İlaçta dışa bağımlıyız

AYSELİN UZUN-ÖZEL HABER- Geçtiğimiz günlerde açıklanan karara göre ilaç fiyatlandırılmasında kullanılan TL cinsinden euro değeri yüzde 23,5 arttırılarak 17,5483 TL’den 21,6721 TL’ye yükseltildi. Üstelik belirlenen euro değerinin 2025 yılı için de uygulanacağı ve 2025 yılı için yeni bir euro değerlemesi yapılmayacağı bilgisi aktarıldı. Bu kapsamda gelen zamlar sebebiyle birçok ilacın raflarda çok daha zor bulunacağını belirten İzmir Eczacı Odası Başkanı Tuncay Sayılkan, zam oranının yalnızca ilaç dağıtım firmalarına yaradığının altını çizerek “Bu fiyatlandırma sistemi zaten tamamen yanlış. Mevcut ilaç fiyatlandırma sisteminin gözden geçirilmesi lazım. Bu zam sadece ilaç dağıtım şirketlerinin işine yarar” açıklamasında bulundu. 

ECZACININ KARI AZALIYOR

İlaç fiyatlandırmasında yapılan artışın beraberinde bir dizi sorunu beraberinde getireceğine değinen Başkan Sayılkan, “Türkiye’de enflasyonun yüzde 90 civarında olduğu bir süreçte, yıllık ortalama yüzde 25’lik bir ilaç zammı ile işi yürütmeye çalışıyorlar. İşletme giderleri bu kadar artmışken, bu zam sadece ilaç dağıtım şirketlerinin işine yarar. İyileştirme yapılmış ama yeterli değil. Çünkü ilacın fiyatı arttıkça eczacının karının azaldığı bir sistem var Türkiye’de. Bu durumda tabi her zamda bir kayıp yaşıyoruz. O nedenle bizim zamdan öte ilaçların bulunabilir olması ve eczacıların ortalama karlılık oranının artması önemliydi. Bugün itibariyle en az 500 kalem ilaç piyasada yok. Öte yandan bir ilaç sürülüyor piyasaya bazı eczanelere üçer beşer tane veriyorlar. O ilaçlar satılıyor, yenisini getirinceye ne yapacağımızı şaşırıyoruz ama sisteme bakıldığında sistem o ilaçların piyasada olduğunu gösteriyor. Halbuki o ilaç bittikten sonra bir daha ulaşamıyoruz. Eğer o ilaç karşılanmıyorsa, yok listesinde demektir. Biz bu hususlarda defalarca uyarıyoruz ancak bunu kimse ciddiye almamış bu zamana kadar” şeklinde konuştu. 

KURA ENDEKSLİ OLMASI YANLIŞ

İlaç fiyatlandırmasının kura endeksli olmasını doğru bulmadığını belirten Sayılkan, “İlaç fiyatlandırılmasında kullanılan TL cinsinden euro değeri 17,5483 TL’den 21,6721 TL’ye yükseltildi. Durum böyle iken birçok ilaç ve ham madde ithal olduğu için, maliyet sebebiyle ilaç bulmak da zorlaşıyor. O yüzden bu fiyatlandırma sistemi zaten tamamen yanlış. Mevcut ilaç fiyatlandırma sisteminin gözden geçirilmesi lazım. Senede bir defa zam yapmak yerine, daha küçük oranlarda 3-4 ayda bir zam yaparak, ilaç bulunamama ihtimali ortadan kaldırıla bilinir. Anladığım kadarıyla bakanlık tarafından uygulanan tasarruf tedbirleriyle ilgili katı bir kural var. Böyle devam ederse; zaten bazı ilaçların bulunması zorken bu daha da artacak. Özellikle yılbaşından sonra masraflar artınca bu hissedilir hale gelecek. Eczaneler bu sıkıntıyı yaşayınca bu vatandaşa da yansıyacak. Yani eczacılar ve vatandaş mağdur olacak, çoğu ilaç bulunamayacak. Bu kur farkından etkilenememek için ilaçların ithal olmaması lazım. Ancak bu hiç kolay bir şey değil. İlaçta yerli üretimi arttırmak için en az 5060 yıl öncesinden bunun tohumlarını ekmek gerekiyordu. Öyle olsaydı belki dışa bağımlılık yüzde 50’lerden 30’lara falan düşerdi. Ancak şu an Türkiye’de yüzde 50 oranda dışa bağımlıyız. İşin hep kolayına kaçılmış. Yurtdışında biri bulmuş biz almışız. Sonuç olarak ilaç konusunda dışa bağımlıyız ve o yüzden ilaç fiyatlandırasını kura endeksli yapmak yanlış” dedi.