Kaygı ile baş etme yöntemleri

Üniversite sınavları için yoğun bir hazırlık döneminin sonuna yaklaşan öğrenciler ve aileleri için heyecan artıyor. Bu heyecan ve kontrol edilemeyen stres, öğrencilerde sınav kaygısına yol açarken, bu kaygı başarıyı olumsuz etkiliyor. Psikolog Gözde Atila, öğrencilerde yaygın olarak görülen sınav kaygısını yönetmek ve potansiyel performansı ortaya koymak için dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili bilgi verdi.

Sınav kaygısının bir tür performans kaygısı olduğunu söyleyen Psikolog Atila, “Çocukluk çağımızdan itibaren, akademik hayatımız süresince sınavlara tabi tutuluyoruz. Sınavlar herkesin geleceğini şekillendiriyor ve hayatına yön veriyor. Bu yüzden, hayatın önemli kısmını kaplayan sınavlarda, düşünülenden daha kaygılı olunabilir. Sınav döneminde belli seviyede hissedilen kaygı işlevsel olabilir. Fakat, bu seviye aşılırsa kişiyi başarısızlığa sürükleyebilir” dedi.

Psikolog Gözde Atila, performansı olumsuz etkileyen yüksek sınav kaygısı belirtilerini şöyle sıraladı: “Sınavdan önce veya sınav esnasında terleme, titreme, kalp atışında hızlanma veya kalp çarpıntısı, mide bulantısı, ağız kuruluğu ve nefes alamama gibi bedensel tepkiler, sınavda soruya odaklanamama ve soruyu tekrar tekrar okuma, soruyu “görememe”, sınav esnasında kilitlenme, hiçbir şey yapamama, sınavla ilgili olumsuz düşüncelerin akla gelmesi (“Bu sınavı asla kazanamayacağım”, “başarılı olamayacağım”), yoğun derecede endişe, korku veya öfke hissi, sınavdan kaçınma veya yarısında sınavı terk etme.”

Kaygıdan kurtulmanın en önemli etkenleri

Bu belirtilerin ilk başta önemsenmeyebileceğini, ancak sınav günü yaklaştıkça artış gösterebileceğine dikkat çeken Psikolog Gözde Atila, sınav kaygısına erken müdahale edilmesinin, öğrencinin hem kendine olan güvenini, hem motivasyonunu hem de performansını arttırmada en önemli etken olacağına dikkat çekti.

Psikolog Gözde Atila, “Sınavlara iyi bir şekilde hazırlanmak, özgüveni artırır. Düzenli çalışma, sınav materyalini anlamaya yardımcı olur. Sınavlarda başarılı olmak için test tekniklerini öğrenmek önemlidir. Soruları okuma, zaman yönetimi ve yanıtları seçme konularında stratejiler geliştirmek, sınav başarısını artırır. Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve yeterli uyku, sınav kaygısını azaltmaya yardımcı olur. Stres yönetimi tekniklerini öğrenmek (derin nefes alma, meditasyon, ilerlemiş kas gevşeme) sınav öncesi ve sırasında rahatlamanıza yardımcı olur. Negatif düşünce kalıplarını tanımak ve olumlu düşünce kalıpları geliştirmek sınav kaygısını azaltır. Kendinize olumlu ifadeler kullanmak ve kendi yeteneklerinize güvenmek önemlidir. Arkadaşlarınız, aileniz veya öğretmenlerinizle duygusal destek sağlamak, sınav kaygısını azaltır” diye konuştu.