Bakan Fidan’dan HTŞ açıklaması: “Yıllardır bizimle iş birliği içinde”

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Fransa merkezli yayın kuruluşu France 24 kanalına Suriye’deki gelişmelerle ilgili açıklamalarda bulundu.

Fidan, üst düzey ABD heyetinin Şam'daki yeni yönetimle bir araya gelmesiyle ilgili "Bence çok önemli. Amerikalı yetkililerden önce bazı Avrupa ülkelerinin ve uluslararası kuruluşların temsilcileri de Şam'ı ziyaret ettiler. Şam’daki yeni yönetimle temas kurulmakta olduğunu görüyoruz. Bu, önemli bir gelişme” değerlendirmesini yaptı.

Şam’ı ziyaret edip etmeyeceği ve HTŞ ile görüşüp görüşmeyeceğine ilişkin de konuşan Fidan, "Şam’daki yeni yönetimle bir araya gelmeyi planlıyorum” dedi.

“BM LİSTESİYLE ALAKALI BİR KONU”

Fidan, Heyet Tahrir Şam'ın (HTŞ) Türkiye'nin terör listesinden neden çıkarılmadığına ilişkin soruya verdiği yanıtında "Bizim onları listeye almamız, BM listesiyle alakalı bir konu. BM Güvenlik Konseyi kararlarına tabii ki uyuyoruz ama şimdi hukuki boyut ile fiili boyutun birbiriyle çeliştiği farklı bir durum var” ifadelerini kullandı.

HTŞ'nin son 10 yılda fiiliyatta herhangi bir terör faaliyeti içinde olduğunu görmediklerini belirten Fidan, "Bu, sadece bizim değil Batılı istihbarat örgütlerinin de tespit ettiği bir husus." değerlendirmesini yaptı.

“HTŞ, YILLARDIR BİZİMLE İŞ BİRLİĞİ İÇİNDE OLDU”

Fidan, "Dışişleri Bakanı olmadan önce istihbarat şefiydiniz. Ahmed eş Şara olarak bilinen HTŞ lideriyle temasınız olduğunu varsayıyorum. DEAŞ ya da El Kaide gibi terörist gruplarla mücadelede faydalı oldular mı? Artık terörist olmadıklarını ve terörist gruplara karşı iş birliği yaptıklarını göstermek için mi sizinle ve Batılı yetkililerle iş birliği yaptılar?" sorusuna yanıt verirken, HTŞ'nin özellikle DEAŞ ile mücadelede istihbarat paylaşımı konusunda iyi işbirliklerinin olduğunu ve kendilerine çok yardımcı olduklarını belirtti.

Meselenin hassasiyeti nedeniyle o dönemde bunu kamuoyuna açıklamadıklarını anlatan Fidan, "DEAŞ ve El-Kaide ile bağlantılı örgütler hakkında istihbarat toplama konusunda HTŞ, yıllardır bizimle iş birliği içinde oldu." dedi.

Fidan, öte yandan HTŞ'nin DEAŞ'ın eski elebaşı Ebubekir el-Bağdadi gibi hedefler konusunda da iş birliği yapıp yapmadığı sorusuna bu tür hedefler konusunda da HTŞ'nin Türkiye ile iş birliği içinde olduğu yanıtını verdi.

SURİYELİLER GERİ DÖNECEK Mİ?

Fidan, Türkiye'deki Suriyelilerin ülkelerine geri dönüp dönmeyecekleriyle ilgili, "Türkiye'deki ve diğer ülkelerdeki Suriyelilerin gönüllü olarak, ülkelerine güvenli bir şekilde geri dönebilecekleri bir ortam hazırlamaya çalışıyoruz. Kendilerini orada güvende hissedebilecekleri bir zemin oluşturmak için çok çalışıyoruz ama bu zorla yaptırılacak bir şey değildir. Onları geri dönmeye elbette zorlayamayız. Ama önümüzdeki dönemde Suriye'ye geri dönüşlerde elbette büyük bir artış yaşanabilir. Böyle düşünüyoruz” açıklamasını yaptı.

ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın Suriye'deki iktidar değişikliğinde Türkiye'nin rolüne ilişkin iddialarına yönelik soruya Fidan, "Seçilmiş Başkan Trump’ın onu söylerken menfi bir niteleme kullanma niyetinin olmadığını düşünüyorum. Yaşananları övme amacıyla öyle dediğini sanıyorum ama Suriye’de yaşanan hadise, Türkiye’nin 'ele geçirmesi' olarak nitelenemez. Bir ele geçirme söz konusu ise bu, Suriye halkının yönetimi ele geçirmesidir." yanıtını verdi.

“MUTABAKAT DİYE NİTELEMEM”

Fidan, "Pek çok insanın inanmakta güçlük çektiği şey, birkaç yıl önce (Suriye'de devrik lider Beşşar) Esed'i desteklemek için büyük yatırımlar yapan İran ve Rusya'nın birdenbire tek bir kurşun bile atmadan çekilmeleri. Bir mutabakat vardı, değil mi?" sorusu üzerine, "Ben bunu mutabakat diye nitelemem." ifadesini kullandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yıllardır iktidarda olmanın da katkısıyla, "taktiksel yöneticiden iyi bir stratejik düşünüre dönüştüğünü" görebileceklerini kaydeden Fidan, şöyle konuştu:

"Neyin önemli olduğunu, neyin daha az önemli olduğunu, neye yatırım yapılabileceğini, bir şeyin sürdürebilir olup olmadığını çok iyi biliyor. Dolayısıyla Suriye konusunda nihai hesabı yaptığını, daha fazla devam etmemeye karar verdiğini düşünüyorum."

“NETİCEDE ESAD, ŞU AN MOSKOVA’DA”

Fidan, bunun Putin'in "Esed'i terk etmesi" olarak algılanıp algılanamayacağı sorusuna, "'Terk etti' denilebilir mi bilemiyorum. Pek öyle görünmüyor. Neticede Esad, şu anda Moskova'da” diye yanıt verdi.

İran'ın Esed rejimine desteğini neden kestiği yönündeki soru üzerine Fidan, "Bence İran da bütün seçenekleri yeniden hesapladı ve çok gerçekçi bir yaklaşım sergiledi." görüşünü paylaştı.

Bakan Fidan, Rus üslerinin Suriye'de kalmasından yana olup olmadıklarına ilişkin soruya yanıt verirken şu ifadeleri kullandı:

"Bu, Suriye halkının bileceği bir iş. Suriye halkına bağlı bir konu. Bir anlaşmaya varırlarsa bu, onların kararıdır yani göreceğiz ama şu an gördüğümüz kadarıyla Ruslar, birliklerini yeniden konuşlandırma sürecindeler. Bu sürecin sonunda bunların ne kadarı Suriye'deki üslerde kalmaya devam eder, bilemiyoruz."

"BAHANE OLARAK KULLANILIYOR”

"ABD'nin Suriye'deki varlığının bilinenden iki kat fazla olduğunu biliyor muydunuz?" sorusu üzerine Fidan, sayılarının son haftalarda arttığını fark ettiklerini dile getirdi.

ABD'nin Suriye'deki askeri varlığını "DEAŞ'la mücadele" bahanesiyle artırdığına dikkat çeken Fidan, "'DEAŞ’la mücadele' ifadesi, hep bir bahane olarak kullanılıyor. Bazı şeyleri doğru tanımlamak lazım. 'DEAŞ’la mücadele' dedikleri hadise, aslında tek bir işten ibaret: O da, DEAŞ mahkumlarını hapishanede tutmak. Hepsi bu. Ne yazık ki Amerikalı dostlarımız ve bazı Avrupalı dostlarımız, teröristleri hapiste tutmak için başka bir terör örgütünü kullanıyor” diye konuştu.

Bunun doğru bir karar olmadığını vurgulayan Fidan, DEAŞ mahkumlarının bulundukları yerde nasıl tutulacağı, PKK/YPG'nin tasfiyesi, Kürtlerin, Arapların ve Türkmenlerin temel hak ve güvenliklerinin nasıl sağlanacağı gibi konularda ABD ile anlayış birliğine varmaları gerektiğini söyledi.

