İZSU’ya 35,5 milyarlık bütçe: Körfez’e 7,5 milyarlık kaynak

Semi Tektaş / İZSU Genel Kurulu, İzmir Büyükşehir belediye Başkanı Cemil Tugay idaresinde gerçekleştirildi. 2025 Mali Yılı Performans Programı ve 2025-2026-2027 yıllarını içeren Mali Yılı Bütçe Taslağı oyçokluğu ile onaylandı.

KÖRFEZE 7,5 MİLYARLIK KAYNAK

İBB Meclisi’nde onaylanan İZSU Genel Müdürlüğü’nün 2025 yılı bütçesinin önemli bir bölümü Körfez için kullanılacak. Bütçe kalemleri içinde İzmir Körfezi’ndeki su sirkülasyonunu artıracak olan dip tarama ve çamur çıkarma çalışmalarına ayrılan 420 milyon TL dikkat çekti. Büyük kısmı yatırımlar ile işletme giderleri için yapılacak harcamalara ayrılan bütçede, İzmir’in alt yapısını güçlendirecek olan büyük yatırımlar için dış finans bulma çalışmalarının da büyük ölçüde tamamlanarak bütçeye eklendiği ifade edildi.

ÇİĞLİ 4. FAZ’IN KREDİSİ ÖZ KAYNAKLA YAPILIYOR

Dikili Atıksu Arıtma Tesisi, kanalizasyon ve yağmur suyu hatları yapımı, Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi 4. Faz İnşaatı, Güneybatı Atıksu Arıtma Tesisi Kapasite Artırımı ve Çiğli Çamur Çürütme Kurutma Tesisi gibi körfezi etkileyecek önemli yatırımların her biri için dış finans kaynaklı ödenekler de 2025 yılı bütçesi içerisinde belirlendi. Bunlar içinde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın Nisan 2025 yılında açılacağını ifade ettiği Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi 4. Faz yapımının dış kredi onaylanmadığı için öz kaynaklarla devam ettirildiği ifade edildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan beklenen kredi onayı geldiğinde diğer projelerin de temelinin atılacağı belirtildi.

ALTYAPIYA DIŞ FİNANSMAN DESTEĞİ

Dünya Bankası’ndan alınan ve yeni kent merkezi olarak öne çıkan Konak-Bayraklı ile Konak ve Karabağlar’daki yağmur suyu ayrıştırma projelerinin ihalesine ise aralık ayında çıkılacağı ve 2025 yılı içinde başlanacağı ifade edildi. 35,5 milyarlık genel bütçenin İZSU’nun geçtiğimiz ay onaylanan Stratejik Planındaki amaçlara göre dağılımı ise içme suyu faaliyetlerine 6,9 Milyar TL, Atıksu faaliyetlerine 10 Milyar TL, İklim değişikliğine uyum çalışmalarına 6.4 Milyar TL, kurumsal kapasiteyi artırıcı çalışmalara 7,8 Milyar TL şeklinde olduğu görüldü.

İZSU Genel Müdürlüğü’nün bütçesinden Körfez Temizliğini direk etkileyecek yatırım projelerine ayrılacak rakamlar ise şu şekilde olacak.

Körfezin biyoçeşitliliğinin korunması ve tarama faaliyetleri / 947.484.000 TL

Atık Su Arıtma Tesislerinin İmalatı / 800.000.000 TL

Atık Su Arıtma Tesislerinin İşletilmesi / 1.807.240.000 TL

Çiğli Çamur Çürütme ve Kurutma Tesisi / 350.000.000 TL

Atık Su Çamurunun Yönetilmesi / 600.000.000 TL

Kanalizasyon Bakı Onarım Faaliyetleri / 890.807.000 TL

Yeni yağmur suyu hatlarının imalatı / 1.878.725.000 TL

Mevcut yağmur suyu hatlarının bakım, onarım ve temizliği / 127.750.000 TL

Derelerde yapılan bakım, onarım, temizlik ve ıslah çalışmaları / 103.424.000 TL

ÇEVRE FELAKETİNE NEDEN OLUYOR

AK Parti Bornova Meclis Üyesi Ercan Tekin İZSU bütçesi hakkında yaptığı açıklamada, “Bütçelerle ilgili işiniz zor çünkü geçmiş 5 yılın ve hatalı bakış açıların yükü sırtınızda. İZSU, Aziz Kocaoğlu döneminde kar ederken sonra bırakın kar ve zararı çevre felaketine neden olan bir kurum haline geliyor. Suya her yapılan zam, hatalı yapılan işlerin bedeli İzmirlinin cebinden çıkıyor. Bizler bu bütçeyi yüzde 30’luk su bedellerine zam öngörüsü ile yapıyoruz. Bütçeye baktığımızda zam artış ile bütçe artışı aynı gitmiyor. Bu ne demek? İleride zam yapmanız demektir. İsraf edilen her kaynak İzmirlinin cebinden gitmektedir. Gelir ve gider bütçesi denk değil ve borç alarak denkleştireceğiz. Bir şey yapmaya çalışmak kolay değil ama kusura bakmayın bütçe disiplini çok önemli. Doğru olmayan bir bütçe çalışması yapıyoruz. Hatalar, mevcut bütçeyi daha etkisiz olmasına sebep olmuyor mu? Bunun yeterli olmadığını bizler gibi sizler de biliyorsunuz. Sizin kadrolarınızın, meclisimizin de desteği ile geçmişte yapılan hatalara bakarak İzmir’i hak ettiği yatırımlara kavuşturacağınıza inanmak istiyoruz” diye konuştu.

