Kültürpark’ta yenileme isyanı: Yıkılmadan korunması esastır!

ÇAĞLA GENİŞ

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kentin tarihi ve kültürel miraslarından Kültürpark’ın Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş değerlerini simgeleyen kapılarında süren yenileme çalışmalarını tepkilere neden oldu. Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi, Mimarlar Odası İzmir Şubesi ve Kültürpark Platformu, yıkım çalışmaları devam eden 9 Eylül Kapısı önünde ortak basın açıklaması düzenledi. 1939 yılından bu yana kent belleğinde yerini koruyan 9 Eylül Kapısı’nın yapısal özellikleri açısından diğerlerinden ayrıldığına vurgu yapılan açıklamada, modern mimarlık miraslarının yıkılmadan korunması gerektiğine vurgu yapıldı.

YIKILDIĞINA ŞAHİTLİK EDİYORUZ

Kitle adına basın açıklamasını okuyan Mimarlar Odası İzmir Şubesi Başkan Yardımcısı Banu Aydın, “Kültürpark kapıları restorasyon çalışmaları sırasında İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 1939 yılında Yüksek Mimar Ferruh Örel tarafından tasarlanmış ve yapımı aynı yılın fuar açılışına yetiştirilmiş olan 9 Eylül Kapısı’nın rekonstrüksiyona karar verilerek, yıkıldığına şahitlik ediyoruz. Kentin en önemli meydanlarından olan 9 Eylül Meydanı’nı tanımlayan, Cumhuriyet dönemi yapısı olarak değerlendirdiğimiz yapı, kent ve kentli için çok değerlidir ve kent belleğinde yerini 1939’dan beri korumaktadır. Altı adet ayak üzerine oturtulmuş olan yapının ayakları merdiven kovası ve gişe işlevli olarak tasarlanmıştır; Kültürpark’ın diğer kapıları ile kıyaslandığında, iki katlı oluşu ile diğerlerinden ayrılmaktadır. Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı hazırlanması öncesinde yapılan Arama Konferansı ve çalıştaylarda da plan hazırlık sürecinde de ilgili odalar ve Kültürpark Platformu olarak görüşlerimizi belirttiğimiz üzere kentin hafıza mekanlarına yönelik müdahalelerin katılımcı bir karar süreci doğrultusunda alınması çok önemlidir. Tüm kültürel mirasımızda olduğu gibi modern mimarlık miraslarının da yıkılmadan korunması ve restore edilmesi esastır ve çok güçlü gerekçeler olmadığı zaman rekonstrüksiyona başvurulmamalıdır” dedi.

YIKIMA HANGİ GEREKÇE İLE İZİN VERİLDİ?

Kent belleğinde böyle önemli yeri olan yapıya yönelik yaklaşım konusunda Koruma Kurulu ve Büyükşehir Belediyesi’ne taleplerini ileten Aydın, “Ada Gazinosu ve Göl Gazinosu ile başlayan parçacı restorasyonlar ve Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı’na yaslanmayan, katılımcı bir süreçle tartışılmadan yapılan müdahalenin gerekçe/yöntem ve sürecinin, Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı yapılmadan öğelerin ne şekilde korunacağı konusunda mutabakata varılmadan, Koruma Kurulu’nun yıkıma hangi gerekçe ve şartlar ile izin verdiğinin, yeniden yapım sürecinin ne zaman başlayıp ne zaman bitirileceğinin, kamuya ait olan bu alanda şimdiye kadar şeffaflığın neden göz ardı edildiğinin, yaklaşan İzmir Enternasyonel Fuarı ve benzeri kapsamlı etkinlikler için alınacak önlemlerin kamuoyu ile ivedilikle paylaşılmasını talep ediyoruz. Kamuoyuna, Koruma Kurulu’na ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne saygı ile duyururuz” ifadelerini kullandı.