Mustafa Torun: Yaz sıcaklıkları ishalleri artırıyor

SEMİ TEKTAŞ-ÖZEL HABER/ Yaz aylarının gelmesiyle beraber sıcak havalar bakterilerin artmasına neden oluyor. Yaz ishalleri de sıcak havanın etkisiyle ortaya çıkan geçici ama rahatsız edici bir rahatsızlık olarak karşımıza çıkıyor. Gıda ve suyun temiz olmaması en önemli etkenlerden biri olurken hazır yiyeceklerde bu durumu tetikliyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Mustafa Torun, yaz ishalleri hakkında yaptığı açıklamada, “Antibiyotiğin hiçbir çaresi yok hatta bazı ishalleri artırıyor” dedi.

MUSTAFA TORUN: ANTİBİYOTİK ÇÖZÜM DEĞİL

Sıcaklıkların artmasıyla beraber yaz ishallerinin de artacağını belirten Torun, gıda ve suyun temiz olmamasının ishale neden olan durumlar olduğunu belirtti. Torun, “Öncelikle ishal nedir? Onu tanımlamak gerekir. İshal, dışkının sulu vasıf kazanarak akışkan bir hal almasıdır. Aynı zamanda dışkılamanın günde 3’ten fazla yapılmasıdır. İshaller iki türlüdür. Biri mikrobik ishaller, bir de mikrop dışı ishaller. Bizim konumuz yaz ishalleri olduğu için tabii ki mikrobik ishalleri konu ediyoruz. Yaz ishalleri genellikle mikrobiktir. İshaller neden yazın artıyor? Çünkü yazın sıcaklıkların ani artışı ve dolayısıyla mikroorganizmaların üreme vasfının daha da artmasına neden oluyor. Sıcaklık artması bakterinin kontaminasyonunu, bulaş özelliğini ve yaşam özelliğini olumlu yönde etkiliyor. Bunun sonucunda da ishal ortaya çıkıyor ve insanların bulaştırması daha kolay oluyor. En önemli nedenlerden biri de gıda ve suyun kirlenmesidir. Örneğe Malatya’da 2022 yılında bir ishal olmuştu ve çok sayıda insanı etkilemişti. Bunun sebebi suydu. Norovirüs dediğimiz bir virüs oluyor ki bunda bulantı, kusma, baş ağrısı, karın ağrısı, karında kramp tarzı ağrılar ve daha sonra ishale neden oluyor. Genellikle kuluçka süresi çok kısa sürüyor. 14 ile 24 saat içerisinde norovirüs enfeksiyonu başlıyor. Gıdaları çıkardık dışarıda uzun süre unuttuk, buzdolabına tekrar koymadık. Bunda da kontaminasyon olabiliyor. Bir de burada vurgulayayım antibiyotik ishalleri. Vatandaşımız hemen her şeyde antibiyotiğe yöneliyor. Antibiyotiğin hiçbir çaresi yok hatta bazı ishalleri artırıyor” diye konuştu.

TORUN: YARIM DAKİKA ELLERİ YIKAMAK LAZIM

Yaz ishallerine karşı en önemli tedavinin korunma olduğunu söyleyen Torun, yaz aylarında ev yemekleri yemenin daha uygun olabileceğini söyledi. Torun, “Şimdi yaz ishallerine karşı ne yapmalıyız? Ben yıllardır koruyucu hekimliği savunan bir doktor olarak bütün halkımıza da şunu söylüyorum, ‘korunma her zaman tedaviden üstündür.’ Korunma çok basittir, ucuzdur, ekonomiktir. Çok basit tedbirlerle biz yaz ishallerinde korunabiliriz. Nasıl diyeceksiniz? Bir kere tüm gıdaların pişmeden yenmemesi gerekiyor. Bu dönemlerde öncelikle sıcak yemeklerin tercih edilmesi gerekiyor. Mümkün mertebe ev dışı yemekleri tercih etmemeliyiz. Evde tencere yemeğinin önceliğini hiçbir şey alamaz. Özellikle sebze ve meyveler mutlaka çok çok iyi yıkanmalı, sebzelerin kabukları soyulmalı. Gerektiğinde belli bir sürede tuzlu suda bekletilip tekrardan yıkanıp bu şekilde yenilebilir. Ama yine de bu dönemde çiğ sebze meyve de fazla itibar etmeyelim. İkinci olarak el yıkamak. Elimizi en az yarım dakika ılık suyla sabunla yakamaya özen gösterelim. Bu dönemde fazla temaslardan kaçınalım, yanımızda dezenfektan, kolonya ya da ıslak mendil en az birini bulunduralım. Çünkü tokalaşmakla bile geçebilecek bir virüs” diyerek sözlerini tamamladı.