Dengeli beslenme mi, takıntı mı? Ortoreksiya nervoza nedir?

Sağlıklı beslenme, günümüz dünyasında adeta bir yaşam biçimi haline geldi. Fakat bu sağlıklı yaşam yolculuğu, bazen sınırları aşıp bir takıntıya dönüşebilir. Kişinin, yiyecekleri sürekli olarak "iyi" ve "kötü" olarak ayırdığı bu takıntılı durum hem bedende hem de zihinde ciddi etkiler yaratır. Peki, Ortoreksiya Nervoza nedir? Psikolojik dünyamızda neler değişir?

ORTOREKSİYA NERVOZA NEDİR?

Ortoreksiya Nervoza, aslında bir çeşit sağlıklık beslenme takıntılığıdır. Sağlıklı beslenmenin ve sağlıklı olmanın aşırı takıntılı olmayı, sağlıksız besinlerden kaçmayı ifade eden bir yeme bozukluğu olarak tanımlanır. Bu duruma sahip olan bireyler, besinleri devamlı olarak ‘sağlıklı’ ve ‘zararlı’ olarak ikiye ayırır. Bu kişiler beslenme planlarına uymadıkları zaman kendisinde yoğun olarak suçluluk hissine kapılır.

ORTOREKSİYA NERVOZA BELİRTİLERİ NELER?

Sağlıklı beslenme takıntısı bireyde her ne kadar fiziksel belirtiler gösterse de bu durumu psikolojik belirtilerle de gösterir İşte en sık rastlanan sağlıklı beslenme takıntısının belirtileri:

• Yiyeceklerin temiz, doğal ya da işlenmemiş olması konusunda aşırı hassasiyet
• İdeal beslenme uğruna fiziksel ve sosyal hayattan geri çekilme
• Sosyal ortamlarda yemek yemekten kaçınma
• Sürekli sağlıklı beslenmeyle ilgili düşünme
• Katı ve kısıtlayıcı diyetlere bağlı kalma
• Yüksek düzeyde kaygı ve stres
• Besinlerin kalorilerini hesaplama
• Besinlerin içeriğini düşünme
• Hastalık korkusu
• Aşırı kilo kaybı

SAĞLIKLI BESLENME TAKINTISI NEDEN OLUR?

Ortoreksiya Nervoza’nın belli net bir nedeni bulunmuyor. Fakat çevresel durumlar, kişilik özellikleri ve sosyal medya gibi unsurlar bu durumu bireyi etkileyebilir. Sağlıklı yaşam akımının hızla yayılması, insanları sağlıklı beslenme konusunda baskı altına sokarken, bazen bu durum psikolojik bir bozukluğa dönüşebilir.

SAĞLIKLI BESLENME TAKINTISININ PSİKOLOJİK NEDENLERİ

Sağlıklı beslenme takıntısı sadece fiziksel sağlığı değil aynı zamanda bireyin psikolojik sağlığını da etkileyebilecek bir durumdur. Bu takıntıyla beraber psikolojik olarak en sık karşılaşılan durumlar şunlardır:

• Anksiyete: Kişi, her öğünde ne yiyeceğini sürekli düşünüp plan yapar, bu da yoğun bir kaygı yaratır.
• Depresyon: Sürekli kontrol altında tutmaya çalıştığı beslenme düzeni, sosyal ve duygusal anlamda kişiyi yalnızlığa iter.
• Obsesif-Kompulsif Davranışlar: Her gıdanın içeriğini incelemek ve uygun olmayan yiyeceklerden kaçınmak, kişinin hayatını kısıtlayan bir takıntıya dönüşebilir.
• Sosyal İzolasyon: Ortoreksiya hastaları, arkadaşlarıyla veya ailesiyle yemek yerken ciddi stres yaşar ve sosyal hayattan kopma eğilimi gösterebilir.