SORUMLULUKLAR YERİNE GETİRİLMİYOR

İZSU'ya kesilen cezalara ilişkin açıklama yapan AK Partili Uğur İnan Atmaca, " Bu cezalar keyfi değil. Yasalardan gelen sorumlulukların yerine getirilmemesi sebebiyle bu cezalarla kaşı karşıya kalıyoruz. UKOME yönetmeliğine uymamak ciddi bir sorun. Bununla ilgili 2 yurttaşımız hayatını kaybetti. Benim bununla ilgili önergeye yeterli düzeyde cevap verilmedi. İZSU'nun yaptığı ve ne hikmetse çoğunluğu İzmir dışında olan mal ve hizmet alımları var. Aynı gün ve tarihte yapılan 5 tane iş makinası kiralaması aynı firma ve hepsi Ankara. Sizin döneminizde yapılmış ihaleler. Biz Türkiye'nin en pahalı suyunu İzmir'den satıyoruz ama parayı Ankara'ya veriyoruz. Ben bunu adaletli bulmuyorum" dedi.

MENEMEN İÇİN NE DÜŞÜNÜYORSUNUZ?

CHP'li Candaş Yeter ise yanıt olarak, "Menemen Belediyesi'nin 21B kapsamında gerçekleştirdiği 153 milyon TL tutarındaki Menemen Merkez Kütüphanesi ile ilgili olarak Uğur Bey ne düşünüyor?" dedi.

Başkan Tugay ise yanıt olarak, "İhaleler yapılırken itirazlar oluyor. Bu sebeple geç başlıyor. O dönem hizmetler aksamasın diye ihaleyi daha önce alan firmalara 21B ile kısa süreli ihale veriliyor. Siz sanki sürekli yapılıyor gibi söylüyorsunuz. Normalde ihalelerin büyük çoğunluğu açık yapılır. İZSU bu konuda titizdir" ifadelerine yer verdi.

“KREDİ İMZASINI ATSIN, SORUN ÇÖZÜLÜR”

MHP Meclis Üyesi Hilal Sadıkoğlu Akar, Aliağa Şakran’da altyapı olmaması konusunda eleştiride bulundu. Eleştiriye cevap veren Tugay, “Göreve gelmeden önce İZSU’da arkadaşlar bana paket arıtma ile geçici olarak sorunu çözebileceklerini sonra kalıcı arıtma yapabileceklerini söylediler. Ama şimdiki bürokratlarımız paket arıtmanın burada başarılı olmayacağını söyledi. Daha önceki yönetimin bana söyledikleriyle onu söylemiştim ama yeni arkadaşlarımızla birlikte kalıcı altyapı için hızlıca çalıma kararı verdik. Ancak bir sorunuz var ve siz bize yardımcı olabilirsiniz. Lütfen olur çok rica ediyorum. Aliağa’da MHP’li başkanımızı çok taktir ederim, Sizler bize yardımcı olmak ister misiniz? Kredi onayını bekliyoruz. Hazine Bakanı’nı tanırsanız, tanırsınız… Ulaşabiliyorsanız ulaşırsınız da ama biz ulaşamıyoruz. Sizlerden, AK Partili siyasetçilerden eleştirileriniz kadar çözüme de katkı sunmanızı istiyoruz” dedi.

Protokol ile projenin Aliağa Belediyesi’ne devredilmesi önerisinde bulunan Sadıkoğlu Akar’ın söylemleri üzerine yeniden konuşan Tugay, “Kanun ve mevzuat olarak buna izin vermez. Sizler ilçe belediyesisiniz. Bilmediğiniz belli böyle şeyler söylemeyin. Yardımcı olmak istiyorsanız söyleyin krediyi imzalamayan Hazine Bakanlığı’na imzalasın ve sorun çözülsün. İmza atmamak engel olmamakta nedir. Bakana söyleyin o kredi için basit bir imza atacak ve sorun çözülecek. Eleştiriniz kadar görevinizi de yapın” diye konuştu.

İZSU’YA DAHA FAZLA ELEKTRİK FATURASI GELECEK

Eleştirilere yanıt veren Tugay, ‘Konutlarımızın ortalama su tüketimi aylık 9 metreküp’ diyerek, “Kümülatif ortalama yüzde 45 değil yüzde 26 zam yapıldı. Hesaplarınızı yaparken şunu da merak ediyorum, zam 1 Ocak 2025 itibariyle. 1 Ocak’ta diğer şehirlerde zam yok mu? Bizim ülkemizde enflasyon yüzde kaç? Enflasyona Büyükşehir ya da İZSU mu neden oluyor? İZSU, nereden kaynak bulacak? Elektrik giderlerimizi düşürmeniz mümkün mü? Hatta son yapılan düzenleme ile İZSU gibi fazla elektrik tüketen kurumlara daha fazla fatura gelecek” diye konuştu.

