İHD’den eşit, parasız, nitelikli ve bilimsel eğitim talebi

Eğitimde zaten var olan eşitsizlikleri kat be kat artıran ağır ekonomik krizin tüm yükünün halkın sırtına yüklendiği koşullarda, yeni eğitim-öğretim dönemi tüm öğrenciler için başladı. Okul kayıt parası, servis parası, kırtasiye masrafları, forması, çantası, ayakkabısı derken bir öğrencinin okula gidebilmesi için yapılması gereken ‘zorunlu’ masrafların geçen yıla göre yüzde 120’nin üzerinde arttığı da gözlemleniyor.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Milli Eğitim Bakanlığı, TÜİK ve bağımsız araştırma verileri, milyonlarca çocuğun yoksulluk ve sosyal dışlanma riski altında olduğunu, eğitim hakkından mahrum kalacağını gösterirken, bir tepki de İnsan Hakları Derneği (İHD)’nden geldi. İHD, 2023-2024 eğitim yılında bir defa daha eşit, parasız, nitelikli, bilimsel eğitim talebinde bulundu.

HER DEĞİŞİM SORUNLARA YENİLERİNİ EKLEDİ

İHD tarafından yapılan yazılı açıklama şöyle: “Tam 17 kez eğitim sistemi, 9 kez Milli Eğitim Bakanı değişti ve her değişim sorunlara yenilerini ekledi. MEB bütçesinden eğitim yatırımlarına ayrılan pay her geçen yıl düşürüldü. Bu pay 2002 yılında yüzde 17,18 iken 2023 yılına gelindiğinde yüzde 9,18’e geriledi ve eğitim harcamalarının esas yükü velilerin sırtına yıkıldı. Bugün Türkiye, OECD ülkeleri arasında ilköğretimden yükseköğretim düzeyine kadar yıllık bazda devlet tarafından karşılanan giderler bakımından öğrenci başına 36 ülke içinde 34. Sırada yer alıyor. 4+4+4 sistemiyle düz liseler kapandı, sadece liselere girişlerde 5 farklı sınav sistemi denendi ve sınavlar sonucunda Anadolu ya da fen liselerine yerleşemeyen binlerce öğrenci açıkta kaldı. Bu öğrenciler zorla imam hatip liseleri, meslek liseleri ve özel okullara yönlendirildiler. 4+4+4’e geçildiğinden beri kamu okullarına ayrılmayan bütçe, ‘teşvik’ adı altında özel okullara aktarıldı. 2002 öncesi yüzde 2 olan özel okul oranı yüzde 25’lere ulaştı.”

BİNLERCE KÖY OKULU KAPATILDI

13 bin 800 köy okulunun kapatıldığını kaydeden İHD, “Çocuklar ‘taşımalı eğitim’ adı altında eğitimden uzaklaştırıldı. Yatılı ilköğretim bölge okullarının sayısı azaltıldı, yoksul ailelerin çocukları merdiven altı gerici vakıf, cemaat ve derneklerin yurtlarına mahkum edildi. Eğitimde piyasalaştırma politikalarıyla birlikte eğitimde kadrolu öğretmen alımı neredeyse durma noktasına getirildi. Ataması yapılmayan öğretmen sayısı 700 bini geçti. Eğitim emekçileri ücretli-sözleşmeli adı altında güvencesizleştirildi. Özel sektör öğretmenleri, kamudaki öğretmenlere göre daha düşük ücretler, daha uzun çalışma saatleri ve kısa süreli sözleşmelerle çalıştırılmaya başlandı. Sonuç; OECD’nin yaptığı şimdiye kadarki en kapsamlı küresel eğitim araştırmasında Türkiye 76 ülke arasında 41. sırada yer aldı” bilgisini paylaştı.

İHD’NİN TALEPLERİ

Parasız, nitelikli, bilimsel, ana dilinde eğitimin hak olduğunu savunan İHD, taleplerini şöyle sıraladı: “Kamu hizmetlerinin sürekliliği, düzenliliği ve halka daha nitelikli olarak sunulması için eğitimde her türlü güvencesiz istihdam uygulamasından derhal vazgeçilmelidir. Çocukların temel hak ve özgürlükleri, eğitim süreçlerinin her anında, eğitim ortamlarının her köşesinde gerçekleşmelidir. Eğitime erişimde, kız çocukları, mülteci çocuklar, anadili farklı olan çocuklar, engelli çocuklar ve geçici koruma altındaki çocukların dezavantajlarını ortadan kaldıracak politikalar derhal uygulanmalıdır. Çocukların, ailelerinin ekonomik şartları ne olursa olsun sağlıklı beslenmesi ve eşit, nitelikli eğitim alma hakları vardır. Eğitim harcamalarının tamamı devlet tarafından karşılanmalı, bütün eğitim kademelerinde öğrencilere ücretsiz yemek hizmeti sunulmalıdır. Okul binaları depreme dayanıklı hale getirilmelidir özellikle deprem bölgesinde depremden etkilenen çocuklara özel destek projeleri hayata geçirilmelidir.”

BU HABER DE DİKKATİNİZİ ÇEKEBİLİR: Kadınlar Mecliste