Çocuğunuzun düztabanlık tedavisini geciktirmeyin

Düztabanlığı (Pes Planus, Pes Planovalgus) ayak tabanında olması gereken kavisi oluşturan kemerin çökmesi ile ayak tabanının düz bir görünüm alması durumu olarak ifade eden Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Yalkın Çamurcu, bu konuda dikkat edilmesi gerekenler hakkında açıklamalar yaptı. Ayak tabanı ve ayak kavisini oluşturan ayak kemerinin, yürüme ve koşma esnasında vücudun ağırlığını dengelediğini ve darbeleri emdiğini aktaran Prof. Dr. Yalkın Çamurcu, “Düztabanlık, bu kavisin olmaması veya yetersiz olması durumunda ortaya çıkar ve ayakta ağrı, yorgunluk, ayak bileği, diz, kalça ve bel sorunlarına yol açabilir. Düztabanlık doğuştan olabilir veya zamanla gelişebilir. Bebeklerde ve küçük çocuklarda ayak kemerinin gelişimi tamamlanmadığı için düztabanlık normaldir. Ancak, 6-7 yaşına kadar kemer gelişmezse, bu durum kalıcı hale gelebilir ve tedavi gerekebilir” dedi.

Ailede düztabanlık öyküsü olan bireylerde bu durum daha yaygındır

Düztabanlık (pes planus), ayak kemerinin çökmesi olarak meydana gelen bir ayak şekil bozukluğu olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Çamurcu, bu yaşanan durumun bazı istisnalar haricinde 6 yaşına kadar normal gelişim (fizyolojik) olarak kabul edildiğini aktardı. Düztabanın neden geliştiği sorusunun pek çok cevabının olduğunu söyleyen Prof. Dr. Çamurcu, genetik faktörler, kas ve tendon zayıflıkları, yaralanmalar, yaşlanma, obezite, nöromüsküler hastalıklar ve gelişimsel etkenlerin hastalığın ortaya çıkmasında belirleyici olduğunu ifade etti. Prof. Dr. Çamurcu, düztabanı en çok tetikleyen 8 faktör hakkında şu ifadelere yer verdi:

"Ailede düztabanlık öyküsü olan bireylerde bu durum daha yaygın görülür. Genetik yatkınlık, ayak kemerinin yeterince gelişmemesine neden olabilir. Liya Xu ve arkadaşlarının yaptığı bir sistematik inceleme ve meta-analiz çalışması, düztabanlığın genetik faktörlere bağlı olabileceğini göstermektedir. Bu çalışmada, 2001-2021 yılları arasında yayınlanmış 3 bin 602 çocuk üzerinde yapılan 15 çalışma meta-analize dahil edilmiştir. Sonuçlar, erkek çocukların düztaban olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu ve yaşla birlikte düztabanlık oranının azaldığını göstermiştir. Kas güçsüzlüğü, ayak kasları ve tendonlarının zayıf olması, ayak kemerinin çökmesine yol açabilir. Tendon problemleri, ayak bileği etrafındaki tendonların zayıflaması veya yaralanması düztabanlığa neden olabilir. Travma, ayak veya ayak bileği yaralanmaları, kemik ve eklem yapısını bozarak düztabanlığa yol açabilir. Cerrahi müdahaleler, ayakta veya ayak bileğinde yapılan cerrahi müdahaleler, kemik veya tendon yapısını etkileyerek düztabanlığa neden olabilir. Yaşlanma sürecinde, ayak kasları ve bağ dokuları zayıflar ve elastikiyetini kaybeder. Bu durum, ayak kemerinin çökmesine neden olabilir. Fazla kilo, ayak kemerine ekstra yük bindirerek kemerin çökmesine neden olabilir. Bu, özellikle uzun süre ayakta duran veya yürüyen bireylerde daha belirgin hale gelir."

Tedavi süreci kişinin yaşına, şikâyetlerine ve düztabanlığın derecesine göre değişiyor

Düztabanlığın tedavisinin mevcut olduğunu aktaran Çamurcu, hastalığın sebeplerinin doğru saptanmasının uygun tedavi planı oluşturulması yönünden önemli olduğuna vurgu yaptı. Prof. Dr. Çamurcu, düztabanlık tedavisi seçenekleri arasında ameliyat dışı yöntemler (ayak egzersizleri, tabanlıklar, ortopedik ayakkabılar) ve cerrahi müdahalelerin yer aldığını; tedavi sürecinin ise kişinin yaşına, şikâyetlerine ve düztabanlığın (şekil bozukluğunun) derecesine bağlı olarak planlandığını aktardı. Prof. Dr. Çamurcu, düztabanlık tedavisinde hafif vakalarda ayak egzersizleri, ortopedik ayakkabılar ve tabanlıkların yettiğini fakat daha şiddetli olan vakalarda ise fizik tedavi veya cerrahi müdahalenin gerekebileceğini belirtti.