Kuraklıkla mücadelede örnek başarı: ESBAŞ’ın kurakçıl peyzaj alanları Türkiye’ye örnek oldu

Küresel ısınma ve iklim değişikliklerinin en derinden hissedilen etkilerinden biri olarak zarar gören su kaynaklarının verimli kullanılması için Ulusal Su Seferberliği başlatan Tarım ve Orman Bakanlığı, ESBAŞ’ın Ege Serbest Bölgesinde kurduğu kurakçıl peyzaj alanlarını ülkemizdeki en başarılı uygulama olarak örnek gösterdi. 

Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından kentsel su verimliliğini sağlamak amacıyla yayımlanan Kurakçıl Peyzaj Uygulamaları Rehberinde, zengin bitki türleri ve çim alanlarla tasarlanan peyzaj uygulamasında, İzmir mevsim koşullarında metrekarede günlük 6 litre su kullanılarak yılda 150 gün sulama ile yılda  900 ton su tüketildiği belirtildi. Rehberde, ESBAŞ’ın kurakçıl peyzaj alanlarında ise günlük su ihtiyacının 6 litreden 3 litreye düşürüldüğü, yılda 150 gün yerine 30 gün sulama yapılarak yıllık tüketimin 900 tondan 90 tona düşürüldüğü ve 810 ton su tasarrufu sağlandığı vurgulandı.

Ege Serbest Bölgesinde 215 bin m2 peyzaj alanı kuran ve bakımını yürüten ESBAŞ, su verimliliğini sağlamak amacıyla bölgede 2019 yılında kurmaya başladığı kurakçıl peyzaj projelerini yıldan yıla arttırarak 3.5 dönümde hayata geçirmiş bulunuyor.  

“İKLİM KOŞULLARINA UYGUN BİTKİLERİ TERCİH ETTİK”

Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan ESBAŞ Yürütme Kurulu Başkanı Dr. Faruk Güler, Akdeniz havzası başta olmak üzere, birçok bölgede su kaynaklarının daha da azalacağına işaret etti. Suyun en büyük kullanım alanı olan tarımda çeşitli sulama yöntemleri ile önlem alınmaya çalışılırken, kentlerdeki peyzaj alanlarında da su tüketimini minimum seviyeye indirmenin mümkün olduğunu belirten Güler, tüm belediyelerin de yeşil alanlarında su dostu tasarımları yaygınlaştırması gerektiğini ifade etti.   

Toplamda 2.5 milyon metrekare alana sahip olan Ege Serbest Bölgesinde 215 bin m2 yeşil alan bulunduğunu söyleyen Dr. Faruk Güler, açıklamasının devamında şunları kaydetti:

“ESBAŞ Teknik İşler Peyzaj Birimi olarak Ege Serbest Bölgesinde gerçekleştirdiğimiz tüm peyzaj tasarım ve uygulamalarımızda suyun etkin ve tasarruflu kullanımı ilkesine uygun olarak 2019 yılında, Gündüz Sokak köşesinde bulunan alanı ‘Kurakçıl Peyzaj Parkı’ olarak projelendirdik.  Bölgedeki firmaları da bilgilendirmek için kurakçıl peyzaj uygulamasının sahip olduğu felsefeyi anlatan bir de tabelanın yerleştirildiği parkta bölgenin iklim koşullarına uygun, az su ihtiyacı olan sukulent ve kaktüs gibi bitkileri tercih ettik. Sulama için de suyun tasarruflu akışını sağlayan damlama sulama sistemi kurduk. Bitkilerin dışında kalan toprak yüzeyleri ise çim gibi çok su isteyen bitkisel doku yerine hem toprağın nemini tutmaya yarayan hem de estetik görsellik sağlayan doğal çakıl kırıkları, cüruf gibi yapısal peyzaj malzemeleri ile kaplandı.”   

VERİMLİLİK İÇİN YATIRIM SEFERBERLİĞİ

Dr. Faruk Güler, geçen yaz İzmir’e su sağlayan barajlardaki doluluk oranının tarihindeki en dip seviyelere düştüğünü hatırlattı. Bu nedenle harekete geçtiklerini ve Ege Serbest Bölgesindeki üretimin su krizinden en az etkilenmesi için 2024 yılında yatırım seferberliği başlattıklarını belirten Güler, geri dönüşüm sularının kullanımını ve yağmur suyu hasadını sağlayacak yatırımları hayata geçirmeye başladıklarını vurguladı.

Bölgedeki firmaların da suyun verimli kullanımına dikkat çekmek için geçtiğimiz yıl ‘Su Zirvesi’ni düzenlediklerini hatırlatan Dr. Faruk Güler, sanayicilerle birlikte Ege Serbest Bölgesinde sürdürülebilir bir su yönetim stratejisini acil olarak hayata geçirmek için yol haritası belirlediklerini vurguladı. 

SU TASARRUFU YOLUNDA İŞ BİRLİKLERİ

Son olarak ESBAŞ Ege Serbest Bölgesinin genişleme alanında yeni inşa ettikleri binalarda su dostu uygulamalar gerçekleştirdiklerini belirten Güler, açıklamasını şöyle sonlandırdı:

“Yeni yaptığımız binalarda yağmur suyunu toplayıp kullanabiliyoruz. Günde 25 bin kişiye yemek üreten ESBAŞ Yemek Üretim Tesisimizde, bulaşıkhaneden çıkan suyu arıtarak sulama suyuna dönüştürüyoruz. Bu fabrikamızda su tüketimini yarı yarıya azaltacak çalışmalarımızı bitirmek üzereyiz. Bölgemizdeki firmaların yağmur hasadı için ilave tank yatırımı yapmasını istiyoruz. Su olmadan üretim proseslerinde soğutma ve yıkama yapmanın alternatiflerini oluşturmak gerekiyor. Bölgemizde su verimliliğini arttırmak için bölgemizdeki firmalarla birlikte çalışıyoruz.”