Tarihi binalar yok oluyor

DAVUT İPEK - Turgutreis Mahallesi’ne bağlı olan Mithatpaşa Caddesi’ndeki sit binalarının son dönemlerdeki içler acısı durumu, tarihi Karataş semtinin görüntüsünü olumsuz yönde etkiliyor. Çoğu yaşlı ve bakımsız bir halde olan bu binalar, artık çöp ve moloz yığınlarına ev sahipliği yapıyor. Henüz dönüşümü yapılamayan binalar, bugün koruma tellerinin arkasında kaderine terk edilmiş bir halde. Semtin tarihi bir öneme sahip olduğunu bilen vatandaşlar, bu tür yapıların pano ve benzeri objelerle sanatsal bir görüntü sağlanarak korunmasının daha iyi olabileceğini düşünüyor. Turgutreis Mahallesi Muhtarı Celal Artan konuyla ilgili şunları söyledi: “Karataş semtinde, özellikle de Mithatpaşa Caddesi’nde çok sayıda sit binası var. Çelik korumalarla korunmaya çalışılıyor. Fakat birçoğu zaman içinde yıkılmaya başlıyor. Henüz yıkılmamış olanlarsa harap bir halde bulunuyor. Turizm potansiyeli yüksek olan semtimizin, bu şekilde harabe binalarla çevrili olması hem bizi hem de bölgede yaşayan vatandaşlarımızı üzmekte.”

“BİNALAR KURTARILMALI”

Semtte çok sayıda eski binanın olduğunu ve birçoğunun koruma telleri arkasında kaderine ter edildiğini belirten Muhtar Artan, “Karataş semti eski Musevi vatandaşlarımızın çoğunlukta olduğu bir semtti. Burada genel olarak aile evleri var. Müstakil şekilde bulunan bu evler özellikle denize bakmayan taraflarda cumbalı şekilde inşa edilmiştir. Bunların bir bölümü Anıtlar Kurumu’nun sit binası olarak ilan etmeden önce yıkılıp yenisinin yapılmasıyla oluşan binalar. Daha sonra Anıtlar Kurumu’nun sit binası olarak bazı binaların tarihi değere sahip olduğunu belirlemesinden sonra, orijinal haliyle restore edilerek kullanılmaya çalışılan binalar var aralarında. Bunların uzun sürelerde projelendirilmesi ve maliyetinin de yüksek olması nedeniyle mal sahipleri bu binaların restore edilmesine pek sıcak bakmıyorlar. Bunun sonucunda bu binalar kullanılmayarak harabe bir hale gelmiş durumda. Bu binaların aralarında yıkılanlar var, yanıp kül olanlar var, çöplük gibi kaderine terk edilmiş olanlar var. Bu binaların bir an önce restore edilmesi, koruma altına alınması ve semtimize kültür mirası olarak kazandırılması gerekiyor diye düşünüyorum. Bu sağlanmadığı takdirde, bu tür binaların sayısı artmaya devam edecek ve bu kötü görüntü Karataş semtinin diğer eski binalarına da sıçrayacak” dedi.

“SAĞLIĞI TEHDİT EDİYOR”

Semtte bulunan bazı binalardan kopup düşen parçaların vatandaşları rahatsız ettiğini söyleyen Artan şunları da kaydetti: “Yurt dışından gelen turistler ve misafirler tarafından tuhaf karşılanan bu görüntünün artık son bulması gerekiyor. Üstelik sağlık açısından da büyük bir tehlike arz ediyor bu binalar. Burada yirmi otuz yıllık bir binadan bile mermer parçası kopup bir vatandaşımızın kafasına düştü ve felç kalmasına sebep oldu. Henüz otuz yıllık olan ve sağlam görünen bu binalar bile bu şekilde bir tehlike arz ediyorsa, burada sit binası ilan edilen ve çok eski tarihlerde yapılmış olan binaların ne kadar büyük bir tehlike meydana getirebileceğini düşünmek gerek. Gerek belediye yetkililerine gerekse partilerin il yöneticileriyle buluştuğumuz toplantılarda bu konuyla ilgili sorunları dile getiriyoruz. Emniyet yetkilileriyle zaman zaman yapılan toplantılarda, yetkililer dahi bu binaların hırsızlara sığınak olabildiğini söylediler. Yani sağlık açısından değil, hırsızların kolayca saklanabileceği mekanlar olması nedeniyle asayiş açısından da tehlikeli bir durum bu. Bu binalarda zaman zaman hayvanlar ölüyor ve leşleri buralarda kötü kokular yayıyor ve hastalıklara da davetiye çıkarıyor.”

“TURİZME KAZANDIRILSIN”

Semtin çok önemli bir tarihi değere sahip olduğunu da söyleyen Celal Artan, sözlerine şu şekilde son verdi: “Bu çevrenin bir an önce turizme kazandırılması gerekiyor. Bu binalar orjinallerine uygun yaptırılırsa, restore edilirse, turizm açısından da son derece dikkat çekici bir cazibe merkezi haline getirilebilir. Karataş’ın özellikle Asansör bölgesinin turizm açısından dikkat çekici mekanlarla donatılması ve eski binaların metruk hallerinden kurtarılması sonucu istihdama da katkı sağlanabileceğini düşünüyorum. Buralarda açılabilecek kafeler, restoranlar, işsiz vatandaşlara bir nevi çare olabilir. Burası bir Alaçatı ya da Şirince gibi sonradan turizme kazandırılarak güzel bir merkez haline getirilebilir. Çünkü Alaçatı ve Şirince de sonradan turizme kazandırılmıştı. Karataş’ın merkeze olan yakınlığı da göz önüne alındığında nasıl bir turizm potansiyeli olduğu da anlaşılabilir.”