GÖNÜLLÜ KAHRAMANLAR

NİLGÜN TAZE

Alper Özkarakaş bize kendinizden ve AKUT’a katılma sürecinizden bahseder misiniz?

1996 ylıında doğa sporları ile ilgilenmeye başladıktan sonra Akdeniz bölgesinde birçok arama kurtarma çalışmalarına katıldım. 1998 yılında sekiz arkadaşım ile birlikte AKUT Arama Kurtarma Derneği Antalya Birimi’nin kurulumunda görev aldım. Bu tarih itibariyle AKUT bünyesinde doğal koşullarda arama kurtarma, ip sistemleri kullanarak kurtarma, deprem, sel, çığ gibi doğal afetlerde arama kurtarma ve uzun duvar, düz yüzeylerde kurtarma eğitimleri aldım. 1996 yılından itibaren tüm Türkiye genelinde mesleğim, ilgi alanım ve eğitimlerim doğrultusunda Dağ Arama Kurtarma operasyonlarında yetkin olarak görev almama ilaveten hepimizin şahit olup acı kayıplar verdiği Gölcük ve Düzce Depremlerinde bir AKUT gönüllüsü olarak enkaz altındaki kazazedelere ulaşmak için ekip arkadaşlarımla birlikte canla başla çalıştığımızın altını çizmek isterim.

Kaç yıldır İzmir'de görevlisiniz ve AKUT'u nasıl tanımlıyorsunuz?

AKUT’ta uzun yıllar once başlayan gönüllülüğüm AKUT İzmir ekibinde 2013 yılı eylül ayıdan itibarıyla ekip lideri sıfatıyla devam etmekte. Bununla birlikte Türkiye genelinde tüm birimlerin katıldığı ortak eğitimlerimizde eğitmen olarak gönüllülüğümü sürdürmekteyim.

AKUT Arama Kurtarma Ekibi 35 bölgede oluşturduğu ekipler ve yaklaşık bin 500 gönüllüsü ile operasyonel gücünü ivedilikle harekete geçirecek uluslararası standartlarda deneyimi ve birikimiyle ülkemizin ilk ve en önde gelen Arama Kurtarma grubudur. Hep ifade ettiğimiz gibi amotör bir çalışma ve profesyonel bir yaklaşım ile tamamen gönüllülerden oluşan bu grup, başı dertte olan kişilere en kısa sürede ulaşmak, yardım için gereken uygun koşulları yaratmak, doğru arama ve kurtarma çalışması yaparak, kazazedelerin emniyetli ortam koşullarına nakillerini sağlamak, bu tür olaylarda can kaybını en aza indirmek ve arama kurtarma konularında toplumu bilgilendirmek amaçlarını madden ve manen hiç bir karşılık beklemeden yerine getirir.

Tamamen gönüllülük.. Katılım şartı hiç mi yok?

Yasal olarak dernek üyeliğinde herhangi bir engeli olmaması derneğimize gönüllü olabilmek için yeter koşul. Bununla beraber AKUT un değerlerini ve misyonunu iyi analiz edip, aksi şekilde hareket etmeyecek insanlar aramızda olmalı, aksi de pek mümkün olmuyor zaten. Ortak hedefleri paylaşmadıklarımız zamanla elimine oluyor.

Katılan adaylar ne tür eğitim çalışmalarına tabi tutuluyorlar? Uygulamalı dersler veriliyor mu?

Katılan gönüllülerimiz temel üç eğitimimizi aldıktan sonra sistemimize dahil olabiliyorlar.

Bunlardan ilki oryantasyon, ikinci olarak temel lojistik eğitimi ve son olarak da temel ilk yardımı eğitimi. Ardından branş eğitimleri başlıyor. Gönüllümüz hangi alanda efektif olacağına bizlerin rehberliğinde karar verdikten sonra o alanda eğitimlerini almaya devam ediyor. Deprem, ilk yardım, sel, yangın, dağ arama kurtarma, teknik arama kurtarma gibi.

Ayrıca yıl içerisinde tüm AKUTekiplerinden katılımcıların bulunduğu genel eğitimlerimiz de oluyor. Bu tarz ortak eğitimler için içeriğine uygun eğitim lokasyonları belirlenip AKUT için genel standartlar korunmaya çalışılıyor.

Eğitimler ne kadar zaman alıyor?

