Muhtar Annenin Muhtar Oğlu

HAMZA GÜL - Türkiye’de sadece İzmir’de olan iki mahallenin muhtarlıklarının anne ve oğul tarafından yapıldığı ortaya çıktı. Muhtarlıklarda babadan oğula, veya anneden kızına geçmesinin çok örneğinin bulunmasına rağmen İzmir’de Konak İlçesi’nin Uğur ve Sümer Mahallelerinin muhtarlıklarını Anne Ayşe Taylan ile oğlu Devrim Zıypan yapıyor.  Sümer Mahallesi Muhtarı Ayşe Baykal, üstlendiği ve başarı ile sürdürdüğü görevler bakımından başında aynı anda birkaç şapkayı hakkını vererek taşıyan ender bir kişi. Muhtar Ayşe Taylan, işine kendisini o kadar kaptırmış ki, işine karşı bu kadar bağlılığını ‘AŞK’tan başka bir kelime ile tanımlamak imkansız. Kendisinden önce Sümer Mahallesi’ne 35 yıllık muhtarlık yapan Yılmaz Benli’den görevi 1999’da devralan Ayşe Taylan, o günden bu yana üstlendiği işi aksatmadan sürdürmenin yanı sıra üstlendiği farklı görevleri de aynı anda başarı ile devam ettiriyor. Muhtar Ayşe Taylan, mahallesinde yaptığı işlerin çok daha fazlasını Türkiye çapında üstlendiği diğer görevlerinde sürdürdüğünü belirterek, “İzmir Büyükşehir Muhtarlar Dernek Başkanlığı,  Ege Muhtarlar Federasyonu Başkanlığı, Türkiye Muhtarlar Konfederasyonu Genel Muhasipliğini de yapıyorum. Konfederasyon olarak muhtarlık müessesinin öneminin daha iyi kavranması ve bilinmesi için hem muhtarlarımızla sık sık toplantılar yapıyor, hemde devletin kurumları ile karşılıklı bilgi alışverişinde bulunuyoruz. Bu anlamda sadece yurt içi değil bu anlamda yurt dışından gelen davetlerle Türkiye’deki muhtarlık üzerine bilgilerimizi Avrupalı yerel yöneticilerle de paylaşıyoruz” dedi.

ANNESİNİ ÖRNEK ALIYOR

Uğur Mahallesi muhtarı Devrim Zıypan, doğup büyüdüğü mahalleye muhtar olarak hizmet etmenin kendisi için onurlu bir görev olduğuna dikkat çekiyor. Devrim Zıypan, annesinin ilk dönem muhtarlığında kendisine yardım ettiğini belirterek, “Annemden gördüğüm yöneticilik elbette beni etkiledi, insana dokunmak ve çevrenizdeki insanların sorunlarını çözmek için muhtarlığın önemli bir konum olduğuna karar verdim ve doğduğum mahallemde 3’üncü dönem muhtarlık görevimi yapıyorum. Mahallemin nüfusu son yıllarda evlerin tamamının işyeri dönmesi ile azaldı ama yinede mahalle olarak göründüğü için buradaki resmi yazışmalar olsun, mahkeme ve vergi daireleri ile PTT memurlarının hiç eksik olmadığı bir kurum olan muhtarlık müessesesi hak ettiği konuma getirilmelidir. Bu konuda annemin de yöneticisi Türkiye Muhtarlar Konfederasyonu’nun kuruluşundan bu yana yaptığı hizmetler takdire şayandır. Bu anlamda önümüzdeki yıllarda gerek muhtarlar gerekse de muhtarlık müessesesi daha iyi şartlara kavuşacaktır” şeklinde konuştu.

MUHTAR DEYİP GEÇMEYİN

Türkiye'de 34 bin 495 köy, 15 bin 198 mahalle olmak üzere tam 53 bin 405 muhtarlık bulunuyor. Muhtarlık, aslında Osmanlı döneminde başlayan köklü bir yönetim sistemi. Mahalle sisteminin daha eskilere dayandığı Osmanlı Devleti'nde muhtarlıklar ilk olarak İstanbul'da 1829'dan itibaren kurulmaya başlanıyor. 1833'ten itibaren de Anadolu'daki mahalle ve köylerde muhtarlık sistemine geçiliyor. Belediyelerin 1854 yılından itibaren kurulmaya başlandığını gözönüne aldığımızda, bugün pek değer verilmeyen muhtarlığın belediyelerden daha uzun bir geçmişe sahip olduğunu görüyoruz. 1933 yılında yani Cumhuriyet dönemine gelindiğinde belediyeler kanunla yeniden yapılandırılınca mahalle muhtarlığına ihtiyaç yok denilerek muhtarlıklar kaldırılıyor. Ancak, mahallelerde oturmuş olan muhtarlık sisteminin yeri doldurulmayınca 1944 yılında yeniden muhtarlıklar kuruluyor.