Bu tutulmayı kaçırmayın!

ANIL YIKGEÇ

Yarın yılın en güzel gök olaylarından biri olan güneş tutulmasına şahit olacağız. Hava koşulları uygun olduğu takdirde, ülkemizin her yerinden bu tutulma izlenebilecek. İzmir’de ise Tarihi Havagazı Fabrikası’nda halka açık teleskoplarla gözlem, sunum ve sergi düzenlenecek. Tutulma sırasında Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü’nden Prof.Dr. Serdar Evren ‘Güneş tutulmaları, Nedenleri ve Etkileri’ konulu bir söyleşi yapacak. Yarın saat 10.00-13.00 arası yapılacak gözlem etkinliğinde, güneş filtreli teleskoplarla gözlem, söyleşiler, bilgi posterleri ve basit deneylerle tutulmayı Prof.Dr. Serdar Evren, sizlere canlı olarak aktaracak.

ÇIPLAK GÖZLE İZLEMEYİNİZ

İzmir için tutulma 10.48’de başlayacak ve 12.55'de bitecek. Tutulma ortası, yani Güneş'in en fazla kapanacağı an 11.51. Güneş'in yaklaşık yüzde 40'ı kapanacak, yani parçalı güneş tutulması gerçekleşecek. Onun için bir gözlem etkinliğine dahil olup güneş filtreleri takılmış teleskoplarla gözlem yapmayı tercih ediniz. Aksi takdirde tutulmayı fark edemezsiniz. Unutmamak gerekir ki temel kural, gözümüzü korumaktır. Bu nedenle gerek çıplak gözle, gerekse bir optik araçla gözlem yaparken mutlaka güneş filtresi kullanmalıyız. Tutulma Norveç'in açıklarındaki adalarda ise Tam Tutulma olarak gözlenecek. Avrupa'nın güneyine doğru indikçe tutulma, parçalı tutulmaya dönüşecek. Bu yüzden ülkemizden de ancak yüzde 40'ı kapanacak şekilde gözlenebilecek. Astrofotoğrafçı Tutulma Avcısı Kubilay Akdemir ise ‘Tutulmalar ve Kültür Üzerindeki Yansımaları’ konulu bir konuşma yapacak ve sergi düzenleyecek.

GÜNEŞ TUTULMASI NEDİR?

Güneş tutulması, Ay'ın yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş arasına girmesi ve dolayısıyla Ay'ın Güneş'i kısmen ya da tümüyle örtmesi sonucunda gözlemlenen doğa olayıdır. Tutulmanın olması için Ay'ın yeniay evresinde olması ve Dünya'ya göre Güneş ile kavuşum halinde olması, yani yörünge düzleminin Dünya'nın Güneş çevresindeki yörünge düzlemi ile çakışması gerekir. Bir yıl içinde Ay, Dünya çevresinde yaklaşık 12 kez dönmesine karşın, Ay'ın yörünge düzlemi ile Dünya'nın yörünge düzlemi arasında 5 derece kadar bir açı olması sonucu, Ay her defasında Güneş'in tam önünden geçmez ve dolayısıyla bu çakışma seyrek olarak oluşur. Bu yüzden, yılda iki ile beş arasında güneş tutulması gözlemlenir. Bunlardan en çok ikisi tam tutulma olabilir. Güneş tutulması Dünya üzerinde dar bir koridor izler. Bu yüzden herhangi bir bölge için güneş tutulması çok ender bir olaydır.