Kalitesiz kömür çevre ve insan sağlığını tehlikeye atıyor

AYSELİN UZUN - ÖZEL HABER - Kış aylarının gelmesiyle birlikte, alt kalite ve sahte kömür kullanımının yarattığı sorunlar tekrar gündeme geldi. Çevre ve insan sağlığı bakımından büyük tehlike oluşturan bu kömürlerin özellikle 2023 yılından itibaren piyasada sıkça rastlandığı görüldü. Bu durumu halk sağlığı açısından değerlendiren Halk Sağlığı Uzmanı Tuğrul Şahbaz, “Kalitesiz kömür dediğimiz şey yakıldığı zaman kükürtdioksit salınımı artar. Bu doğrudan üstümüze asit yağıyor demektir. Böylece özellikle solunum yolu enfeksiyonları ve astımlar artar. Ayrıca gözde ve ciltte tahrişler oluşur” dedi. İzmir Odun ve Kömür Satıcıları Odası Başkanı Mustafa Düzyol ise devletin bu konuda yaptığı denetimlerin sıklaşması gerektiğini vurguladı.

TEMELDE EKONOMİK SEBEPLER VAR

Kalitesiz kömürün içeriğinde büyük oranda kükürtdioksit olduğunu ve bunun çeşitli hastalıklara yol açabileceğini belirten Şahbaz, bu kömürlerin kullanımının altında yatan nedenlerin başında Türkiye’nin ekonomik seviyesi olduğunu da vurgulayarak “Kalitesiz kömür dediğimiz şey yakıldığı zaman kükürtdioksit salınımı artar yani bu kömürlerin içinde kükürt oranı yüksektir. Dolayısıyla da havada artan kükürtdioksit oranı, hava kirliliğine zemin oluşturur. Bu madde doğaya ve canlılara iki türlü zarar verir; birincisi havada su buharıyla karşılaşan kükürtdioksit, sülfürik asite dönüşür. Sülfürik asit ise aşağıya yağmurla indiğinde hem bitkileri ve toprağı yakar hem de canlıların solunum yollarına ve ciğerlerine zarar verir. Bu doğrudan üstümüze asit yağıyor demektir. Böylece ise insanlarda özellikle solunum yolu enfeksiyonları ve astımlar artar. Ayrıca gözde ve ciltte tahrişler oluşur. Bütün bunları düşündüğümüzde kalitesiz kömür kullanımının zarardan başka bir şey olmadığını görüyoruz. Bu sebeple devlet denetleme görevini eksiksiz bir şekilde yapmalıdır. Çünkü devletin vatandaşını sağlıklı bir çevrede yaşatma sorumluluğu vardır. Dolayısıyla kalitesiz kömürün yakılması devlet eliyle önlenmelidir. Ancak bunun önlenmeme sebeplerinin başında zaten o ülkenin ekonomik seviyesi gelir. Çünkü insanlar kalitesiz kömüre niye mahkûm olur diye bakarsak akıllara en başta; ülkedeki mevcut ekonomik sıkıntılar ve halkın yoksulluk oranı gelir. Bu da kaliteli yani pahalı kömürün yakılmasına doğal bir engeldir” açıklamasında bulundu.

DEVLET PİYASAYA KALİTELİ MAL SÜRMEYİ KESTİ

Başkan Düzyol, son dönemde alt kalite kömürler sebebiyle çok sayıda şikâyet aldıklarını vurgulayarak “Devlet 2023 yılı itibariyle kademeli olarak kömür piyasasını özel firmalara bıraktı. Yani piyasaya kaliteli mal sürmeyi kesti. Ayrıca satılması gereken iki özel ocağın kömürleri var. Onlar dışında hiçbiri halk sağlığı açısından uygun değil. Çünkü iki ocaktan çıkan kömür dışında hepsi sahte ve hava kirliliği yaratan kömürler. Öte yandan devlet yalnızca Fakir Fukara Fonu kapsamında, maddi açıdan sıkıntılar yaşayan insanlara ‘yardım’ adı altında kaliteli ürünler veriyor. Ancak bu yardımlar da tam anlamıyla gerçek sahiplerini bulmuyor, çünkü çoğu kişi bunu bakkallara ya da kömür dükkanlarına satıyor. Durum buyken neden böyle yapıldığını sorduğumuzda ise herhangi bir açıklama yapılmıyor. Bunun üstüne bir de doğru düzgün denetim yapılmayınca, piyasada alt kalite kömürler çoğalıyor. Üstelik söz konusu kömürlerin içinde çokça bulunan kükürt diye bir madde var. Önceden yüzde 1 orandaydı, şimdi bunu yüzde 2’ye çıkardılar. Bu maddeler hava ile karıştığında insan sağlığı için çok tehlikeli. Biz devletin bu konuda daha fazla denetim yapmasını ve böyle bir tehlikeyle vatandaşları yalnız bırakmamalarını istiyoruz. Ayrıca yardım kapsamında dağıtılan kömürlerin takibinin de yapılması çok önemli. Çünkü o kömürler gerçek ihtiyaç sahiplerini bulmadığında piyasaya tekrar sürülüyor ama fahiş bir fiyatla. Sonuç olarak her bakımdan zarar. Hem hava kirlendiği için insan sağlığı kötü etkileniyor hem de piyasada bir belirsizlik oluyor” diye konuştu.