Bu oldukca uzun bir süreç. Arkadaşlarımız temel düzeyde eğitimlerini bir yılda tamamlamış oluyorlar diyebiliriz. Yalnız gelişen teknolojinin ve standartların arama kurtarma çalışmalarına da etkisi büyük. Bu nedenle her yıl eğitimlerimizi revise eder, ulusal standartları takip ederiz. Bu da kişinin eğitim sürecinin hiç bitmeyeceğinin bir göstergesi.

Çalışan insanlar için ayrı bir programınız var mı, yoksa katılım için tüm vaktin size mi ayrılması gerekiyor?

Hepimiz çalışıyoruz, hepimizin birer mesleği var. Bu sebeple ortak zamanlarımızı bulup ona  göre bir araya geliyoruz. İki haftada bir düzenlediğimiz zaman zaman teorik eğitimlerde verdiğimiz hafta içi bir akşam genel toplantılar düzenliyoruz. Ayda bir veya iki haftasonlarında da uygulama eğitimlerimiz oluyor. Bunun dışında  ekiplerin ortak eğitimlerinde misafir ekip isek şehir dışı ev sahibi ekip isek şehir içi olması muhtemel 3- 4 gün süreli eğitimlere gidiyoruz. Bu zaman planlamasını üyelerimiz ile paylaşıyoruz. Temel olan 3 eğitimini alan gönüllülerimiz uygun oldukları ve kendilerini geliştirmek istedikleri alanlarla ilgili eğitimlere geliyorlar.

Bir felaket anında koordinasyon çalışmalarınızı nasıl yürütüyorsunuz? Buluşma olay mahallinde mi gerçekleşiyor yoksa önce buluşup neler yapılabileceği mi planlanıyor?

İlk haber alımı gerçekleştikten sonra operasyonel ekipteki arkadaşlarımıza hazır olmaları ile ilgili bilgi mesajı gönderilir. Bu esnada operasyon ekip liderlerimiz ile durum değerlendirilmesi yapılır. Operasyon kararı alındıktan sonra ilk bilgi mesajına olumlu yanıt veren arkadaşlara dönüş yapılarak buluşma noktasına gelmeleri istenir. Operasyonda kullanılacak malzemeler aracımızda hazırda mevcutsa direk yola çıkılır değil ise lojistik depomuza gidilip uygun ekipmanlar alındıktan sonra operasyon alanına gidilir.

Kurumsal eğitimler veriyor musunuz?

Evet.. Kurumlara genellikle afetlere giriş ve afet hazırlık organizasyonu, yangın güvenliği ve yangına müdahale eğitimi, ileri yangın eğitimi, acil durum yöneticisi eğitimi, afet organizasyonu, enkaza yaklaşma ve enkaza ilk müdahale, teknik kurtarma malzemeleri ve acil durum lojistiği eğitimi, dar alana giriş eğitimi, yüksekte çalışma ve ip teknikleri eğitimi, acil durum müdahale ve yönetimi tatbikati gibi başlıklar altında eğitim veriyoruz. Ayrıca bölgemizdeki okullarda afet bilinçlendirme seminerleri de veriyoruz.

AKUT’taki yapının başka vakıf ve derneklerden farkı var mı, varsa avantaj ve dezavantajları nelerdir?

Diğer tüm dernek, vakıflar ile aynı statüdeyiz ve aynı haklara sahibiz. Tabiki her yapının kendine ait tüzüğü, disiplin yönetmeliği vs. birbirinden farklıdır. Burda bizim için esas olan değişmeyen ve hiç değişmeyecek etik değerlerimizle gelişen bir vizyona sahip olmamız. AKUTsadece arama kurtarma yapan operasyonel bir ekip değildir. Kendi çatısı altında bir vakfı, enstitüsü, iktisadi işletmesi olan büyük bir dernektir.

AKUT’un teknik donanımı uluslararası standartlara göre mi, standartı nedir?

Tüm çalışmalarımızı ulusal ve uluslararası standartlara uygun gerçekleştiriyoruz. Örneğin Birleşmiş Milletler bünyesinde oluşturulan uluslararası Insaragyapılanmasının bir parçasıyız. Lojistik depo düzenimizden başlayıp operasyon sonlanana kadar operasyonun her bir aşamasında bu yapılanmanın belirlemiş olduğu standartları uyguluyoruz.

Okullarda çocuklara eğitim verme gibi çalışmalar yapıyor musunuz?