Körfez’e ilişkin konuşan Cemil Tugay, “Körfez kirliliği ile ilgili konuyu oturtamadık. Siz arıtma diyorsunuz ama geçmişe bir şey diyemem şu anda arıtma ile ilgili Körfez kirlenmiyor. Kararlıyız, arkadaşlarımızla bu konuyu çözeceğiz Körfez’in kirlenmesini artırmadan başka bir sorun yokmuş gibi sürekli konuşmanız çok rahatsız edici. Körfez göle döndü dediniz ya nehrin biriktirdiği alüvyonlar buna neden oluyor. Birikiyor birikiyor sirkülasyonu da engelliyor.” açıklamasını yaptı.

Su fiyatlarındaki artışa değinen Tugay, “Halkımıza enflasyonun altında bir su artışı yaptık. Elimizden geldiğince az yansıtmaya çalışıyoruz. Büyükşehir geçtiğimiz gün 145 bin metreküp su tüketirken 84 bin metreküpe düşmüş. Tesadüfle mi? Hayır. Bununla ilgili birim oluşturduk. 2025 için yüzde 30 daha az kullanım hedefliyoruz. Arkadaşlarımız bunun için özel çim türü buldu, getirttik çoğaltacağız” ifadelerini kullandı.

‘İÇME SUYU OLMAYAN KÖYLER VAR’

AK Parti Grup Başkanvekili Hakan Yıldız, “Yüzde 55’lik bir bütçe artışı… 830 milyon dolara yakın bir bütçe. Ciddi bütçe artışı olan bir performans önümüze geldi. İçme suyu temin etmek için 6,9 milyon kaynak ayırıyoruz. Yeni su kuyuları aramada az bir bedel ortaya koymuş durumdayız. Yağmur suyunda 821 kilometreye ulaşmış. 3 yılda 98 kilometre hat yapılmış. Bu çok az. Bu bizim hızlı çözmemiz gereken bir sorunumuz. Geçmiş 30 yıl içinde biz bütünleşik sistemin yarattığı sorunu acil eyleme almalıyız. AK Parti Dünya kredisinin sağlanması dışında proje ne zaman ortaya çıkacak diye takip ediyoruz. Atık suda 750 kilometre ilave koymuşuz 3 yılda. Buca’nın içme suyu olmayan köyleri var” dedi

27 milyar gelir bütçesinin 20 milyar 500 milyonu su satış gelirlerinden olduğunu belirten Yıldız, “Bu gelirin yüzde 58’i konutlardan.  Herkesin evinden aldığınız 5 milyar lirayı doğru kullansaydınız cebinize kalır. İZSU bu bütçede yönetimsel hataların bedelini İzmirlilerin sırtına yüklemiş ve İzmirli’nin parasını doğru yönetmeyen anlayışı göstermiştir. Ortaya çıkan tabloda kabahatli sizsiniz. Fantezi yapıp Körfez kendi kendine temizleyen, Gediz’e bakan da ihaleleri yapmayan da sizdiniz” ifadelerini kullandı ve performans ile bütçeye ret oyu vereceklerini söyledi.

İZMİR’İN İNSANLARININ KIYMETLİ OLDUĞUNU ANLAYAMIYORLAR

“Ankara’dan buraya bakanlar İzmir’i tanımıyorlar” diyen Tugay, “İzmir’in ne kadar dünya güzeli olduğunu, insanların kıymetli olduğunu anlayamıyorlar. Anlasalardı İzmir’i böylesine ağır bir sorunla baş başa bırakıp ‘Siz kirlettiniz, siz temizleyin’ demezlerdi. Ne demek arkadaş? Siz kimsiniz, biz kimiz? 219 milyara yapın bakanlık bütçesi nereden geliyor? İzmirlilerin vergileri gitmiyor mu? Siz biz diye bir şey yok. Biz Türkiye Cumhuriyeti’nin bir şehriyiz. Biz hepimiz bu yüce milletin parçası olarak bu ülkenin her bir köşesine ne problem varsa eşit bakıyoruz. Seçimde bize oy verdi vermedi diye bakmıyoruz. Neden Körfez’i son 3-5 yılın olayı gibi konuşuyorsunuz… 80’li yılları yaşayan herkes Körfez’in o tarihlerde de kirli olduğunu koktuğunu bilir. Büyük Kanal projesi ve beraberindeki çalışmalar sonrasında biraz düzeldi. Geçmişle uğraşmanın suçlu arayıp damgalamanın bir alemi yok. Kesin olan bir şey varsa o ben de arkadaşlarım da değildi. Ama biz düzeltmek için çabalıyoruz” açıklamasını yaptı.