı mahalleler bizim ekmek kapımız” dedi. Fakat esnafa göre ‘anam babam usulü ısınayım’ deyip, doğalgazı olmasına rağmen sobaya yeniden dönüş yapanlar da söz konusu. Nedeni ise cep yakan doğalgaz faturaları! Öte yandan soba fiyatlarını da aktaran esnaf, ‘öğrenci sobası’ olarak nitelendirdikleri soba türüne dikkat çekti. Barınmadan ulaşıma, gıdadan giyime kadar birçok noktada sorun yaşayan öğrenciler, ‘nereden kıssak kardır’ deyip en ucuz sobalara yöneliyor!
TAM BİR HAREKETLİLİK YOK
1986 senesinden bu yana Konak semtinde esnaflık yaptığını kaydeden Akif Yağcı, şunları söyledi:
“Doğalgazın yaygınlaşmasıyla birlikte elbette ki soba satışlarımız geçmişe kıyasla azaldı. Açık konuşmak gerekirse kentsel dönüşümün henüz uğramadığı mahalleler bizim ekmek kapımız. Kadifekale’den, Örnekköy’den, Yamanlar’dan, Gürçeşme’den gelen müşterilerimiz sayesinde cebimize para giriyor. Soba kovası ve kuzine diye tabir ettiğimiz sobalar kışın çok tercih ediliyor. Vatandaş hem üzerinde yemeğini yapmak hem de ısınmak için kuzineye rağbet gösteriyor. İnsanımız her yerden tasarruf sağlamak için elinden geleni yapıyor. Şömine tarzı sobalarımız da meşhur. Daha çok yazlığı olan kişiler gelip talep ediyor. Pelet tarzı dediğimiz sobalar da yeni çıktı. 2 senedir pelet sobalar da soruluyor. Havalar henüz tam anlamıyla soğumadığı için ‘satışlar çok fazla ya da az’ diyemiyoruz. 1 hafta, 10 gün sonra işin rengi netleşir. Gelip soranlar var fakat tam bir hareketlilik yok. Doğalgazı olmasına rağmen fiyatlar cep yaktığı için yeniden sobaya dönenler, ‘anam babam usulü’ ısınayım diyenler de söz konusu. Her şey de olduğu gibi bu konuda da eskiye dönüş kaçınılmaz.”
ÖĞRENCİ SOBASINA RAĞBET
Soba fiyatlarını paylaşan Yağcı, “Normal ‘mini lüks’ dediğimiz sobalar 2 bin 500 ila 3 bin 500 arasında değişiyor. Fırınlı sobalar 3 bin 500 ila 6 bin arasında değişiyor. Şömine tarzı dediğimiz 8 binden başlıyor, 20 bine kadar çıkıyor. ‘Öğrenci sobası’ dediğimiz yuvarlak sobalar var, onlar bin liradan başlıyor. Teneke sobalar 800 lira. En çok talep ise bu ikisine oluyor: Öğrenci sobası ve teneke sobalar! Memleketlerinden kalkıp okumak için İzmir’e geliyorlar, maalesef onlar için de geçinmek zor. Öğrencilerin de gelip soba aldığını görüyoruz ya da fiyatları sorduklarına tanık oluyoruz. Nereden kıssak kardır düşüncesindeler. Kısacası satın alan da oluyor, fiyat araştırması yapan da… Fakat vatandaşlara tavsiyemiz sobalarını erkenden almaları. Şu an fiyatlar oldukça uygun. Kışın ortasında soba almaya kalkarsanız fiyatlar daha pahalı olabiliyor. Bu yüzden erkenden almalarında fayda var” dedi.
SOBA ZEHİRLENMESİNE KARŞI UYARI
Soba zehirlenmesine karşı da konuşan Yağcı, son olarak “Sobayı yakarken kömürü atıp ‘sabaha kadar yansın’ diye düşünen vatandaşlarımız var, onlar bu noktada yanlış düşünüyor. Kömürü attıktan sonra tutuşmasını bekleyecek. Kömürü tutuşturduktan sonra sobasını kısıp uyuyabilir. Yanan sobanın içine kömür atıp hiç beklemeden uyumak zehirlenmelere yol açar. Üzerine bir de tepme yaparsa ortalık dumanla kaplanır. Karbonmonoksit dediğimiz zehirli gaz ortaya çıkar. Yatmadan önce sobaya kömür atılıyorsa onun tutuşması beklenecek. Alev alev yandıktan sonra soba kısılacak sonra uyuyabilirsiniz” çağrısında bulundu.
