Sayıştay raporunda açıklandı: Bayraklı’da ruhsatsız yapılar yıkılmadı

Sayıştay tarafından 2023 yılına raporlar yayımlandı ve İzmir Bayraklı Belediyesi’ne ilişkin dikkat çekici tespitler de bu raporlarda yer aldı. Raporda, belediye çalışanlarına yıllık izin kullandırılmadığı, ruhsatsız ya da ruhsata aykırı yapıların yıkım süreçlerinde yaşanan eksiklikler, toplu sözleşme düzenlemelerinde mevzuata aykırı düzenlemeler, hizmet binalarında izin belgesi eksiklikleri gibi pek çok önemli başlık ele alındı. Ayrıca, belediyenin toplam personel giderlerinin mevzuatta belirtilen yüzde 40 sınırını aşması da raporda öne çıkan hususlardan biri oldu. Sayıştay, önceki yıllardaki denetim raporlarında da gündeme gelen bu konuların, belediyenin mali yapısını sürdürülebilir kılmak amacıyla yasal çerçeveye uygun olarak düzeltilmesi gerektiğine vurgu yaptı.

RUHSAT VE EKLERİNE AYKIRI YIKILAN YAPILAR

Raporda İzmir Büyükşehir Belediye ekipleri tarafından ve Bayraklı Belediyesi tarafından yıkılan yapılara yer verildi. Yıkılan yapıların aktarıldığı raporda, “Yapılan incelemede, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılara ilişkin düzenlenen 3 bin 307 adet yapı tatil zaptının bulunduğu tespit edilmiştir.  2021 ve 2022 yılı Sayıştay Denetim Raporunda da aynı konuya yer verilen bu hususta; 2022 yılında 30 adet yapının malikleri tarafından, 8 adet yapının Bayraklı Belediyesi tarafından, 1 adet yapının da İzmir Büyükşehir Belediyesi ekipleri tarafından yıkıldığı; 2023 yılında ise 2 adet yapının Bayraklı Belediyesi tarafından, 55 adet yapının ise malikleri tarafından yıkıldığı anlaşılmıştır” sözlerine yer verildi.

TOPLU SÖZLEŞME DÜZENLEMELERİNDE MEVZUAT İHLALLERİ

Belediye ve sendika arasında yapılan toplu sözleşmelerde, sosyal denge tazminatı dışındaki konulara yer verilmesinin mevzuata aykırı olduğu Sayıştay raporlarında vurgulandı. Raporda, “Belediye ile Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendikası (TÜM BEL-SEN) arasında akdedilen toplu sözleşmelerde mevzuata aykırı olarak aile içi şiddet, sosyal faaliyet, ücretli izin, belediye imkânlarından yararlanma, belediye organlarına gözlemci olarak katılma gibi konularda düzenlemelerin yapıldığı tespit edilmiştir. Mevzuat hükümlerine göre, belediye başkanı ile sendika temsilcisi sadece ödenecek olan sosyal denge tazminat tutarını kanuni sınırlar kapsamında tespit etmek üzere yetkilendirilmiştir. Bunun dışında sözleşme hakkını toplu sözleşme gibi düşünmek ve sözleşme metnine yetkilendirilen hususlar dışında hükümler koymak mümkün değildir. Zira 4688 sayılı Kanun'un 32'nci maddesinde mahalli idarelerle imzalanan sözleşmenin Kanun'un uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılamayacağı da açıkça belirtilmiştir. Açıklanan nedenlerle bahse konu Sözleşmeye sosyal denge tazminat tutarının tespit edilmesi dışında hükümler konulması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir. Söz konusu hususa 2020, 2021 ve 2022 yılı Sayıştay Denetim Raporunda da yer verilmiş olup, Belediye tarafından herhangi bir işlem yapılmadığı anlaşılmıştır. Sonuç olarak, bundan sonra imzalanacak sözleşmelerin mevzuatta belirtilen usul ve esaslara uygun olarak yapılması ve sosyal denge tazminatı sözleşmelerinde, sosyal denge tazminatının tutarının belirlenmesi ve uygulanmasına ilişkin hükümler dışında herhangi bir hüküm konulmaması gerekmektedir” diye belirtildi.

RAPORDA İŞÇİLERE İZİN KULLANDIRILMADIĞI GÖRÜLDÜ

Sayıştay tarafından yayınlanan raporda “Yapılan incelemede; Bayraklı Belediyesince yıllık izinlerin kullandırılması için her ay düzenli olarak birimlere kurum içi yazışmalar marifetiyle hatırlatmaların yapıldığı görülmektedir. Buna rağmen sürekli işçi olarak görev yapan 27 işçinin 200 gün ve üzeri, 29 işçinin 150 gün ve üzeri, 83 işçinin 100 gün ve üzeri ve 452 işçinin de 30 gün ve üzeri izninin kullandırılmadığı tespit edilmiştir. Bu işçiler emekli olduklarında veya herhangi bir şekilde iş akitleri sona erdiğinde mevzuat hükümleri gereği yıllık izin hakları işçinin son ücreti dikkate alınarak izin ücreti ödeneceğinden idareler açısından öngörülemeyen giderlerin ortaya çıkmasına neden olacaktır.  2022 yılı Sayıştay Denetim Raporunda da yer verilen bu hususta; işçilerin yıllık ücretli izinlerinin, mevzuata uygunluk ve İdareye ek mali külfet getirmemesi amacıyla biriktirilmeden, zamanında ve düzenli olarak kullandırılması sağlanmalı” diye aktarıldı.

HİZMET BİNALARINDA İZİN EKSİKLİĞİ

Raporun devamında ise şu sözlere yer verildi: “Belediyeye ait iki adet hizmet binasının Yapı Kullanma İzin Belgesinin olmadığı tespit edilmiştir. Yapılan incelemede, Belediyeye ait Onur Mahallesinde bulunan hizmet tesisi ile Doğançay Mahallesinde bulunan şantiye hizmet binasının Yapı Kullanma İzin Belgesinin olmadığı görülmüştür. 2021 ve 2022 yılı Sayıştay Denetim Raporunda da aynı konuya yer verilmiş olup, Belediye tarafından herhangi bir işlem yapılmadığı anlaşılmıştır.  Belediyenin şirket personeli de dahil yıllık toplam personel giderlerinin 588.731.502,18 TL olduğu, bu tutarın gerçekleşen en son yıl bütçe gelirleri toplamının yeniden değerleme oranında artırılması sonucu bulunan 1.041.175.924,71 TL’nin yüzde 40’ına tekabül eden 416.470.369,88 TL'nin üzerinde gerçekleştiği görülmüştür.2020, 2021 ve 2022 yılı Sayıştay Denetim Raporunda da yer verilen bu hususta, Belediyenin toplam personel giderlerinin anılan mevzuat hükümleri uyarınca belirlenen yüzde 40 sınırına indirilmesi gerekmektedir.”