“BU İŞİ ONLAR HALLETMELİ”

Fidan, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeydoğusunda PKK/YPG'ye yönelik askeri harekat yapıp yapmayacağı sorusu üzerine şöyle konuştu:

"YPG, Türkiye'den, Irak'tan, Suriye'den, bir kısmı da Avrupa'dan gelmiş kişilerden suni olarak ortaya çıkarılmış organize bir terör örgütüdür. Bu suni terör örgütünün derhal dağıtılması gerektiğini düşünüyorum. Şu anda Suriye'de yeni bir yönetim var. Bence bu işi onlar halletmeli. Suriye'nin toprak bütünlüğü ve egemenliği bunu zorunlu kılıyor. Bunun yapılması gerekiyor."

Fidan, bu meselenin Suriye'deki yeni yönetim tarafından ele alınmasının "tercih edecekleri yollardan biri" olduğunu belirterek, "Tercih edilen yol bu ama bu olmaz ise o vakit biz elbette kendi ulusal güvenliğimizi korumak zorundayız." dedi.

“NE GEREKİYORSA YAPILIR”

"Yani askeri müdahale ihtimal dahilinde mi?" sorusu üzerine Fidan, "Ne gerekiyorsa yapılır." cevabını verdi.

PKK/YPG'nin Şam ile müzakere ederek çözüm bulmaları gerektiğini kaydeden Fidan, "Zira artık Şam’da yeni bir yönetim var. YPG/PKK'nın arkasında artık Rusya, İran ve Esed rejimi yok” dedi.

Rusya, İran ve Esed'in, YPG'ye üzerine oturacağı bir zemin sunduğunu, ABD ve bazı Avrupa ülkelerinin de o zemindeki YPG'ye destek çıktığını söyleyen Fidan, "Ama şimdi o zemin ortadan kalktı. Şam'da artık yeni bir gerçeklik var. Şam'daki yeni yönetim, umarım bu meseleleri ele alacaktır. Öte yandan YPG/PKK bizim ne istediğimizi gayet iyi biliyor. Biz, ülkemize yönelik herhangi bir tehdit görmek istemiyoruz. Mevcut tehditleri de potansiyel tehditleri de istemiyoruz." diye konuştu.

"YAKINDA HEP BERABER GÖRECEĞİZ”

Gazze'de yakın vadede bir ateşkes ihtimalinin gerçekçi olup olmadığıyla ilgili konuşan Fidan, şunları kaydetti:

"Bugünlerde konuştuğum tüm ilgili aktörler daha iyimser, biz de daha iyimseriz ancak bu bir temenniye mi yoksa bir gerçekliğe mi dayanıyor, tam emin değilim. Şimdi İsrail'in ve Hamas'ın, her iki tarafın çözüme yakınlaşmakta oldukları bir dereceye kadar doğru ancak buna ne kadar yakınlar? Aradaki uçurumu gerçekten kapatabilecek denli yakınlar mı? Ateşkesi bu kez sağlayabilecekler mi? Yakında hep beraber göreceğiz."

“İRANLILAR BÜYÜK ÇATIŞMA OLSUN İSTEMİYORLAR”

Hamas'ın da buna yakınlaşıp yakınlaşmadığı sorusu üzerine Fidan, Hamas'ın da buna yakınlaştığını söyledi.

"İsrail ile İran arasında bir savaş çıkmasından endişe duyuyor musunuz?" sorusuna Bakan Fidan, "Çok." cevabını verdi.

Bunun nedeninin sorulması üzerine Fidan, her ne sebeple olursa olsun, böyle bir şeyin olabileceğini, böyle bir ihtimalin bulunduğunu dile getirdi.

Fidan, "Bildiğim tek şey, İranlıların böyle bir savaş istemediği. Büyük çatışma olsun istemiyorlar. Biliyorsunuz, İranlı dostlarımızla görüşüyoruz. O görüşmelerde onlardan doğrudan aldığım bilgiler bu yönde." diye konuştu.