Baklagiller ailesinin yeni türü saha çalışmaları sonucu literatüre kazandırıldı

EÜ Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yıldırım, merkez olarak Türkiye'nin dört bir yanında yeni türler üzerine araştırmalar gerçekleştirdiklerini aktardı.

Bugüne dek pek çok yeni türün keşfini yaptıklarını anımsatan Yıldırım, son olarak yağlı borçak (Gonocytisus) cinsinden bir çalı türünü bilim dünyasına tanıtmanın mutluluğunu yaşadıklarını ifade etti.

Bu bölgede çalışmak için hazırlıklara başladık

Yağlı borçak cinsinin Doğu Akdeniz bölgesinde yayılış gösterdiğini, Türkiye'nin bu türün çeşitlenme merkezi olduğunu aktaran Yıldırım,

"Yağlı borçak yalnızca ülkemiz sınırları içerisinde bulunuyor ve endemik bir tür. Koca borçak (Gonocytisus pterocladus) ise ülkemizle birlikte Suriye, Lübnan ve İsrail'de de yayılış gösterir. Bu cinsin coğrafi açıdan dar yayılış gösteren ve popülasyonları oldukça az olan türü ise Dirmil borçağı (Gonocytisus dirmilensis) Burdur'un Altınyayla ilçesinde bilinmekteydi. Fakat 2006 yılında Yunanistan'dan da varlığına dair bir kaydın verilmesi üzerine bu bölgede çalışmak için hazırlıklara başladık." şeklinde konuştu.

Bu kadar uzak mesafedeki yeni popülasyon kaydını yerinde incelemek istediklerini ifade eden Yıldırım, Dr. Ozan Şentürk ile gerekli izinleri alarak 2018, 2019 ve 2023 yıllarında Yunanistan'da saha çalışmaları gerçekleştirdiklerini belirtti.

Yurt dışındaki ilk keşfimiz oldu

Yıldırım, "Gerçekleştirilen saha ve laboratuvar çalışmaları sonucunda bu bitkinin popülasyonunu bularak gerek morfolojik gerekse DNA çalışmaları yaptık. Birlikte çalışmalar yaptığımız Edinburg Kraliyet Botanik Bahçesi baklagiller uzmanlarından Dr. Gregory Kenicer'in de görüşlerini alarak karşılaştırmalarını yaptık ve gerçekten de aynı bitki olmadıklarını ortaya koyarak, bu bitkinin makalesini yazıp bilim dünyasına tanıtmış olduk. Bitkinin bilimsel adını Yunanistan'a atıfla 'Gonocytisus graecus', Türkçe ismini de 'komşu borçağı' olarak bilim dünyasına tanıtmış olduk. Bu yurt dışındaki ilk keşfimiz oldu." dedi.

Oradaki çalışmaları ve izin sürecinde herhangi bir sorunla karşılaşmadıklarını kaydeden Yıldırım, Yunanistan'daki araştırıcıların kendilerine yardımcı olduğuna dikkat çekti.

Yeni keşifle birlikte bu bitkide dünyadaki tür sayısının 4'e çıktığını aktaran Yıldırım, bunlardan yağlı borçak (Gonocytisus angulatus) ve Dirmil borçağının (Gonocytisus dirmilensis) Türkiye, komşu borçağın (Gonocytisus graecus) ise Yunanistan endemiği olarak kayıtta olduğunu ifade etti.

Prof. Dr. Yıldırım, son tür olan koca borçağın (Gonocytisus pterocladus) ise Türkiye, Suriye, Lübnan ve İsrail'de yayılış gösterdiğini söyledi.