Evet.. Yaşama hazır bireyler yetiştirmek üzere verdiğimiz çocuk eğitimleri bizim için en öncelikli alan. Yaş gruplarına göre farklılık gösteren uygun formasyonlarda eğitim sunumlarımız var. Burda hep şunu düşünürüz, biz bir çocuğa bilgi veririz, eve gittiğinde ise o birden fazla kişiye yayılır. Bu sebeptendirki doğru bilgi, efektif eğitim, bilinçlenme ve bilinçlendirme için çok önemli. 2014 te çeşitli yaş gruplarında 5 binden fazla kişiye seminerler verdik. 2015 yılı Ocak ayı içinde ise bin 500’den fazla kişiye ulaştık.

İzmir’deki kurumlarla ortak projeler geliştirildi mi hiç? Size destek oluyorlar mı?

Birçok ortak çalışma yapıyoruz ve yapmaya çalışıyoruz. Proje aşamasında birçok çalşmamız var. Umarız 2015’te bunların çoğunu gerçekleştireceğiz. Destek konusuna gelince pek destek olunduğu söylenemez. Yardımcı olmak isteyen kişi sayısı fazla ama uygulamaya gelince pek öyle olmuyor. Birçok sorunumuz, malzeme eksiğimiz var ancak ilgili kişiler pek verilen sözleri yerine getirmede istekli değiller.

Şuan İzmir'de bünyenizde görev alan kaç gönüllü ve ücretli çalışanınız var? Bayanlardan da ilgilenen oluyor mu?

Öncelikli olarak şu bilgiyi vermek istiyorum ücretli bir çalışanımız yok. Tamamı ile gönüllü bir oluşumuz. Hepimiz ailemizden, işimizden, boş vaktimizden ödün vererek bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Şuan AKUT İzmir ekibi olarak 40 civarı aktif üyemiz var. Toplamda da 100-120 civarı diyebiliriz. Bayan üye sayımız da oldukça fazla. AKUT çatısı altında dil, din, ırk, cinsiyet ayrımı yapılmaz. Fiziksel performans için değerlendirecek olursak da herkesin yapabileceği bir branş, kısım, birim var, bir kısıtlama koymuyoruz. 

AKUT'un gelir kaynakları nelerdir örneğin devletten destek alıyor musunuz?

Temel gelir kaynaklarımız bağışlar, sponsorluklar ve kurumlardan seminerler ve eğitimler karşılığında aldığımız destekler ve tabiki bunlar yeterli değil. 1999 yılından bu yana bakanlar kurulu kararı ile ‘kamu yararına çalışır dernek’ statüsünde bulunan derneğimiz bakanlar kurulu kararı ile izin almadan yardım toplayabilen kuruluşlar arasında yer almıştır. Halkımıza daha yakından hizmet edebilmek amacı ile 35 bölgede oluşumunu tamamlamış olan her bir ekibimiz bulunduğu bölge koşullarına göre arama kurtarma ve sosyal sorumluluk görevlerini en iyi şekilde yerine getirmektedirler. 2006 yılında İzmir ilinde kurulan AKUT İzmir temsilciğimiz oluşumunun tamamlandığı günden itibaren yurtiçi ve yurtdışında çeşitli operasyonlara katılmış ve bu operasyonlarda birçok vatandaşımızın hayatının kurtarılmasında aktif rol almıştır. Manevi desteği halkımız bize sağlıyor. Onların desteği ile bugüne kadar kendimizi çok geliştirdik ve toplamda 2 binden fazla can kurtardık. Ancak şuanda 2006 yılında İzmirde açılan bir ekip olmamıza rağmen İzmir içerisinde toplantılarımızı yapabileceğimiz, birimlerimizin çalışmalarını yapabilecekleri bir alana, ofise, irtibat bürosuna sahip değiliz.

Bu konuda çok ciddi yardıma ihtiyacımız var. İzmir’in bizlere sahip çıkması lazım.

Ayrıca gelişen operasyonel ekipmanlara daha rahat ulaşabilmek adına maddi desteğe ihtiyacımız var. Daha bilinçli, farkında ve afetlere hazır bir toplum için İzmirimizle elele verelim istiyoruz. Genel bilgi ve sorularınıza yanıt almak için; http://www.akut.org.tr/

https://www.facebook.com/AKUTizmir adreslerinden de bizlere ulaşabilirsiniz.