APİKAM'dan İzmir'e dijital miras: 400 bin belgeyle Türkiye’nin en büyüğü olacak

Kent kültürü ve tarihine katkıda bulunmayı hedefleyen Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi (APİKAM), sergicilik, müzecilik, arşivcilik, eğitim faaliyetleri ve kütüphanecilik gibi birçok alanda çalışmalar yürütüyor. İzmir’in yerel tarihine yönelik önemli bir proje gerçekleştiren APİKAM, son 5 ayda arşivcilik hizmetlerine büyük bir ağırlık vererek tasnif süreçlerini hızlandırdı. www.apikam.org.tr adresinde İzmir ve çevresine ait tarihsel değeri yüksek 300 bin belge dijital ortamda sunulurken, bu sayıya 100 bin yeni belgenin eklenmesi planlanıyor. Türkiye’deki yerel yönetimler arasında en zengin koleksiyona sahip olan APİKAM, yerel dijital arşive erişmek isteyen kullanıcılar için ücretsiz üyelik imkânı sunuyor.

“Yapay zekayı kullanarak tasnif işlemlerini hızlandıracağız”

Yürütülen çalışmalar hakkında bilgi veren İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Arşivi ve Müzeler Şube Müdürü Dr. Serhan Kemal Saygı, “APİKAM’ın en belirgin özelliklerinden biri, Türkiye’de yerel arşivler alanında en büyük arşiv koleksiyonuna sahip kurum olması. Günümüzde yaklaşık 300 bin belge, www.apikam.org adresinde kullanıcıların ve araştırmacıların erişimine açılmış durumda. Kısa süre sonra 100 bine yakın belgeyi daha arşiv sistemimizde kullanıma açacağız. Bunu daha da zenginleştirmek istiyoruz. Dijital arşivcilikte yapay zekâdan faydalanarak arşiv malzemelerin çok daha kısa sürede tasnifinin yapılmasını sağlamayı, böylece daha çok malzemeyi daha kısa sürede erişime açmayı amaçlıyoruz. Üniversitelerin ilgili bölümleriyle de iş birliğine gidip değişen teknolojiyi kullanarak dijital arşiv kullanımını çok daha yaygın hale getirmek istiyoruz” dedi.

Gönüllülerin bağışları da kabul ediliyor

APİKAM koleksiyonunun en büyük parçasının, İzmir Milli Kütüphane koleksiyonuna ait süreli yayınlar grubu olduğunu belirten Saygı, “Araştırmacılar, 1877 yılından 1950 yılına kadar İzmir’de yayınlanmış tüm gazetelere www.apikam.org sitemiz üzerinden ulaşabiliyor. Koleksiyonumuzda aynı zamanda İzmir ve çevresinin Osmanlı Dönemi’ne ait mahkeme kayıtları, İzmir il yıllıkları, İzmir Belediyesi’nin meclis tutanakları, el yazmaları ve İzmir’e ilişkin tarihsel değer taşıyan her türlü arşivsel malzeme, çağdaş arşivcilik kurallarına göre tasnif edilip araştırmacıların hizmetine sunuluyor. İzmirli hemşehrilerimizin gönüllü bağışlarıyla bir arşiv koleksiyonu da oluşturuyoruz. İzmir’e ilişkin tarihsel öneme sahip belge ve objeleri dijitalleştirerek araştırmacıların hizmetine sunuyoruz. Halihazırda 400 bağışçımız oldu. Bu da mevcut koleksiyonumuzu halkta aldığımız verilerle daha da zenginleştiriyor” diye konuştu.

Şu anda APİKAM’ın dijital arşivinde 353 cilt gazete, 190 cilt dergi, 2 bin 687 cilt meclis tutanağı, 738 cilt albüm ve 233 cilt şeriyye sicili bulunmaktadır. APİKAM, dijital arşivini web sitesi üzerinden İngilizce erişime açmayı planlayarak, yabancı akademisyenler ve araştırmacıların İzmir ile ilgili çalışmalar yapmalarını teşvik etmeyi ve bu kitle ile etkileşim kurmayı hedefliyor.

APİKAM'da arşiv ve tasnif işlemleri gerçekleştiren çalışan, ince yapılı belgelerin zarar görmemesi amacıyla eldiven giyerken, tozlu belgelerle çalışırken de maske takarak koruma sağlıyor.